به گزارش نبض بازار،بازار خودرو ایران این روزها با نوسانات شدیدی روبرو شده که نه تنها خریداران بلکه فروشندگان را نیز سردرگم کرده است. این وضعیت باعث کاهش چشمگیر حجم معاملات شده و بسیاری از فعالان بازار معتقدند که ادامه این روند، مشتریان را از بازار دور خواهد کرد و رکود بیشتری به همراه خواهد داشت.
به ویژه در شرایطی که قیمت دلار و بازارهای موازی دیگر ثبات نسبی پیدا کردهاند، نوسانات قیمتی در بازار خودرو به یکی از بزرگترین چالشها تبدیل شده است.
در روزهای اخیر، قیمت خودروهای مختلف نوسانات قابلتوجهی را تجربه کردهاند. بررسیها نشان میدهد که محصولات سایپا بهویژه دچار افت قیمت شدهاند، در حالی که خودروهای ایرانخودرو بیشتر ثبات داشتهاند.
این تفاوت در روند قیمتها ممکن است ناشی از عوامل متعددی باشد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
نگاهی به روند قیمت محصولات سایپا در روزهای اخیر نشان میدهد که برخی از مدلها با کاهش قیمت قابلتوجهی مواجه بودهاند. به عنوان مثال، «ساینا دندهایS» با کاهشی ۶ میلیونی به قیمت ۴۰۹ میلیون تومان رسید.
این کاهش قیمت میتواند نشاندهنده مشکلات تولید یا کاهش تقاضا در بازار باشد. از سوی دیگر، خودرو «اطلس» نیز با کاهشی ۵ میلیونی به ۵۲۵ میلیون تومان رسید. کاهش قیمتها در خانواده کوییک نیز مشاهده میشود. بهطوریکه «کوییک دندهایS» به ۴۰۵ میلیون تومان کاهش یافت.
در مقابل محصولات ایرانخودرو عمدتاً ثبات قیمتی را تجربه کردهاند. «دنا پلاس۶ دنده توربو» با کاهشی اندک ۳ میلیونی به ۹۰۰ میلیون تومان رسید، اما این تغییرات نسبت به نوسانات شدید سایپا ناچیز بهنظر میرسد.
«پژو۲۰۷i اتوماتیک TU5P» نیز تنها با کاهش ۲ میلیونی به ۸۸۱ میلیون تومان رسید. این ثبات قیمتی نشان میدهد که شاید ایرانخودرو در مدیریت تولید و عرضه محصولات خود عملکرد بهتری داشته است.
یکی از عوامل مهمی که بر نوسانات قیمت خودرو تأثیرگذار بوده، ثبات قیمت دلار در روزهای اخیر است. بازارهای موازی نیز با ثبات نسبی همراه بودهاند که این مسئله موجب شده قیمت خودروها نتواند در جهت خاصی حرکت کند و نوسانات بیشتری را تجربه کند.
این موضوع، سردرگمی خریداران و فروشندگان را دوچندان کرده و به کاهش معاملات در بازار منجر شده است.
با توجه به نوسانات شدید قیمتها و کاهش حجم معاملات، بسیاری از کارشناسان توصیه میکنند که خریداران فعلاً از خرید خودرو خودداری کنند تا بازار به ثبات نسبی برسد. ادامه این روند ممکن است به رکود بیشتری در بازار خودرو منجر شود.
در شرایطی که سیاستگذاران دستگاههای دولتی، عموما تحت تاثیر جو و فشار شبکههای اجتماعی، با تعدیل و اصلاح منطقی نرخ فروش کارخانهای خودروهای تولید شده در ۲ شرکت سایپا و ایران خودرو مخالفت میکنند، محاسبات آماری گویای این واقعیت است که میانگین نرخ فروش کارخانهای خودروهای ایران خودرو از سال ۹۶ به این سو، از محدوده ۱۰ هزار دلار به سطح ۷۵۰۰ دلار کاهش یافت. میانگین قیمت فروش خودروهای سایپا نیز در همین مدت از ۸ هزار و ۶۰۰ دلار به محدوده ۵ هزار و ۸۰۰ دلار تنزل کرده است.
اصرار نهادهای بالادستی بر اعمال سیاست قیمت گذاری دستوری و فشار چند جانبه بر صنعت خودرو، موجب شده مجموع زیان انباشته ۳ شرکت بزرگ خودروساز ایران، یعنی، سایپا، پارس خودرو و ایران خودرو به حدود ۲۵۰ همت برسد.
این درحالی است که مجموع رانت توزیع شده در بازار آزاد خودرو، بین دلالان بیش از ۷۵۰ همت، یعنی ۳ برابر کل زیان خودروسازان، برآورد میشود. طبق واقعیتهای آماری موجود در ۷ سال گذشته دلالان خودرو، با زیان ده کردن خودروسازان، بیش از ۱۰ میلیارد دلار رانت به جیب خود واریز کرده اند.
مخالفت و مقاومت در برابر منطقی تر شدن نرخ فروش خودروهای تولید شده در ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در حالی رخ می دهد که افزایش قیمت اعمال شده در محصولات خودروسازان مونتاژی بارها به اعتراض مشتریان منجر شده است.
نکته جالب توجه این که معاون وزیر صمت ضمن دفاع ضمنی از این شرکت ها تاکید کرده، قیمت این خودروسازان به دلیل تغییرات در حقوق گمرکی اعمال شده، بنابراین هیچگونه افزایش قیمتی اتفاق نیفتاده و اگر تغییر قیمتی هم بوده است، از جهت تغییر حقوق ورودی بوده که به تصویب هیات وزیران رسیده است.