به گزارش نبض بازار، سازمان امور مالیاتی اعلام کرد: مالکان واحد‌های مسکونی خالی باید اطلاعات واحد‌های خود را تا پایان مردادماه در سامانه سازمان امور مالیاتی اعلام کنند.

در راستای مقررات اجرایی قانون ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم مبنی بر مالیات بر واحد‌های مسکونی خالی، برای برخی از دارندگان این واحد‌ها پیامک‌هایی مبنی بر خالی بودن واحد‌های مسکونی و تعلق مالیات بر آن واحد‌ها در روز‌های اخیر ارسال شده است.

در این زمینه دفتر روابط عمومی و فرهنگ‌سازی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور اعلام کرد برحسب اطلاعات واصله از وزارت راه و شهرسازی، مالیات واحد‌های مسکونی خالی برای سال ۱۴۰۰ در اجرای مقررات ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه و از طریق پیامک و بارگذاری در درگاه خدمات الکترونیکی مالیاتی به اطلاع مالکان واحد‌های مذکور رسیده است.

مالکان واحد‌های یاد شده حداکثر تا پایان مردادماه ۱۴۰۱ فرصت دارند با مراجعه به درگاه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir نسبت به پرداخت مالیات متعلقه اقدام نمایند، در غیر این صورت برابر مقررات نسبت به مطالبه و محاسبه جرائم مقرر در قانون اقدام خواهد شد.

به چه خانه‌هایی خانه خالی می‌گویند؟

قبل از اینکه به بررسی مالیات بر خانه‌های خالی بپردازیم، بهتر است با مفهوم خانه خالی آشنا شوید. قانون مالیات بر خانه‌های خالی شورای نگهبان، شرایطی در نظر گرفته است که در صورت تطابق با آن‌ها، خانه موردنظر مشمول مالیات خانه خالی می‌شود. این شروط عبارت‌اند از:

جمعیت شهری که خانه در آن قرار دارد، بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر باشد.
خانه موردنظر محل سکونت اصلی یا فرعی مالک نباشد.
یک سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آن ملک یا خانه گذشته باشد. این مدت زمان در پروژه‌های انبوه‌سازی به بیش از ۱۸ ماه می‌رسد.
بر اساس تاریخ ثبت سند، حداقل چهار ماه از تاریخ خرید خانه گذشته باشد.
خانه حداقل چهار ماه در اجاره نباشد.
فرد مستاجر اقامتگاه اصلی داشته باشد.

خانه یا ملکی که توسط مالک در سامانه معاملات املاک وزارت راه و شهرسازی برای فروش یا اجاره ثبت نشده باشد.

خانه‌ای که در صورت وقف بودن، بر اساس وقف‌نامه مشکلی برای اجاره رفتن نداشته باشد.

با استفاده از موارد بالا خواهید فهمید که آیا خانه شما مشمول مالیات بر خانه‌های خالی می‌شود یا خیر؟ اگر جوابتان مثبت بود، باید هرچه سریع‌تر برای اجاره دادن یا فروش ملک خود اقدام کنید. با کمک نرم افزار حسابداری می‌توانید سود و ضررتان را محاسبه کرده و بهترین تصمیم را برای دارایی خود بگیرید.

مالیات بر خانه‌های خالی چند برابر مالیات خانه‌های اجاره‌ای است.

منظور از مالیات بر خانه‌های خالی چیست؟

علت کمبود مسکن در کشور ما نه به‌خاطر نبود مسکن، بلکه ناشی از وجود خانه‌های خالی است. بعضی از سرمایه‌داران در زمان‌های خاص از فروش یا اجاره املاکشان خودداری می‌کنند تا با این کار باعث افزایش قیمت شده و سپس به سود‌های کلان دست پیدا کنند. جریمه خانه‌های خالی با هدف مبارزه با این مشکل به وجود آمد. طرح مالیات بر خانه‌های خالی در تیرماه ۱۳۹۹ به تصویب مجلس رسید و سپس به شورای نگهبان ارسال شد. هرچند در وهله اول این طرح مورد تأیید واقع نشد، اما بعد از رفع ایرادات شورای نگهبان به مالیات خانه‌های خالی توسط مجلس، این طرح به مرحله اجرا درآمد.

دولت برای خانه‌های خالی که در شرایط بالا صدق می‌کنند، مالیات تعیین می‌کند. این مبلغ چیزی فراتر از مالیات خانه‌های اجاره‌ای است. میزان مالیات برای خانه‌های مختلف با یکدیگر یکسان نیست و بر اساس عواملی مانند مقدار ودیعه و اجاره خانه محاسبه می‌شود. برای محاسبه میزان مالیات اجاره و مالیات خانه خالی باید تا حدودی اصول حسابداری را بدانید. اگر قصد آشنایی بیشتر با این مبحث را دارید، خواندن مقاله اصول اولیه حسابداری چیست را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

دولت چگونه خانه‌های خالی را شناسایی می‌کند؟ نحوه تشخیص خانه‌های خالی

همه مالکان و صاحبان خانه‌ها باید اطلاعات املاک و خانه‌های خود را در سامانه اسکان و املاک کشور ثبت کنند. این سامانه متعلق به وزارت مسکن و شهرسازی برای ثبت نام مالیات بر خانه‌های خالی است و اطلاعات کاملی از کد پستی و وضعیت سکونت هر خانه توسط مالک یا مستاجر را در خود دارد. مطابق با قانون مالیات بر خانه‌های خالی شورای نگهبان، همه نهاد‌های دولتی و بانک‌ها موظف‌اند فقط با دریافت نشانی و کد پستی، به مردم خدمت‌رسانی کنند. به‌این‌ترتیب فرایند شناسایی محل سکونت افراد به‌سرعت و با دقت انجام می‌شود.

