به گزارش نبض بازار، بازار گوشی‌های هوشمند طی ده سال اخیر روزبه‌روز رشد کرده است و کشور ایران هم از رونق فزاینده این صنعت بی‌بهره نماند. در طول این سال‌ها گوشی‌های مختلف از برند‌های معتبر جهانی وارد کشور می‌شدند که محبوبیت فراوانی کسب کردند. همراه با این جریان، فرصت برای ورود گوشی‌های قاچاق و همچنین موبایل‌های تقلبی که کیفیت نداشتند هم فراهم شد. این گوشی‌ها با همان قیمت محصولات اصلی به فروش می‌رسیدند.
به عبارت دیگر، آن دسته از مصرف‌کنندگان که اطلاعات اندکی از موبایل‌های هوشمند داشتند و بدون هیچگونه تحقیق اقدام به خرید گوشی می‌کردند هنگام خرید فریب می‌خوردند و متضرر می‌شدند. پس از آن بود که طرح رجیستری به منظور جلوگیری از قاچاق گوشی و متوقف کردن افراد سودجو از بازار تلفن همراه اجرا شد. رجیستری گوشی موبایل در ابتدا سروصدای زیادی به پا کرد، اما اکنون به یکی از رسوم ثابت خرید گوشی هوشمند تبدیل شده است.
طرح رجیستری گوشی موبایل چیست؟
طرح رجیستری با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اپراتور‌های تلفن همراه، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و همچنین گمرک جمهوری اسلامی ایران تدوین و اجرایی شده است. طرح رجیستری برای اولین بار در سال ۱۳۸۵ در کشورمان معرفی و همان زمان اجرا شد، اما به خاطر مشکلات متعددی که در این طرح اولیه وجود داشت، اجرای آن از ابتدای سال ۱۳۸۶ متوقف گردید.
رجیستری گوشی موبایل سال‌ها در مرحله آزمایشی قرار داشت و اجرایی شدن آن نیز چند مرتبه سابقه دارد، اما هربار به علت مشکلات فنی کنار گذاشته شده بود. تا آنکه از اواخر سال ۱۳۹۴ اجرای مجدد این طرح رنگ‌وبوی جدی‌تری به خود گرفت و کارگروه‌های تخصصی برای بررسی مشکلات و پیچیدگی‌های این طرح و رفع آن‌ها تشکیل شدند.
طی این طرح تمامی گوشی‌های مورد استفاده کاربران، در یک سامانه جامع ثبت خواهند شد. این سامانه جامع که در حال حاضر سامانه همتا نامیده می‌شود توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت طراحی و به مرحله اجرا رسیده است.
طبق اعلام رسمی این وزارتخانه این طرح از تاریخ ۲۸ مهر ۱۳۹۶ فعال شده و به واسطه آن از ورود و قاچاق گوشی‌های بی کیفیت و همچنین غیر رسمی به بازار جلوگیری شده است. اگر چه لازم به ذکر است که شروع این طرح در اواسط سال ۱۳۸۵ کلید خورده بود، اما به علت نبود امکانات و زیر ساخت‌های مناسب در اوایل سال ۱۳۸۶ دستور توقف آن صادر شد. بعد از گذشت سال‌ها و تحقیقات انجام شده توسط سازمان‌های مرتبط، در نهایت پاییز ۱۳۹۶ به عنوان نقطه شروع این طرح انتخاب شد.
هدف اصلی این طرح مبارزه با کالای قاچاق و واردات غیر قانونی گوشی‌های همراه می‌باشد. دولت توانست با برقراری این طرح از میزان کالای قاچاق موجود در بازار کاسته و نابسامانی بوجود آمده در این بخش مهم بازار را تا حدودی برطرف کند. در نتیجه این طرح تنها گوشی‌هایی که از طریق مراجع قانونی (گمرک) وارد کشور شده اند فعال خواهند شد.
در ابتدا تمام برند‌های موبایل مشمول این طرح نشده بودند، اما رفته‌رفته همه برند‌های خارجی تلفن همراه زیر پوشش رجیستری قرار گرفتند. هدف این برنامه مبارزه با قاچاق و واردات غیرقانونی گوشی‌های هوشمند است. حجم بالایی از گوشی‌های بازار ایران به صورت قاچاق وارد کشور می‌شدند و طرح رجیستری برای مقابله با این معضل کلید خورد. در واقع بر اساس این طرح تنها گوشی‌هایی که از طریق گمرک وارد ایران شده باشند فعال خواهند شد.
در این خصوص جواد صالحی مدیرکل ارتباطات، و امور بین الملل شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) اظهار داشت: طبق آخرین بخشنامه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در صورتی که مسافر بدون ثبت گوشی تلفن همراه در زمان ورود به کشور از محوطه گمرک خارج شود دیگر در فرودگاه امکان ثبت گوشی برای رجیستری نخواهند داشت.
مدیرکل ارتباطات، و امور بین الملل شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) افزود: در صورتی که قصد رجیستری تلفن همراه خود را داشته باشند باید به آدرس تهران خ شهید بهشتی - خ میرعماد روبروی مصلی ساختمان شماره ۲گمرک جمهوری اسلامی ایران دفتر واردات مراجعه کنند.