راهکارهای تامین امنیت غذایی در کشور

به گزارش نبض بازار، بیش از ۸۲۰ میلیون نفر در جهان از گرسنگی رنج می‌برند این در حالی است که غذای کافی هم در جهان تولید می‌شود، اما به دلیل توزیع نامتوازن گرسنگان جهان هم سال به سال افزایش می‌یابد.

در بررسی‌های تحقیقاتی ۵ راهکار برای بهبود امنیت غذایی جهان تاکید شده در صورتی که کشور‌ها به آن عمل کنند مشکل امنیت غذایی نخواهند داشت. مدیر اداره تامین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی اعلام کرد: با اجرای روش تأمین مالی کشاورزی قراردادی شاهد بهبود اشتغال روستایی، بهبود امنیت غذایی کشور، افزایش کارآیی تخصیص منابع و کاهش فشار بر ترازنامه بانک‌ها در حوزه تأمین مالی کشاورزی و اشتغال روستایی خواهیم بود.

حمید آذرمند مدیر اداره تامین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی اظهار داشت: برای حل مسئله بحث تامین مالی زنجیره‌ای به عنوان یک سیاست نوین در جهت ارتقای روش‌های تأمین مالی در دستور کار بانک مرکزی و شبکه بانکی قرار گرفت. در این زمینه به طور خاص کشاورزی قراردادی و تأمین مالی آن که بررسی تجربه‌های جهانی نشان می‌دهد که روشی کارآمد هم در حوزه کشاورزی و هم در حوزه تأمین مالی است، در دستور کار قرار گرفت.

وی اعلام کرد: با همکاری بانک‌ها و وزارتخانه‌های تخصصی به ویژه وزارت جهاد کشاورزی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، شیوه نامه تأمین مالی کشاورزی قراردادی تهیه و تدوین و به شبکه بانکی کشور ابلاغ شد. در همین راستا به منظور آشنایی مدیران ارشد نظام بانکی و فعالان این حوزه و دستگاه‌های اجرایی مرتبط در روز ۱۱ مرداد آئین رونمایی از شیوه نامه تأمین مالی کشاورزی قراردادی برگزار می‌شود. در این همایش روش‌ها، نقشه راه و هماهنگی‌های لازم جهت اجرای سراسری و گسترده این شیوه تأمین ممالی جدید را مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

مدیر اداره تامین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی در پایان اظهار امیدواری کرد: امید است با اجرای روش تأمین مالی کشاورزی قراردادی شاهد بهبود اشتغال روستایی، بهبود امنیت غذایی کشور، افزایش کارآیی تخصیص منابع و کاهش فشار بر ترازنامه بانک‌ها در حوزه تأمین مالی کشاورزی و اشتغال روستایی باشیم.

براساس این گزارش، «کشاورزی قراردادی» روشی از تولید است که از طریق آن، تولیدکننده (اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به صورت مستقیم یا از طریق تشکل تولیدی معین، بر اساس قرارداد با مجری طرح، به تولید محصول می‌پردازند) از طریق عقد قرارداد با یک مجری طرح، نسبت به تولید محصولات کشاورزی اقدام می‌کند.

تأمین مالی در کشاورزی قراردادی مشتمل بر تأمین مالی تولیدکنندگان برای کشت و تهیه نهاده‌های تولید، تأمین مالی مجری با هدف تکمیل زنجیره ارزش، خرید نهاده‌ها، مواد اولیه، ماشین‌آلات و اقدامات توسعه‌ای و تأمین مالی در راستای ارایه خدمات آموزشی، فنی، توسعه‌ای، دانش‌بنیان و تحقیقاتی برای ایجاد ارزش افزوده در طرح خواهد بود.

شفافیت تأمین مالی طرح‌ها و افزایش کارائی تخصیص منابع در بخش کشاورزی، حمایت از شکل‌گیری زنجیره‌های یکپارچه کشاورزی، حمایت از توسعه اشتغال روستایی با روش‌های غیر تورمی، کاهش هزینه تولید محصولات کشاورزی، حمایت از کشاورزان با استفاده از کمک‌های آموزشی، فنی و تأمین نهاده‌ها در ازای تنظیم قرارداد، امکان استفاده از قرارداد‌های کشاورزی به عنوان وثیقه تسهیلات و کمک به امنیت غذایی کشور به‌واسطه افزایش پایداری تأمین نهاده‌ها از مزایای این روش است.

افزایش عملکرد محصولات کشاورزی

عمل به راهکار‌های موثر می‌تواند میزان کالری کسب شده توسط جامعه را افزایش دهد و تغذیه سه میلیون نفر دیگر امکان پذیر شود.

بر اساس این گزارش تا سال ۲۰۵۰، ۱۲۰ میلیون هکتار از زمین‌هایی که در حال حاضر مردم ساکن هستند و یا زیستگاه‌های طبیعی محسوب می‌شود به زیر کشت محصولات کشاورزی خواهد رفت این مسئله بیشتر در کشور‌های در حال توسعه نمود بیشتری خواهد داشت.