علاوه بر این، دولت پیامکی حاوی درخواست برای شفاف‌سازی تعیین وضعیت واحد‌های مسکونی به مردم ارسال می‌کند. افراد بعد از دریافت پیامک، ۲ ماه فرصت دارند تا وضعیت خانه یا ملک خود را در سامانه اسکان و املاک کشور، ثبت کنند. در غیر این صورت ملک موردنظر به‌عنوان خانه خالی شناسایی شده و مشمول طرح مالیاتی می‌شود. مالکان خانه‌های خالی باید در زمان مناسب اظهارنامه مالیاتی را پر کرده و به سازمان مالیاتی کشور تحویل دهند.

مالیات خانه‌های خالی چگونه محاسبه می‌شود؟

بسیاری از افراد تصور می‌کنند مالیات بر خانه‌های خالی به عواملی مانند قدمت خانه یا فرسودگی آن بستگی دارد. درصورتی که مالیات خانه‌های خالی کلنگی دقیقا مشابه با قوانین مالیات خانه‌های خالی نوساز است و هیچ تفاوتی با آن ندارد. از همین رو، اگر خانه‌ای قدیمی از کسی به شما به ارث رسیده، باید علاوه بر پرداخت مالیات بر ارث، بعد از گذشت مدت زمان معین، مالیات خانه خالی هم بپردازید.

مالیات بر خانه‌های خالی بر اساس عوامل مختلفی مانند زمان خالی بودن ملک، تعداد خانه‌های خالی و میزان ارزش اجاری ملک محاسبه می‌شود. ضریب مالیات بر خانه‌های خالی در تهران و سایر شهر‌های بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت برای دارندگان ۱ تا ۵ خانه عبارت‌اند از:

سال اول: ۶ برابر ارزش اجاری ملک
سال دوم: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک
سال سوم: ۱۸ برابر ارزش اجاری ملک

ضریب مالیات برای کسانی که بیشتر از ۵ خانه خالی دارند، به شرح زیر است:

سال اول: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
سال دوم: ۲۴ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
سال سوم: ۳۶ برابر ارزش اجاری ملک‌ها

مالک خانه در صورت نداشتن اعتراض می‌تواند یک ماه بعد از ارسال برگ تشخیص مالیات، برای پرداخت آن اقدام کند. در صورت دیرکرد در پرداخت مالیات، به‌ازای هر ماه ۲.۵ درصد جریمه به فرد تعلق خواهند گرفت.

آشنایی با خانه‌های خالی معاف از مالیات

همه خانه‌های خالی مشمول مالیات نمی‌شوند؛ بنابراین شناخت خانه‌های خالی معاف از مالیات به شما کمک می‌کند تا پول اضافی به سازمان مالیات پرداخت نکنید. اقامتگاه‌های اصلی و فرعی افراد مشمول مالیات بر خانه‌های خالی نمی‌شود؛ بنابراین هر فرد می‌تواند علاوه بر منزلی در شهر محل سکونت خود، برای ثبت واحد‌هایی در شهر‌های دیگر به‌عنوان اقامتگاه فرعی اقدام کند.

همچنین اگر یکی از اشخاص تحت تکفل مالک به‌عنوان دانشجو، بیمار خاص یا شاغل مجبور به زندگی در همان شهر باشد، مالک می‌تواند یک ملک دیگر خود را به‌عنوان اقامتگاه فرعی ثبت کند. محاسبه مالیات بر خانه‌های خالی کار نسبتاً دشواری است که دولت هم برای انجام آن از پیشرفته‌ترین و بهترین نرم افزار حسابداری ابری استفاده می‌کند.

در این اطلاعیه آمده است: در صورت عدم پذیرش مالیات تعیین شده از جمله خالی نبودن ملک یا عدم مالکیت، این اشخاص با انتخاب گزینه عدم پذیرش و انتخاب دلیل آن به درگاه سامانه املاک و اسکان کشور، وزارت راه و شهرسازی هدایت شده تا نسبت به ثبت، اصلاح و به روزرسانی اطلاعات املاک خود در سامانه اقدام کنند. بدیهی است حذف یا تعدیل مالیات اعلام شده منوط به اعلام مراتب اصلاح و یا غیر خالی بودن واحد مسکونی از طریق وزارت راه و شهرسازی می‌باشد.