به گزارش نبض بازار،سنگ کلیه این درد مزمن و آزاردهنده که میتواند زندگی روزمره را مختل کند، سالانه افراد زیادی را درگیر میکند. عوامل متعددی از جمله رژیم غذایی نامناسب، کمآبی بدن و برخی بیماریها میتوانند در تشکیل سنگ کلیه نقش داشته باشند. اما خبر خوب این است که با تغییر سبک زندگی و اصلاح رژیم غذایی، میتوان خطر ابتلا به سنگ کلیه را به طور قابل توجهی کاهش داد.
یکی از بحثبرانگیزترین موضوعات در زمینه پیشگیری از سنگ کلیه، نقش قهوه است. بسیاری از افراد بر این باورند که کافئین موجود در قهوه میتواند باعث کمآبی بدن شود و در نتیجه خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهد. اما مطالعات اخیر نشان میدهند که این باور لزوماً درست نیست. در واقع، شواهد علمی نشان میدهند که مصرف متوسط قهوه ممکن است به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد.
در این مقاله، به بررسی دقیق مکانیسم اثر کافئین بر سنگ کلیه، نتایج مطالعات مختلف در این زمینه و همچنین راهکارهای پیشگیری از سنگ کلیه با استفاده از رژیم غذایی سالم خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا به پاسخ سوالات خود در مورد رابطه بین قهوه و سنگ کلیه دست پیدا کنید.
سنگ کلیه، رسوبات سختی هستند که در کلیهها تشکیل میشوند و میتوانند باعث درد شدید، خون در ادرار و سایر مشکلات سلامتی شوند. عوامل مختلفی در ایجاد سنگ کلیه نقش دارند، از جمله:
-رژیم غذایی نامناسب: مصرف زیاد نمک، پروتئین حیوانی و غذاهای فرآوری شده، خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش میدهد.
-کمآبی بدن: نوشیدن آب کافی برای دفع مواد زائد از کلیهها بسیار مهم است.
-اضافه وزن: چاقی با افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه مرتبط است.
-سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی سنگ کلیه، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
مطالعات متعدد نشان دادهاند که مصرف کافئین، به ویژه از طریق قهوه، میتواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد. مکانیسم دقیق این اثر هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما برخی از محققان معتقدند که کافئین با افزایش حجم ادرار، از تشکیل بلورهای سنگ کلیه در کلیهها جلوگیری میکند.
-کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه: همانطور که گفته شد، کافئین موجود در قهوه میتواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد.
-افزایش عملکرد کلیه: برخی مطالعات نشان میدهند که قهوه میتواند به بهبود عملکرد کلیهها کمک کند.
-کاهش التهاب: التهاب یکی از عوامل مهم در ایجاد بسیاری از بیماریها، از جمله بیماریهای کلیوی است. قهوه دارای خواص ضدالتهابی است که میتواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند.
-قهوه بدون افزودنی: برای بهرهمندی از فواید قهوه، بهتر است از قهوه بدون افزودنی مانند شکر، خامه و شیر استفاده کنید.
-قهوه طبیعی: قهوه طبیعی نسبت به قهوه فوری، دارای آنتیاکسیدانها و مواد مغذی بیشتری است.
-میزان مصرف مناسب: اگرچه قهوه فواید بسیاری دارد، اما مصرف بیش از حد آن میتواند عوارض جانبی مانند اضطراب، بیخوابی و افزایش فشار خون را به دنبال داشته باشد. بنابراین، بهتر است مصرف قهوه را در حد اعتدال نگه دارید.
مطالعات اخیر نشان میدهد که مصرف کافئین ممکن است به جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک کند. از آنجا که قهوه دارای خواص ادرارآور است، اغلب مردم تصور میکنند که نوشیدن قهوه منجر به کمآبی بدن میشود و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش میدهد. اما تحقیقات جدید خلاف این را نشان میدهد و میگوید که استفاده از کافئین به طور چشمگیری از سنگ کلیه جلوگیری کند.
طبق یک مطالعه از سوی بنیاد ملی کلیه در سال ۲۰۲۱ مشخص شد کافئین موجود در چای، نوشابه یا قهوه به نوعی عملکرد محافظتی دارد و میتواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد. به طوری که نوشیدن یک فنجان قهوه در روز قادر است احتمال ابتلا به سنگ کلیه را تا ۴۰ درصد کمتر کند.
مطالعات بعدی نشان داد کسانی که معمولاً قهوه یا چای مینوشیدند نسبت به افرادی که نوشیدنیهای بدون کافئین مینوشیدند کمتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه بودند. در این مطالعه نشان داده شد که مایعات جریان ادرار را افزایش میدهد که همین موضوع کلیه را در برابر سنگسازی ایمن میسازد.
یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز در سال ۲۰۲۲ نیز نشان داد که مصرف بیشتر کافئین با کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه مرتبط است.
ابتلا به سنگ کلیه (از بدو تولد) در مردان بیشتر از زنان است و در حدود ۳۰ سالگی در هر دو جنسیت به اوج خود میرسد. متخصصان توصیه میکنند برای کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه، آب بیشتری بنوشید و میزان مصرف سدیم و کلسیم خود را کنترل کنید.
عوامل مختلفی از جمله رژیم غذایی نادرست، اضافه وزن و… میتواند در ایجاد چنین شرایطی نقش داشته باشد.
علائم شایع وجود سنگ کلیه در بدن عبارتند از: درد شدید در ناحیه کمر، وجود خون در ادرار، حالت تهوع، استفراغ، تب و لرز، ادرار کدر و بدبو.
به نظر میرسد رژیم غذایی بیشترین تأثیر را بر خطر ابتلا به سنگ کلیه دارد. تحقیقات نشان میدهد آنچه میخورید و مینوشید، به طور مستقیم با خطر ابتلا به سنگ کلیه در ارتباط است؛ افزایش مصرف مایعات، میوهها و فیبر با خطر کاهش سنگ کلیه مرتبط است و بیانگر این است که اصلاح تغذیه و مصرف خوراکیهای سالم میتواند به پیشگیری از تولید سنگ در کلیه کمک کند.