به گزارش نبض بازار محمدحسین احمدی کارشناس انرژی با اشاره به واقعی شدن قیمت سوخت نیروگاهی گفت: واقعی سازی قیمت سوخت نیروگاه‌ها مسئله‌ای است که در ماده ۱۰ قانون مانع زدایی از صنعت برق نیز به آن اشاره شده است.
وی ادامه داد: یارانه‌ای که به نیروگاه‌ها تعلق می‌گیرد منجر شده که قیمت تمام شده سوخت برای نیروگاه‌ها رایگان باشد و بر اساس ماده ۱۰ قانون مذکور این یارانه باید به انتهای زنجیره یا همان مصرف کننده نهایی منتقل شود و نیروگاه‌ها هزینه سوخت را به صورت واقعی پرداخت کنند.
احمدی افزود: باید در نظر داشت که به طبع افزایش قیمت سوخت نیروگاهی قیمت برق نیز افزایش پیدا می‌کند. البته منابعی که برای خرید برق پیش‌بینی شده که باید مابه التفاوت را پرداخت کنند که از طریق واقعی شدن قیمت سوخت ممکن است.
وی با اشاره به اینکه منابع در نهایت در اختیار وزارت نیرو قرار می‌گیرند و از پولی که بابت سوخت از نیروگاه‌ها دریافت کرده است این مابه التفاوت قیمتی را پرداخت می‌کند، گفت: در صورت بروز چنین اتفاقی وزارت نیرو سعی می‌کند با افزایش قیمت سوخت نیروگاهی را به گونه‌ای جبران کند که نکات مثبتی دارد، زیرا افزایش راندمان نیروگاه هزینه‌هایی دارد که اگر قیمت سوخت واقعی نباشد نیروگاه داران به دنبال افزایش راندمان نمی‌روند زیرا با قیمت سوخت یارانه برایشان صرفه اقتصادی بیشتری دارد.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه افزایش راندمان نیروگاه‌ها هزینه بر است، در صورتی که قیمت سوخت واقعی نباشد افزایش راندمان یا طرح‌هایی که به واسطه آن امکان تولید برق بیشتر با مصرف گاز کمتر دارند از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیستند.
احمدی اضافه کرد: باید در نظر داشت که برخی از نیروگاه‌ها به دلیل اینکه بهره‌وری پایینی دارند با واقعی سازی قیمت‌ها نیز تولید برق توجیه اقتصادی ندارد، زیرا زیان ده می‌شوند و ما مجدداً با ناترازی برق مواجه می‌شویم. متأسفانه ظرفیت نیروگاهی کشور متناسب با مصرف برق افزایش پیدا نکرده است از طرفی تولید برق در این نیروگاه‌ها توجیه اقتصادی ندارد و از طرف دیگر به این ظرفیت نیازمندیم.
وی با اشاره به اینکه برخی از نیروگاه‌هایی که راندمان پایین دارند ممکن است تولید برایشان صرف اقتصادی نداشته باشد، ادامه داد: با توجه به پایین بودن راندمان برخی از نیروگاه‌ها نباید از یاد برد که همین نیروگاه‌هایی که از راندمان پایین برخوردارند تنها در زمان پیک تولید برق کنند و در سایر اوقات سال، سوختی به آنها اختصاص پیدا نکند در این شرایط وزارت نیرو می‌تواند از منابعی که در اختیار دارد هزینه تولید برق را پوشش دهد و جبران کند، به طوری که تولید برق برای این نیروگاه‌ها نیز مقرون به صرفه باشد.
این کارشناس انرژی اضافه کرد: با توجه به تمامی مقولاتی که گفته شد به ظرفیت جدید نیروگاهی و افزایش راندمان نیاز داریم چراکه نیروگاه‌هایی که از راندمان پایین برخوردارند بیش از عمر مفیدشان در مدار بودند و اکنون باید از مدار خارج شوند اما به واسطه ناترازی در مدار هستند و باید این نیروگاه‌ها ارتقا پیدا کنند و یا نیروگاه جدیدی جایگزین آنها شود.
احمدی با اشاره به اینکه در برهه‌ای از زمان گاز فراوانی وجود داشت و به نیروگاه‌ها اختصاص پیدا می‌کرد، افزود: در مقطعی از زمان که فراوانی گاز وجود داشت و به نیروگاه‌ها تخصیص پیدا می‌کرد و حتی به نوعی مزیت به شمار می‌آمد، برق ارزان بود و صنایع انرژی بر هزینه تولید پایینی داشتند که امکان رقابت با سایر کالاهای جهان با توجه به هزینه تمام شده را داشتند اما اکنون در کنار ناترازی برق با ناترازی گاز نیرو مواجه شدیم و راه گریزی از واقعی سازی قیمت سوخت نیروگاهی وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه برای واقعی سازی قیمت سوخت نیروگاهی چند نکته را باید در نظر داشت خاطر نشان کرد: افزایش قیمت سوخت نیروگاهی باید به صورت تدریجی باشد که نیروگاه‌ها بتوانند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند و دیگر آنکه ظرفیت جدیدی جایگزین نیروگاه‌ها با راندمان پایین شود که دوباره با مشکل برق مواجه نشویم.
این کارشناس انرژی افزود: این اقدام از اهمیت بالایی برخوردار است زیر لازمه هر فعالیت اقتصادی خوب حمایت‌های یارانه‌ای است اما این قابلیت باید وجود داشته باشد که با توجه به قیمت‌های واقعی بتوانند رقابت اقتصادی انجام دهند و از خود نگهداری کنند که لازمه آن برداشتن تدریجی یارانه‌ها است که نیروگاه داران بتوانند خود را با شرایط جدید وفق داده و ظرفیت‌های جدید نیز وارد مدار شود.
وی با اشاره به اینکه با وجود آنکه آئین نامه قانون واقعی کردن سوخت نیروگاهی ابلاغ شده است ولی اثری از آن در بودجه سال ۱۴۰۴ نیست، خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد در راستای چنین اقدامی تدبیری اندیشیده نشده است و فعلاً عملیاتی نمی‌شود، چرا که نام و نشانی از آن در بودجه ۱۴۰۴ وجود ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که در صورتی که قیمت سوخت نیروگاهی مانند پالایشگاه‌ها واقعی شود، امکان ورود بخش خصوصی به صنعت برق وجود دارد، گفت: با توجه به اینکه قیمت تمام شده برق بالا و قیمت تکلیفی فروش پایین است این ما به التفاوت را دولت موظف به پرداخت آن بود اما این اتفاق نیفتاد و دولت به نیروگاه‌های خصوصی بدهکار شده و نتوانسته به تعهدات خود عمل کند.
وی اضافه کرد: از طرف دیگر نیروگاه‌هایی مانند تجدیدپذیر ها که در آنها هزینه تمام شده برق مولفه‌ای تعیین کننده است امکان رقابت با نیروگاه‌های حرارتی نداشتند زیرا گاز یارانه‌ای به این نیروگاه‌ها تخصیص پیدا می‌کرد اما در صورتی که قیمت تمام شده گاز واقعی شود و قیمت سوخت نیروگاه‌ها به قیمت واقعی آن نزدیک شود این نیروگاه‌ها هم قابلیت رقابت با نیروگاه‌های حرارتی را خواهند داشت.
منبع مهر