به گزارش نبض بازار، مالیات بر سیگار و دخانیات ازجمله مالیات های غیرمستقیم و نوعی مالیات بر مصرف است. میزان این مالیات و تأثیر آن بر سلامت و بهداشت جامعه، کاهش مصرف سیگار، میزان قاچاق مواد دخانی و اثر آن بر تولید و اشتغال، ازجمله مباحث پرچالش و مناقشه برانگیز است.
در این راستا محمدرضا مسجدی دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در نشست خبری جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران گفت: خبرنگاران میتوانند به مطالبه گری کمک کنند به عنوان مثال خبرنگار میتواند از دستگاه قضا بپرسد برای کنترل مصرف دخانیات ذیل برنامه هفتم توسعه قرار است چه اقدامی انجام شود؟ این کار به روشنگری کمک میکند.
وی با اشاره به تدوین برنامه هفتم توسعه ادامه داد: چون برنامه هفتم توسعه درحال تدوین است باید دید اصلا درباره دخانیات مطلبی وجود دارد؟ تا جایی که ما میدانیم هیچ مطلبی از دخانیات وجود ندارد این درحالی است که این موضوع با سلامت مردم مرتبط است و ما بابد از قوای سه گانه تقاضا داشته باشیم. در این راستا بیانیهای بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری نوشتهایم.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات درباره میزان مالیات بر دخانیات گفت: در کشور ما پایین ترین میزان مالیات بر دخانیات گرفته میشود، این درحالی است که مالیات دخانیات در ترکیه ۶ برابر، عربساتان ۲ برابر ما و... است. باید عدالت مالیاتی تعریف شود. متاسفانه مافیای عظیم دخانیات، دولت و مجلس را تحت تاثیر قرار میدهند تا مالیات نسبتا واقع بینانه گرفته نشود. سال ۱۴۰۱ تلاش کردیم که سازمان امور مالیاتی برنامهای برای دخانیات تهیه کند اما به آن هم درست عمل نشد. این سازمان برای بودجه سال ۱۴۰۲ مبلغ ۲۲ هزار میلیارد تومان را به مجلس پیشنهاد کرد اما این رقم به ۶۰۰۰ میلیارد تومان تقلیل یافت.
مسجدی با تاکید بر اینکه در کشاورزی اولویت باید با کالاهای استراتژیک باشد که در این زمینه هم مشکلاتی وجود دارد، بیان کرد: اما زمینهای زیادی زیر کشت توتون میروند به شکلی که به کشاورزان پول میدهند به جای کشت گندم و جو، توتون بکارند. خبرنگاران باید پیگیر باشند چون قطعا گوش شنوا وجود دارد.
وی ادامه داد: اعتیاد در فرمایش مقام معظم رهبری هم به صورت عام مطرح شده است و اگر میگوییم سیگار و دخانیات دروازه ورود به اعتیاد است پس باید کار جدی انجام شود تا مصرف را کاهش دهیم. با نمایندگان محترم مجلس هم صحبت کردیم اما اتفاقی نیفتاده است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات تبلیغ دخانیات در فیلمهای شبکه نمایش خانگی گفت: در حوزه تبلیغات با اینکه از سال ۸۵ تبلیغ دخانیت ممنوع است اما میبینید شبکه نمایش خانگی و فیلمها به شدت کار تبلیغاتی میکنند و نقش اول و دوم سریال ها سیگار یا قلیان میکشند. متاسفانه عمل به قانون ضعیف است و باید از صدا و سیما بخواهیم جلوی این تبلیغات مصرف دخانیات در آثار تصویری گرفته شود. چرا وقتی کشورهای همسایه جلوی تبلیغات را گرفتهاند ما نتوانیم؟ چطور سینماگران در همه موارد احساس مسئولیت اجتماعی میکنند، اما به موضوع مهم دخانیات بی تفاوت هستند؟
وی ادامه داد: از ۲۰ سال قبل طرح پیشگیری از استعمال دخانیات در مدارس (طرح پاد) را دنبال میکنیم تا با اقدم به موقع توانایی نه گفتن را به دانشآموز بیاموزیم. در شهرستان ورامین طرح را تکمیل کرده و بیش از ۴۰۰۰ پادیار داریم که آموزش دیدند و سپس از مدرسه به محله رفتیم. ما میخواهیم همه به قانون واقف باشند و این همیشه با جریمه و کار قهری موفق نیست بلکه باید کار فرهنگی انجام شود. سالانه ۶۰ هزارنفر به دلیل دخانیات جان خود را از دست میدهند و این امر خیلی مهم است. اگر یک سوم سرطانهای کشور به خاطر دخانیات است باید فکر کنیم. بین ۴۵ تا ۵۰ هزارنفر به خاطر سرطان از دنیا میروند.
