به گزارش نبض بازار، با خروج رسمی آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ واردات خودرو به کشور به دلیل حفاظت از منابع ارزی متوقف شد و ترخیص قطره چکانی خودروهای وارداتی دپو شده در گمرک آغاز شد، خودرو‌هایی که تعدادی از آن‌ها از آن سال تاکنون کماکان در گمرک مانده است. با گذشت بیش از ۳ سال از این اتفاق مجلس شورای اسلامی در خصوص واردات خودرو تصمیم گیری و تصویب کرد. این طرح در اردیبهشت ماه عملی شود، ولی همچنان دارای ابهاماتی است.
معاون حمل‌ونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) اعلام کرده است که "واردات خودرو تا شهریورماه انجام خواهد شد" که هنوز آیین‌نامه نهایی واردات، از هیات دولت بیرون نیامده و هیچ قانون مشخص و قطعی وجود ندارد.
اواخر اردیبشهت ماه بود که وزیر صمت از نهایی شدن مصوبه واردات خودرو حداکثر تا پایان همان ماه خبر داد و تاکید کرد کرد که "محدودیتی در واردات نخواهیم داشت و همزمان با واردات و افزایش عرضه خودروسازان داخلی، بخش عمده‌ای از تقاضای بازار پاسخ داده خواهد شد. به گفته وی، هماهنگی‌های لازم انجام شده تا این واردات در اسرع وقت انجام شود، اما دولت، واردکننده نخواهد بود بلکه شرایط را تسهیل خواهیم کرد. "
همزمان با اعلام این خبر، سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز نهایی شدن قانون واردات خودرو در مجمع تشخیص مصلحت نظام را تایید کرد و گفت که به زودی فرآیند ابلاغ این مصوبه انجام می‌شود.
پس از آن با همه شرط وشروط و پیشنهادها، انجمن واردکنندگان خودرو و فعالان این حوزه تاکید داشتند تا زمانیکه دستورالعمل نهایی ابلاغ نشود، هیچ موردی قطعیت ندارد؛ لذا بایستی منتظر ماند.
اما روز سه‌شنبه (۲۱ تیرماه) منوچهر منطقی، معاون حمل‌ونقل وزارت صمت ضمن اشاره به اینکه آئین‌نامه واردات خودرو تدوین شده و در دست بررسی توسط هیات دولت است تا آن را ابلاغ کند، اعلام کرد: پیش از اجرا، جلسه توجیهی با صنعت‌گران و واردکنندگان برگزار خواهیم کرد. به گفته وی در آئین نامه تدوین شده، علاوه براینکه واردات خودروهای دست دوم امکان پذیر نیست، برای خودروهای اقتصادی مشوق‌هایی در نظر گرفته شده است تا با قیمت نهایی پایین‌تری به دست مصرف کننده برسد و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، تا شهریور ۱۴۰۱ واردات خودرو انجام می‌شود.
منطقی در حالی این موضوع را مطرح کرده است که همانطور که اشاره شد، هنوز آیین‌نامه واردات خودرو از سوی هیات دولت نهایی و ابلاغ نشده است.
واردات خودرو تا شهریور بعید است
علاوه بر بلاتکلیفی آیین‌نامه واردات، این نکته نیز حائز اهمیت است که هنوز هیچ ثبت سفارشی شکل نگرفته است و حداقل چهار ماه پس از نهایی شدن مصوبه، امکان واردات خودرو وجود خواهد داشت.
آخرین روز‌های اردیبهشت اعضای انجمن واردکنندگان خودرو به صراحت اعلام کردند که واردات در شهریور ماه در صورتی ممکن خواهد بود که همین امروز مصوبه واردات نهایی و ابلاغ شده باشد و ثبت سفارش صورت گیرد تا مراحل طی و خودرو‌ها وارد شود. حداقل و خوشبینانه، چهار ماه از زمانی که مصوبه صادر و دستورالعمل‌ها مشخص شود، زمان نیاز است تا خودرو وارد شود و با توجه به مقررات، هیچ کسی هم نمی‌تواند این زمان را کاهش دهد.
