رحمان سعادت استاد اقتصاد و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با نبض بازار درباره طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی و مزایا و معایب آن گفت: با توجه به شرایطی که در حوزه تورمی در کشور وجود دارد، طبیعتا افراد برای امرار و معاش نیاز به تهیه کالاهای مختلفی دارند. ما چنین وضعیتی را هم در دوران هشت سال دفاع مقدس تجربه کرده بودیم. کالابرگهایی که در آن زمان به مردم اختصاص پیدا میکرد باعث میشد که قشر ضعیف و طبقه متوسط بتوانند امورات خود را سپری کنند و زندگی نسبتا نرمالی داشته باشند.
تفاوت این کالابرگ با کالابرگ یا کوپنی که در اوایل انقلاب توزیع میشد در هوشمند و الکترونیکی بودن آن است و طبیعتا روی رفاه نسبی گروههای هدف تاثیرگذار است و باید با کارشناسی بیشتر فراگیرتر شود.
طرح فجرانه کالابرگ هزینههای زیادی روی دست دولت گذاشته است
این استاد اقتصاد با بیان اینکه قطعا این طرح باعث شده که هزینههای مازادی بر دولت وارد شود، توضیح داد: طبیعتا این طرح هزینههای مازادی را روی دست دولت گذاشته است، ولی با توجه به اینکه دولت سیزدهم به اخذ مالیات از مشاغل تاکید داشت و از ابتدا تصمیم به اخذ مالیاتهای گوناگون گرفت، همان اندازه انتظار میرود که باید برای مردم خدماتی را در نظر بگیرد، یا به روایتی سادهتر هرچه پول از مردم گرفته میشود باید در مسیر درست و برای خودشان خرج شود. درواقع همانگونه که دولت انتظار دارد مشاغل فرار مالیاتی نداشته باشند خود دولت هم نباید از زیر بار ارائه خدمات به مردم شانه خالی کند.
یکی از خدماتی که دولت میتواند در شرایط سخت اقتصادی به مردم ارائه بدهد همین کمک به اقشار ضعیف جامعه است. به نظر بنده همان مقداری که از مشاغل مالیات دریافت شده میتواند گزینه خوبی برای تامین هزینه کالابرگها باشد.
امسال شاهد تورم سنگینی خواهیم بود
رحمان سعادت در ادامه گفت: با توجه به شواهد و قرائن و نشانههایی که از ابتدای سالجاری مشاهده شده قطعا در ادامه، شاهد تورم سنگینی خواهیم بود به همین منظور باید تعداد گروههای هدف برای دریافت کالابرگ افزایش پیدا کند تا مردم بتوانند بخشی از مایحتاج خود را از این طریق تامین کنند.
با این شرایط تورمی و اقتصادی واقعا اداره کردن خانواده سخت است، اما دولت با اجرای درست طرح کالابرگ میتواند تا حدودی رضایت عمومی را جلب کند.
در طرح کالابرگ شاهد کارشکنی بخش خصوصی هستیم
سعادت با اشاره به کارشکنیها در نحوه اجرای طرحها و لوایح و انتقاد به عملکرد بخش خصوصی توضیح داد: در کل ما در کشور دو نوع سیاست داریم، سیاست اقتصادی که بر روی کاغذ نوشته میشود و سیاست اجرایی که دقیقا آن مبحثی است که در کف جامعه به اجرا میرسد. طبیعتا میان سیاست اقتصادی و روی کاغذ با سیاست اجرایی تفاوتهایی وجود دارد. قطعا این تفاوت در هیچ دولت و کشوری نباید زیاد و محسوس باشد، اگر فاصله و تفاوت زیاد باشد یعنی طرحی که بر روی کاغذ برای رفاه حال عدهای از مردم نوشته شده با شکست روبه رو شده است.
وی گفت: در طرح کالابرگ متاسفانه بعضا شاهد هستیم که بخش خصوصی و فروشگاهها بیتفاوت نسبت به مشکلات اقتصادی مردم بهدنبال منافع خودشان هستند و با روشهای مختلف سعی دارند که سود بیشتری به جیب بزنند. در این شرایط میتوان ٢ راهحل را مدنظر قرار داد: ١- در همان مراحل ابتدایی اجرا، دوباره طرح مورد بازبینی قرار بگیرد و نقصهای آن مرتفع شود ٢- با بخش خصوصی که در روند اجرای طرح دچار تخلف میشود برخورد قانونی صورت بگیرد تا میزان خطا به حداقل کاهش یابد.
تجربه چندین سال اخیر نشان داده که هیچگاه خطا به صفر نمیرسد و همه طرحها و لوایح دچار خطا هستند. اگر خطا تا ١٠ درصد باشد قابل تجدید نظر است در غیر این صورت نمیتوان به آینده طرح داده شده امیدوار بود.
دولت باید نظارت بیشتری بر روی اجرای طرحها داشته باشد
رحمان سعادت در پایان گفت: دولت و سازمان ذی ربط در امر کالابرگ فجرانه باید هرچه سریعتر نسبت به برطرف کردن کمو کاستیها در این طرح اقدام کنند تا مبلغ تعیین شده هرچند ناچیز بهدست شخص مورد نظر و جامعه هدف برسد. در صورت ادامهدار بودن این طرح و تداوم کمک دولت بهجامعه هدف، با بالارفتن تورم در ماههای آتی قطعا باید سازمانهای مربوطه نظارت بیشتری را بر نحوه اجرای طرح کالابرگ داشته باشند تا حق کسی ضایع نشود.