به گزارش نبض بازار،گویی تمام تمرکز دولتمردان بر انتخابات بوده و بازار سرمایه به طور کامل به فراموشی سپرده شده است. در حالی که حال بورس در دولت سیزدهم نیز مساعد نبوده اما اوضاع کنونی به مراتب وخیم‌تر است.
کاهش بی‌سابقه تعداد کدهای حقیقی خریداران، افت شدید ارزش معاملات و P/E پایین، زنگ خطر را به صدا درآورده است. در این آشفته بازار، سرمایه‌ها به کدام سو روانه می‌شوند؟
تعداد کدهای خریدار حقیقی
برای اولین بار از سال ۱۳۹۸، تعداد کدهای خریدار حقیقی به حدود ۶۰ هزار کد کاهش یافت. البته از آن زمان تا به امروز بیش از ۱۳۰ صندوق به بازار اضافه شده است. به واسطه عمق بخشی به بازار سرمایه، انتظار افزایش اقبال نیز وجود دارد اما تصمیمات و سیاست‌های اقتصادی و غیر اقتصادی در قبال بازار سرمایه به فراری دادن افراد از این بازار ختم شده است.
قیمت به سود (P/E)
نسبت قیمت به سود نشان دهنده مبلغی است که سرمایه‌گذاران حاضرند به ازای هر یک ریال سود تولید شده توسط شرکت بپردازند. نسبت P/E TTM یکی از شاخص‌های سودآوری است که وضعیت سود خالص شرکت‌ها در چهار فصل گذشته را نشان می‌دهد. برای مثال شرکتی با قیمت سهم ۱۰۰۰ تومانی که در چهار فصل گذشته ۲۰۰ تومان سود خالص ایجاد کرده دارای P/E TTM پنج است.
نسبتی که اگر مهر ۱۴۰۱ را چشم پوشی کنیم به اسفند ۱۳۹۶ برمی‌گردد. جالب این‌جاست که از سویی کاهش P/E بازار را شاهد هستیم، اما از سوی دیگر تعداد کدهای خریداران و ارزش معاملات به پایین‌ترین سطح‌های خود رسیده و این یعنی بازار سرمایه در این محدودیت‌ها نیز جذابیت ندارد.
خریداران کجا رفتند؟
جذابیت سرمایه‌گذاری طبیعتا با توجه به نرخ بهره بالا و امنیت سرمایه در سایر بازارهای موازی نظیر طلا، متوجه بورس تهران با آن همه ریسک‌های تحمیلی نمی‌شود.
پول‌های بزرگ ترجیح می‌دهند در بازاری فعالیت کنند که یا مانند اوراق دولتی با نرخ حوالی ۳۵ درصد بدون ریسک باشد، یا مانند ملک و دلار متاثر از تورم بازدهی ایجاد کند و یا مانند طلا علاوه بر حفظ قدرت خرید در مقابله با ریسک‌های سیستماتیک مقاوم باشد.
قاعدتا کمتر کسی سرمایه خود را به سمت بازاری هدایت می‌کند که نه پیش‌بینی پذیر است، نه شفافیت و تقارن اطلاعاتی مکفی دارد و نه حتی از دست درازی دولت در سودسازی آن مصون است. نتیجه این مناسبات، آن می‌شود که P/E=۷ نیز برای سرمایه‌گذاران جذاب نخواهد بود.
دلایل سقوط بورس:
کارشناسان دلایل متعددی را برای سقوط بورس تهران در دوران دولت رئیسی عنوان می‌کنند. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سیاست‌های اقتصادی دولت: برخی کارشناسان معتقدند که سیاست‌های اقتصادی دولت از جمله افزایش نرخ بهره و حذف یارانه‌ها، به ضرر بازار سرمایه بوده است.
عدم حمایت دولت از بورس: دولت سیزدهم در طول دوران ریاست جمهوری خود اقدامات قابل توجهی برای حمایت از بورس انجام نداده است.
بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران: تصمیمات متناقض و غیرقابل پیش‌بینی دولت، اعتماد سرمایه‌گذاران به بورس را به شدت کاهش داده است.
ناکارآمدی سازمان بورس: سازمان بورس و اوراق بهادار در دوران دولت سیزدهم نتوانسته است به وظایف خود به درستی عمل کند و از حقوق سهامداران دفاع کند.
فرار سرمایه‌ها از بورس:
در پی سقوط بورس شاهد فرار گسترده سرمایه‌ها از این بازار بوده‌ایم. در یک سال و نیم گذشته، بیش از ۱۶۷ هزار میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بورس خارج شده است. این به معنای آن است که به طور متوسط روزانه ۲۶۷ میلیارد تومان پول از بورس خارج شده است.
آینده بورس:
آینده بورس تهران در حال حاضر نامعلوم است. برخی کارشناسان معتقدند که با توجه به شرایط اقتصادی کشور، بورس در کوتاه‌مدت روند نزولی خود را ادامه خواهد داد.
منبع:اقتصادآنلاین