در این رابطه مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو به ایسنا گفت: ابتدا باید منتظر بمانیم تا ببینیم آیین‌نامه واردات خودرو کی و با چه شیوه‌ای اعلام و ابلاغ خواهد شد تا بعد بتوان در مورد زمان واردات صحبت کرد.
وی خاطر نشان کرد: ابتدا این نکته را باید در نظر داشت که بانک مرکزی و مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام خبر آزادسازی واردات خودرو را عامل افزایش نرخ ارز در ماه گذشته دانسته و لذا انجام این کار را منجر به افزایش نرخ ارز می‌دانند و از اساس مخالف این موضوع هستند؛ ضمن اینکه چنانچه واردات خودرو در شهریور ماه را قطعی می‌دانند، می‌تواند بدین معنا باشد که شخص یا اشخاصی را برای مذاکره با طرف خارجی به منظور واردات اعزام کرده‌اند و این اشخاص هم مذاکرات را انجام داده و نوع خودرو را مشخص کرده‌اند و کار‌های مربوط به استاندارد را هم انجام داده‌اند.
دادفر افزود: اگر اینگونه باشد که کار غلطی است، اما اگر این اتفاق نیفتاده باشد، پس اظهارات مطرح شده وعده‌ای بیش به نظر نمی‌رسد.
به زودی‌های وزیر صمت همچنان ادامه دارد
در حالی وزیر صمت روز گذشته در نشست خبر خود در رابطه با وضعیت ابلاغ آیین نامه واردات خودرو اعلام کرده است که این آیین نامه در دستور کار دولت قرار دارد و به زودی ابلاغ می‌شود که از اولین "به‌زودی" وزیر صمت قریب به یکماه است که می‌گذرد و همانطور که اشاره شد، در ۲۲ اردیبشهت ماه، مقام عالی وزارت صنعت، معدن و تجارت ضمن اعلام خبر نهایی شدن مصوبه واردات خودرو تا پایان اردیبشهت ماه تاکید کرد هماهنگی‌های لازم انجام شده تا این واردات در اسرع وقت انجام شود.
آزادسازی واردات خودرو از آن دسته مسائلی است که از سال ۱۳۹۷ تاکنون بین مجلس، دولت و بازار خودرو در حال رفت و آمد بوده و حالا تصمیماتی برای سال ۱۴۰۱ گرفته شده است. دولت سیزدهم در دومین ماه سال ۱۴۰۱ خبر از آزادسازی واردات خودرو با چند شرط و شروط را اعلام کرده است.
ابهامات زمان واردات خودرو
معاون وزارت صمت در رابطه با زمان آغاز واردات خودرو گفت: از شهریور ماه ۱۴۰۱ واردات خودرو آغاز خواهد شد، اما همچنان ابهامات بسیاری در این رابطه وجود دارد. آیین‌نامه نهایی واردات خودرو هنوز قطعی و مشخص نیست. هنوز ثبت سفارشی برای واردات خودرو انجام نشده است. حداقل ۴ ماه پس از نهایی شدن مصوبه، واردات خودرو آغاز می‌شود.
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو نیز در رابطه با این ابهامات گفت: باید منتظر آیین‌نامه واردات باشیم تا با اطلاع از شیوه آن در مورد زمان واردات اظهارنظر کنیم. اعلام شهریور ماه به عنوان زمان آغاز واردات خودرو به معنی اعزام اشخاصی برای مذاکره با شرکت‌های خارجی است. اگر این اتفاق رخ نداده باشد، آغاز واردات خودرو از شهریور تنها یک وعده است.
آغاز واردات خودرو از شهریور
منوچهر منطقی، معاون وزیر صمت، درباره آیین‌نامه واردات خودرو گفت: تا شهریورماه ۱۴۰۱ واردات خودرو انجام می‌شود. در این آیین‌نامه امکان واردات خودروهای کارکرده وجود ندارد. محدودیتی برای واردات خودرو تعیین نشده و شاخص‌های فنی مانند خدمات پس از فروش و قابلیت خودرو به عنوان ملاک در نظر گرفته شده است. آیین‌نامه واردات خودرو با هدف واردات محصولات اقتصادی برای اقشار کم درآمد جامعه تدوین شده است. واردات باید از کشور‌های دارای خودروهای به‌روز انجام شود.