مسجدی تاکید کرد: مخالف تفریح جوانان نیستیم اما قلیان و سیگار تفریح نیست. با مالیات بر دخانیات میتوان تفریح سالم برای جوان فراهم کرد. ما عضو معهده جهانی کنترل دخانیت هستیم و در سال ۱۴۰۴ باید استعمال دخانیات را ۳۰ درصد کاهش دهیم اما ما چه کردیم؟
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات تصریح کرد: با حمایت مسئولین شهرستان ورامین قرار است شهریور ماه یک تیم از سازمان جهانی بهداشت برای نظارت و ارزیابی برنامه کنترل دخانیات به ایران بیایند و آنجا مدرسه و محله بدون دخانیات و حتی قهوه خانه پاک را ببینند و این شهرستان الگویی برای کشور باشد. قهوه خانه نباید تعطیل شود بلکه باید عاری در سیگار و قلیان باشد و بتواند کار فرهنگی مانند شاهنامه خوانی و... در آن انجام دهد که به اشتغال زایی هم کمک میکند.
مسجدی با اشاره به اینکه اخیرا وزیر بهداشت نامه مفصلی خطاب به سازمانهای مختلف زدند که یک قسمت مهم آن درباره سیگار الکترونیک و ویپ است، گفت: مافیای دخانیات دنبال سود است و شرکتها آمدند جایگزین سیگار را در قالب ویپ عرضه کردند که عاقبت آن مشخص شد. هنوز چندسالی از عرضه آن نگذشته که سازمان بهداشت جهانی هم ممنوعیت آن را اعلام کرد چون مشخص شد دارای فلزات سنگین هستند و عوارض شدیدی در پی خواهند داشت. اکنون CDC آمریکا هم دارد ایالت به ایالت سیگار الکترونیک را تحریم میکند و ما هم نباید عقب بمانیم.
وی ادامه داد: قیمت سیگار در کشور تا ۴ برابر افزایش یافته است اما متاسفانه سیگار الکترونیک با مبالغ ۲۰۰ هزارتومان تا ۲ میلیون تومان تهیه میشود که بعضا هم قاچاقی وارد کشور شده است. حتی اخیرا شنیدیم برخی در تلاش برای دریافت مجوز احداث کارخانه تولید سیگار الکترونیک هستند و نباید بگذاریم این اتفاق با بهانه اشتغالزایی رخ دهد. یکی از مسئولین سابق شرکت دخانیات میگفت گردش مالی دخانیات در ایران بیش از ۳ میلیارد دلار است که نصف آن هم سود است. میزان تولید سیگار در کشور ۷۱ میلیارد نخ است که به عنوان مثال ۳۱ میلیارد آن توسط یک شرکت ژاپنی تولید میشود. این درحالی است که کشور حتی برای مواد اولیه دارو تحریم است. تعداد واحدهای تولیدی دخانیات از ۶ مرکز به ۳۸ تا رسیده است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات تصریح کرد: بیش از ۶۰ درصد دانش آموزان از مضررات دخانیات آگاه هستند اما عوامل بازدارنده ما ضعیف است. کودک آموزش میبیند اما در بیرون از مدرسه به راحتی بستر تهیه دخانیات حتی در دکههای مطبوعاتی برای او فراهم است. طرح پاد در رباط کریم را هم از کلاس هفتم آغاز کردیم اما مسئولین انجا خواستند طرح را از کلاس دوم یا سوم ابتدایی آغاز کنیم چون مشکل از ۸ یا ۹ سالگی در آنجا آغاز میشود و این نگران کننده است.