به گزارش نبض بازار، برای پاسخ به این سوالات، لازم است به بررسی تجربیات تاریخی و همچنین شرایط فعلی اقتصاد ایران و بازار‌های جهانی بپردازیم.

تجربه تاریخی و درس‌های آن

• پایان جنگ ایران و عراق (۱۳۶۷): پس از امضای قطعنامه ۵۹۸، بازار ایران شاهد یک ریزش شدید و آنی قیمت‌ها بود. قیمت دلار از ۱۴۸ تومان به کمتر از ۵۰ تومان سقوط کرد و قیمت طلا و سکه نیز به شدت کاهش یافت. این اتفاق در شرایطی رخ داد که اقتصاد ایران به شدت ملتهب و مردم به شکل هیجانی وارد بازار‌های سفته‌بازی شده بودند.

• توافق برجام (۱۳۹۴): پس از توافق برجام نیز شاهد کاهش نسبی قیمت دلار و طلا بودیم، اما این کاهش به عمق و پایداری ریزش سال ۱۳۶۷ نبود. طلا هرگز به کانال‌های قیمتی پیش از برجام بازنگشت و پس از یک دوره ثبات، روند صعودی قیمت‌ها مجدداً آغاز شد.

پیش‌بینی قیمت طلا پس از توافق هسته‌ای احتمالی

اکثر کارشناسان معتقدند که در صورت دستیابی به یک توافق جدی با آمریکا، کاهش قیمت طلا در بازار ایران محتمل است. این کاهش اولیه می‌تواند ناشی از هیجانات بازار و خوش‌بینی نسبت به بهبود شرایط اقتصادی باشد. با این حساب قیمت طلای ۱۸ عیار که در حال حاضر در نیمه کانال ۶ میلیون تومانی قرار دارد، ممکن است تا پایین‌تر از سطح ۶ میلیون تومان نیز معامله شود.

با این حال، تصور سقوط شدید قیمت طلا به کانال‌های بسیار پایین (مثلاً ۳ تا ۴ میلیون تومان) غیرواقع‌بینانه به نظر می‌رسد. دلایل این امر عبارتند از:

• ساختار تورمی پایدار: اقتصاد ایران همچنان با نرخ تورم بالا دست و پنجه نرم می‌کند که این موضوع به خودی خود از کاهش شدید قیمت دارایی‌ها، از جمله طلا، جلوگیری می‌کند.

• کسری بودجه دولت: وجود کسری بودجه می‌تواند منجر به افزایش نقدینگی و در نتیجه فشار بر قیمت‌ها شود.

• نقدینگی بالا: حجم بالای نقدینگی در جامعه یکی دیگر از عواملی است که احتمال کاهش شدید قیمت طلا را ضعیف می‌کند.

• روند صعودی اونس جهانی طلا: به گفته هومن زنگنه، عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان طلا و جواهر، کاهش اخیر قیمت طلا در بازار‌های جهانی مقطعی بوده و در میان‌مدت، نرخ طلا هم در ایران و هم در سطح بین‌المللی افزایش خواهد یافت.

پیش بینی کارشناسان از روند آتی قیمت طلا

 هومن زنگنه، عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان طلا و جواهر معتقد است که کاهش اخیر قیمت طلا در بازار‌های جهانی ناشی از هیجانات سیاسی بوده و روند طبیعی بازار همچنان صعودی است. او با اشاره به خروج سرمایه از بازار بورس در سطح جهانی و افزایش تقاضا برای طلا، پیش‌بینی می‌کند که قیمت اونس جهانی و به تبع آن قیمت طلا در داخل کشور افزایش خواهد یافت. وی همچنین پیش‌بینی می‌کند که تا پایان هفته جاری، قیمت‌ها ثبات نسبی داشته و احتمال افزایش جزئی هم در نرخ ارز و هم در طلا وجود دارد.

همچنین از عوامل موثر بر بازگشت قیمت طلا به سطوح پایین می‌توان به این مساله اشاره کرد که برای اینکه قیمت طلا به سطوح یک یا دو سال گذشته بازگردد، نیازمند شرایطی نظیر رفع کامل تحریم‌ها، افزایش چشمگیر صادرات نفت و بازگشت کامل درآمد‌های ارزی، ثبات سیاسی بلندمدت با قدرت‌های جهانی و ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور هستیم. همچنین، باید روند صعودی قیمت اونس جهانی طلا نیز متوقف شود.

بر اساس تجربیات تاریخی و اظهارات کارشناسان، توافق هسته‌ای احتمالی می‌تواند منجر به یک کاهش اولیه در قیمت طلا در بازار ایران شود. با این حال، با توجه به ساختار تورمی موجود، کسری بودجه، نقدینگی بالا و پیش‌بینی افزایش قیمت اونس جهانی طلا، احتمال بازگشت قیمت طلا به کانال‌های ۳ تا ۴ میلیون تومانی بسیار ضعیف است. به نظر می‌رسد که روند کلی قیمت طلا در میان‌مدت افزایشی خواهد بود، هرچند نوسانات کوتاه‌مدت ناشی از اخبار سیاسی و اقتصادی محتمل است. سرمایه‌گذاران و فعالان بازار باید با در نظر گرفتن این عوامل و تکیه بر تحلیل‌های بنیادی و واقعیات اقتصادی، نسبت به اتخاذ تصمیمات خود اقدام کنند و از توجه صرف به هیجانات بازار پرهیز کنند.