مطالعات این دانشمندان نشان می‌دهد که در بسیاری از مناطق دنیا از زمین‌های کشاورزی به اندازه ظرفیت واقعی محصول برداشت نمی‌کنند و در حقیقت تنها از ۵۰ درصد ظرفیت‌شان استفاده می‌شود بنابراین هرچقدر شکاف بین عملکرد بالقوه و عملکرد بالفعل را بتوانیم کاهش دهیم می‌توان محصول بیشتری تولید کرد در این صورت می‌توان ۸۵۰ میلیون نفر گرسنه فعلی را به راحتی تغذیه کرد.

راهکار‌های بعدی بیشتر تاکید می‌کند که چگونه شکاف بین عملکرد فعلی و مطلوب را به حداقل رساند.

استفاده از کود‌های شیمیایی برای افزایش محصول

«وست» تاکید می‌کند که استفاده از کود‌های شیمیایی در جهان طرفدار ندارد، اما واقعیت این است که این ماده شیمیایی در حجم گسترده‌ای در جهان استفاده می‌شود، اما خبر جالب این است که بر اساس مطالعاتی که انجام شده استفاده از کود‌های شیمیایی در محصولاتی مانند گندم برنج و ذرت می‌شود ۱۳ تا ۲۹ درصد بدون اینکه در تولید محصول کاهشی ایجاد شود کم گردد و نیز می‌توان محصول بیشتر را با استفاده از کود‌های شیمیایی در زمان بندی مناسب و در مکان مناسب و نیز نوع کود شیمیایی مناسب افزایش داد.

افزایش راندمان آب

افزایش بهره وری آب یک مسئله حیاتی است و در این باره مقالات متعددی نوشته شده و هشدار‌های زیادی از سوی کارشناسان شده است بهبود سیستم‌های آبیاری و کشت محصولاتی که آب کمتری استفاده میکنند می‌تواند راهکار مناسبی برای مقابله با کم آبی باشد به عنوان مثال برنج و شکر و نیشکر جزو محصولاتی هستند که به آب بیشتری نیاز دارند، اما این کار ساده‌ای نیست که کشاورز بتواند نوع محصول خود را به راحتی تغییر دهد چراکه تصمیم کشاورز بر اساس ارزش افزوده بازار برای کشت گرفته می‌شود بنابراین راهکار این است که برای تغییر کشت کشاورزان را تشویق و ترغیب کنیم که البته این تغییرات کشاورزی باید بر اساس ذائقه‌های فرهنگی و تفاوت‌های منطقه‌ای منطبق باشد.

استفاده مستقیم از محصولات کشاورزی

بر اساس این گزارش مقدار زیادی از ظرفیت کالری زمانی که محصول را برای تغذیه حیوان تغییر می‌دهیم یا فرآوری می‌کنیم در حقیقت کالری را از دست می‌دهیم در صورتی که محصولات به صورت مستقیم برای تغذیه انسان استفاده شود می‌تواند کالری کافی برای ۴ میلیارد نفر را تامین می‌کند در برخی موارد شاید لازم باشد که این نوع محصولات عوض شود، اما در حقیقت تغییر نظر کشاورزان برای کشت جدید نیز باید در قالب برنامه‌های تشویقی باشد.

در مرحله نخست کشاورزان می‌خواهند محصولی را بکارند که خودشان و خانواده‌شان بتوانند از آن استفاده کنند و در گام بعدی آن‌ها می‌خواهند مطمئن شوند که پس از فروش معاش خانواده تامین خواهد شد، اما مسائل دیگری هم وجود دارد مثلاً در کشور‌های پیشرفته بخش زیادی از غذا دور ریخته می‌شود و یا از بین می‌رود، اما در کشور‌های در حال توسعه و فقیر مشکلات دیگری مانند کاهش عملکرد و شکاف بین تولید فعلی با وضعیت مطلوب وجود دارد.

تحقیقات این دو دانشمند نشان می‌دهد که ساده انگاری است اگر فکر کنیم که رژیم غذایی مردم به این زودی عوض شود، اما این حقیقت را باید بدانیم که بخش زیادی از کالری تولیدی در سراسر جهان تقریبا در یک سوم غذایی که تولید می‌شود از بین میرود.

عوامل مختلفی نظیر ناکافی بودن وسایل تجهیزات آماده سازی یا کمبود تسهیلات به از بین رفتن محصولات غذایی در میان ایالات متحده آمریکا یکی از بزرگترین مقصران این فاجعه کمک مرده است. برای جبران میزان محصولاتی که سالانه در این کشور از بین می‌رود مساحت زمین کشاورزی ۸ برابر وسعت کشور هندوستان لازم است.

ضایعات مواد غذایی در آمریکا هند و چین می‌تواند ۴۱۳ میلیون نفر را در سال تامین کند این گزارش می‌نویسد مشکل اصلی گرسنگان جهان این است که دسترسی کمتری به مواد غذایی دارند بررسی دانشمندان نشان می‌دهد که نیاز‌های غذایی گروه‌های با درآمد پایین و با درآمد بالا هم بسیار متفاوت است و ضروری است که با وجود تغییرات آب و هوایی و چالش‌های اجتماعی به تقویت زنجیره‌های غذایی همت گذاشت و برای کم کردن گاز‌های گلخانه‌ای تلاش بیشتری کرد.