به گزارش نبض بازار، این سفر در ادامه دیدارهای پیشین رؤسای جمهور ایران با مقامات عمانی و در پاسخ به سفر سلطان هیثم بن طارق، پادشاه عمان، به تهران در دو سال گذشته صورت میگیرد. اما مساله مهم این است که این سفر درست در زمانی در حال انجام است که ابهام درباره آینده مذاکرات هستهای بیشتر از همیشه است.
بر اساس اعلام مهدی سنایی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور، پزشکیان قرار است علاوه بر دیدار با مقامهای بلندپایه عمانی، از جمله سلطان هیثم بن طارق، چند سند همکاری نیز به امضا برساند. موسی فرهنگ، سفیر جمهوری اسلامی ایران در عمان، نیز از امضای سند چارچوب همکاری بلندمدت سیاسی بین ایران و عمان به عنوان یکی از مهمترین اسناد این سفر خبر داده است. این سند افق همکاریهای دو کشور در سالهای آینده را ترسیم میکند.
پیوند با مذاکرات هستهای
مهمترین جنبه سفر پزشکیان به عمان، ارتباط آن با مذاکرات هستهای ایران و آمریکاست. عمان به عنوان میانجی قابل اعتماد و بیطرف، میزبان گفتوگوهای غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن بوده است. تا کنون پنج دور مذاکره در مسقط و رم برگزار شده است. دیپلماتهای ایرانی اعلام کردهاند که "بررسی طرح پیشنهادی عمان برای کمک به پیشرفت مذاکرات ایران و آمریکا، موضوع محوری مذاکرات آقای پزشکیان با مقامهای بلندپایه عمانی خواهد بود. "
اگرچه ایران مذاکره با آمریکا را "غیرمستقیم" میداند و پیامهای خود را از طریق بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، به مذاکرهکنندگان آمریکایی منتقل میکند، مقامهای آمریکایی مذاکره با ایران را ترکیبی از مستقیم و غیرمستقیم میدانند و نقش واسطهگری عمان را انکار نمیکنند.
آیا این سفر به معنای نزدیک شدن به پایان مذاکرات هستهای است؟
در پاسخ به این سوال، دیدگاههای مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند که سفر پزشکیان به عمان میتواند نشانهای از تلاش عمان برای بسترسازی برای رایزنیها میان ایران و آمریکا در سطوح عالی باشد. این احتمال مطرح شده که ممکن است دیدار حضوری میان دو رئیس جمهور رخ دهد، هرچند در گذشته این اتفاق رخ نداده است.
روزنامه شرق در گزارشی به نقل از برخی تحلیلگران اشاره میکند که «از فحوای سخنان مقامهای ایرانی و عمانی آشکار است که مذاکرات ایران و آمریکا با موانعی جدی روبهرو شده است و پادشاهی عمان با طرح پیشنهادهایی میکوشد تا مواضع دو طرف را به هم نزدیک کند.» این نشان میدهد که سفر پزشکیان میتواند تلاشی برای عبور از بنبستهای موجود در مذاکرات باشد.
در همین راستا، خبرگزاری موج نیز گزارش داده است که "در این دیدار گفتوگوها در خصوص پیشنهادات عمانیها که در دور پنجم ارائه شد، میتواند مورد بحث در سطح سران قرار بگیرد. احتمالاً پزشکیان حامل پیامی در خصوص روند گفتوگوها باشد تا برای عمان پیشبرد جریان میانجیگری روشنتر شود. "
با این حال، باید توجه داشت که پیش از این نیز مذاکرات «سازنده»، «صریح»، «حرفهای» و گاه «سخت» توصیف شدهاند، اما به نتیجه نهایی نرسیدهاند. وزیر خارجه عمان پس از پنجمین دور مذاکرات، آن را «همراه با مقداری پیشرفت» و «بدون نتیجهگیری نهایی» قلمداد کرده بود. همچنین، موضوع غنیسازی اورانیوم همچنان به عنوان جدیترین مشکل و مانع در مذاکرات مطرح است.
در مجموع، سفر مسعود پزشکیان به عمان را میتوان گامی دیگر در مسیر دیپلماسی فعال ایران در منطقه و همچنین تلاشی برای پیشبرد مذاکرات هستهای با کمک میانجیگری عمان دانست. نتایج این سفر و میزان تأثیر آن بر روند مذاکرات، در روزهای آینده و با انتشار جزئیات بیشتر از دیدارهای انجام شده، روشنتر خواهد شد.