به گزارش نبض بازار،بازار خودرو ایران در سال‌های اخیر با نوسانات شدیدی روبرو بوده است. یکی از مهم ترین دلایل این نوسانات محدودیت‌های واردات خودرو و افزایش قیمت‌های داخلی است.
دولت سیزدهم با وعده آزادسازی واردات خودرو امیدهای بسیاری را در دل مردم زنده کرد. اما با نزدیک شدن به پایان دوره این دولت ابهامات درباره اجرای این طرح افزایش یافت.
بانک مرکزی به عنوان رگولاتور اصلی بازار ارز نقش مهمی در روند واردات خودرو ایفا می‌کند. این نهاد با توجه به محدودیت‌های ارزی، ممکن است با واردات بی‌رویه خودرو مخالفت کند. از سوی دیگر، دولت جدید نیز ممکن است رویکرد متفاوتی نسبت به دولت قبلی در پیش بگیرد و اجرای طرح واردات خودروهای کارکرده را به تعویق بیندازد.
بازار خودرو نیز به شدت تحت تاثیر اخبار و تصمیم‌گیری‌های مربوط به واردات خودرو قرار دارد. نوسانات قیمت دلار و همچنین کمبود عرضه خودروهای داخلی، باعث شده تا بازار خودرو به شدت ناپایدار باشد.
چرا واردات خودروهای کارکرده متوقف شد؟
-نقش بانک مرکزی: بانک مرکزی به عنوان متولی سیاست‌های پولی و ارزی کشور، نقش مهمی در روند واردات خودرو ایفا می‌کند. این بانک با توجه به محدودیت‌های ارزی و نوسانات نرخ ارز، با واردات خودروهای کارکرده مخالفت کرده است.
-ابهامات آیین‌نامه: آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده که در دولت سیزدهم تدوین شد، با انتقادات زیادی مواجه بود. بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که این آیین‌نامه دارای ایرادات فنی و حقوقی بسیاری است و به همین دلیل، اجرای آن با مشکل مواجه خواهد شد.
تغییر دولت: تغییر دولت و روی کار آمدن دولت چهاردهم، باعث ایجاد تغییراتی در سیاست‌های اقتصادی کشور شد. این تغییرات نیز بر روند واردات خودرو تأثیرگذار بوده است.
به نقل از اکو ایران:واردات خودرو در کشور حتی در آخرین روز‌های عمر دولت سیزدهم با ابهاماتی مواجه است. پس از آنکه ثبت‌سفارش در واردات خودرو ممنوع شد، حالا خبر توقف اجرای طرح واردات خودروهای کارکرده به گوش می‌رسد. شب گذشته بانک مرکزی در بخشنامه‌ای اعلام کرد که تا قبل از تنظیم آیین‌نامه، دستورالعمل و ضوابط اجرایی واردات خودروهای کارکرده، واردکنندگان باید از هرگونه اقدام برای واردات اجنتاب کنند.
گرچه به گفته مسئولان وزارت صمت مشکلات ثبت‌سفارش خودروهای نو برطرف شد و دیگر مانعی برای آن وجود ندارد، اما این مساله مطرح می‌شود که این اخبار و دست‌انداز‌ها چه تاثیری بر بازار و همچنین روند واردات خواهد داشت؟
امیرحسن کاکایی کارشناس حوزه خودرو و عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت میگوید: «جالب است که تنها بحث واردات خودرو موردتوجه قرار گرفته است؛ درحالی که خیلی از اقدامات، مانند کار‌های صنعتی در کشور متوقف شده است. دولت درحال تغییر است و بسیاری از امور در حالت تعلیق قرار گرفته‌اند. به عبارتی دیگر موضوع بخش‌نامه بانک مرکزی درباره واردات خودروهای کارکرده، مساله‌ای جدا از مسائل دیگر نیست.»
به گفته کاکایی، واردات خودرو به مسائل ارزی و بانک مرکزی وابسته است. مشکل واردات از وزارت صنعت، معدن و تجارت آغاز نشد، بلکه منشا مشکلات بانک مرکزی بود. سال ۹۶ بانک مرکزی جلوی واردات خودرو را به دلیل مسائل ارزی گرفت. اکنون هم تا زمانی که مشکلات ارزی داخل کشور حل نشود، هیچ اقدامی به صورت جدی صورت نخواهد گرفت. البته باید به این نکته اشاره کرد که این مشکل برای مردم عادی است و افرادی در این میان دیده می‌شوند که باوجود مشخص نشدن سازوکار‌ها اقدام به خرید و واردات خودرو می‌کنند.»
این کارشناس حوزه صنعت خودرو ادامه داد: «باید گفت که واردات خودروهای دست دوم مشکلات فنی زیادی برای واردکننده خواهد داشت و دولت قبلی بداخلاقی کرد و در آخرین روز‌ها این آیین‌نامه را ابلاغ کرد. در واقع این یک حرکت تبلیغاتی بود تا اقدامی واقعی و قابل اجرا. حال باید دولت جدید تصمیم بگیرد که آیین‌نامه‌ای که در آن مشکلات زیادی وجود دارد را اجرا می‌کند یا خیر.»
بی‌اعتنایی بازار به اخبار واردات خودرو
کاکایی به این نکته اشاره کر که به نظر نمی‌رسد اخبار مربوط به واردات دیگر تاثیری داشته باشد؛ چه در روند واردات و چه در بازار خودرو. او توضیح داد: «در ابتدا اگر به بازار خودرو نگاه کنیم مشاهده می‌کنیم که بازار در پنج ماه گذشته تنها تحت تاثیر مولفه قیمت دلار فعالیت کرده و طی یک ماه اخیر نیز با کاهش نرخ دلار در حالت نزولی قرار گرفته بود.
در نهایت توقف اجرای آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده چیزی را در بازار خودروی کشور تغییر نمی‌دهد، اما با جهش دوباره دلار در بازار خودرو هم، مانند سایر بازار‌ها افزایش قیمت رخ می‌دهد. البته ممکن است بازار در این شرایط به رکود خود ادامه دهد.»
او ادامه داد: «اما در رابطه با روند ورود خودروهای خارجی به کشور باید این نکته را موردتوجه قرار داد که روند فعلی واردات در شرایط قابل قبولی قرار دارد و می‌گویند ۵۳ هزار خودرو در گمرکات کشور قرار دارند. در نتیجه اگر مشکلات ارزی وجود نداشته باشد، به نظر می‌رسد تا پایان سال دولت بتواند تا ۱۰۰ هزار خودرو را وارد کشور کند.»
حال باید منتظر ماند و مشاهده کرد که دولت جدید در خصوص واردات خودروهای کارکرده چه اقدامی می‌کند. باتوجه به اظهارنظر‌های مسعود پزشکیان در مناظره‌های انتخاباتی به نظر نمی‌رسد که او موافق اجرای طرح واردات خودروهای کارکرده باشد و احتمال دارد آیین‌نامه دقیقه نودی دولت سیزدهم در حد خبردرمانی باقی بماند.