امتیاز خودروهای اقتصادی وارداتی
وزیر صمت با اشاره وجود نقص در تولید خودروهای اقتصادی در داخل کشور گفت: امتیاز‌های ویژه‌ای در آیین‌نامه واردات خودرو برای خودروهای اقتصادی وجود دارد. به زودی آیین‌نامه واردات خودرو نهایی و ابلاغ می‌شود. باید خودروهای اقتصادی داخلی با توجه به نمونه‌های خارجی، بومی‌سازی شوند.
دو شرط واردات خودرو
وزیر صمت، وجود خدمات پس از فروش و الزام برای انتقال فناوری را از مهم‌ترین نکات موجود در آیین‌نامه واردات خودرو اعلام کرد.
شرایط جدید ورود موقت خودروهای سواری
گمرک جمهوری اسلامی ایران بخشنامه‌ای را درباره تضمین‌های دریافتی تمام ماشین آلات معدنی و راهسازی و خودروهای سواری و سایر کالا‌ها برای رویه ورود موقت را ابلاغ کرد.
تضمین دریافتی ماشین آلات معدنی و راهسازی و خودروهای سواری و سایر کالا‌ها برای ورود موقت معادل حقوق ورودی و یک برابر ارزش تعیین شده است.
فرآیند پذیرش درخواست، انجام تشریفات گمرکی، صدور پروانه ورود موقت و تمدید آن به نام و توسط وکیل صاحب کالا موضوعیت ندارد و قابل پذیرش نیست.
بعد از تمام شدن مهلت تعیین‌شده در پروانه، پیگیری و اقدامات لازم برای اعاده خودرو و ماشین‌آلات به خارج از کشور و تشکیل پرونده قضایی توسط گمرک الزامی است.
پذیرش ورود موقت خودرو سواری تحت صحابت دفترچه کارنه دوپاساژ با رعایت مقررات میسر است.
حذف سقف دلاری واردات خودرو
جلیل رشیدی کوشکی، نماینده مجلس شورای اسلامی درباره آخرین تغییرات آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو گفت:
این آیین‌نامه در ۱۰ بند تدوین شده و در نوبت تصویب در هیئت دولت است.
شرط سقف دلاری برداشته شده و واردات خودرو با تعرفه انجام خواهد شد.
خودروهای اقتصادی کمتر از ۱۰ هزار دلار (خودرو‌هایی با حجم موتور پایین و کم مصرف) بین ۵ تا ۱۰ درصد تعرفه می‌پردازند.
خودروهای بالای ۴۰ یا ۵۰ دلار باید تعرفه ۹۵ تا ۱۰۰ درصدی بپردازند.
جزئیات تازه واردات خودرو
فاطمی امین، وزیر صمت، از اجرایی شدن آیین‌نامه ۱۰ بندی واردات خودرو دو تا سه ماه پس از تصویب آن خبر داد.
منظور از خودروی اقتصادی ماشین کمتر ۱۰ هزار دلار است.
تیبا، سمند و پژو که از رده خارج می‌شوند، جزو محصولات ارزان‌تر هستند.
خودروهای گران‌تری مثل شاهین و تارا در خط تولید باقی می‌مانند.
جای خالی خودروهای داخلی ارزان با خودروهای وارداتی پر می‌شود.
خودروهای وارداتی از محصولات ارزان اروپایی هستند.
ابلاغ قانون واردات خودرو
۱۶ خرداد ماه ۱۴۰۱، رئیس مجلس شورای اسلامی، قانون واردات خودرو را برای اجرا به دولت ابلاغ کرد.
مجوز واردات خودرو ۵ ساله است.
وزارت صمت باید آیین‌نامه واردات خودرو را تنظیم و تصویب کند.