بهروز شیدایی، کارشناس بورس تهران در گفت‌وگو با نبض بازار تصریح کرد: در مورد بحث خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری باید از دو منظر به این بحث نگریست. نخست اینکه ذات این دستور چگونه است. باید گفت که ذات آن تصمیمی مهم و درست است و بعید است که کسی با خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری و کاهش تصدی‌ها در این حوزه مخالفتی داشته باشد.
بانک‌ها باید کار بانکداری انجام دهند
وی ادامه داد: بانک‌ها باید کار بانکداری انجام دهند و کار شرکت‌داری را باید شرکت‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های هلدینگ‌های تخصصی چند رشته‌ای انجام دهند. البته بسیاری از تصمیم‌های درست اگر در زمان مناسب انجام نشود تاثیراتی بد به همراه دارد.
تجربه ناموفق کاهش تصدی دولت برای سهامداران بورسی
شیدایی اظهار کرد: تجربه مشابه این بحث در خصوص کم‌کردن تصدی دولت در شرکت‌ها را در دولت قبلی داشته‌ایم و ماحصل آن، این شد که دولت سهام برخی از شرکت‌ها را فروخت، اما بدبختی آن برای سرمایه‌گذاران قدیمی و یا جدید بازار سرمایه ماند.
وی عنوان کرد: ترسی که اکنون وجود دارد نسبت به ذات خوب قانون نیست بلکه تبعاتی است که امکان دارد برای شرکت‌هایی که عمدتا هم بورسی هستند به وجود آید. نکته مهم دیگر اینکه دولت نباید به دنبال آن باشد مالکیت خود را بر روی شرکت‌ها واگذار کند بلکه باید مدیریت را نیز واگذار کند تا با واگذاری مثل همه دولت‌های دنیا تنها وظیفه تسهیل کارکرد شرکت‌ها با رعایت حقوق عامه مردم را انجام دهد.
کارشناس بورس تهران تصریح کرد: سهام عدالت از سه دولت قبل در دستور کار قرار گرفت و به دنبال آن شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی احداث شدند. اکنون اگر سوال شود که اعضای هیات‌مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را چه کسی انتخاب می‌کند و این اعضا که افسار شرکت‌های استانی را در دست دارند سهامدار شرکت‌های بسیار بزرگ مانند فولاد هستند. معنای آن این است که دولت قصد داشته مردم را سهامدار کند، اما در عمل خودش هنوز در حال مدیریت می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: البته این امیدواری وجود دارد که دولت نگوید که بخش خصوصی صلاحیت این کار را ندارد. از همان زمان دولت آقای احمدی نژاد بحث ضرورت واگذاری مدیریت شرکت‌هایی که سهام عدالت متعلق به آن‌ها است مطرح شده بود.
دولت تسهیل‌کننده عملکرد شرکت‌های خصوصی باشد
شیدایی بیان کرد: دولت باید بیاموزد که تسهیل‌کننده عملکرد شرکت‌های خصوصی باشد نه اینکه وقتی با کسری بودجه مواجه شد بخشنامه کند که اسلب و فولاد و اوره وآلومینوم و سایر مواد اولیه که قرار است صادرشود مکلف شوند به دولت عوارض پرداخت کنند که در غیر این صورت بازار با مشکل مواجه می‌شود و شرکت‌ها زیان‌ده می‌شوند.
کارشناس بورس تهران گفت: حال اگر به دنبال این تصمیم معافیت‌هایی برای برخی از این مواد اولیه ایجاد شود به معنای زیان عده زیادی از سهامداران است بنابراین دولت باید یاد بگیرد که برای تسهیل‌کننده بودن تعرفه صادرات را صفرکند و با سودی که شرکت‌ها از محل صادرات به دست می‌آورند مالیات مناسبی به دولت پرداخت کنند. در این شرایط هیچ تنشی نه برای بازار و نه برای سهامدار به وجود نخواهد آمد.
شیدایی در پاسخ به این پرسش که بانک‌ها چندان هم با خواست خود این شرکت‌ها را در اختیار نگرفته‌اند، اظهار کرد: هیچ فرقی نمی‌کند، آن‌ها اکنون شرکت‌دار هستند. دولت عملا به بانک‌ها گفته است شرکت‌داری کنند و حالا به آن‌ها می‌گوید که از شرکت‌داری خارج شوند.
نقدینگی به تدریج در حال ورود به بورس است
شیدایی در پاسخ به این پرسش که عرضه تدریجی سهام بانک‌ها در بورس را چگونه ارزیابی می‌کنید، خاطرنشان کرد: بسیار عالی به نظر می‌رسد. باید این نکته را در نظر گرفت که در عملیات گازانبری دولت روحانی برای عرضه سهام در بورس، فروش اوراق و بالا و پائین‌بردن نرخ بهره بازار دچار هجمه‌ای شد، بنابراین بازار‌های دیگر سرکوب شد و پول وارد بورس شد. این روز‌ها شاهد آن هستیم که نقدینگی به تدریج در حال ورود به بورس است. معاملات سیال‌تر شده است و برخلاف سال گذشته بازار در حال رشد است که اگر فرآیند تدریجی باشد سهام شرکت‌ها عرضه می‌شود و باید گفت عرضه تدریجی سهم مناسب‌تر است.
کارشناس بورس تهران گفت: اگر سیاست‌های سرمایه‌گذاری مناسبی در بانک‌ها وجود داشته باشد و سهامدار فراری داده نشوند بسیار مناسب است. باید این نکته را نیز در نظر گرفت سهامداران سهام را در بورس عرضه می‌کنند و پول ناشی از ان در کجا عرضه می‌شود. پولی که توسط متولیان بازار سرمایه عرضه می‌شود منجر به خروج پول از بازار سرمایه می‌شود و به بازار پول منتقل می‌شود.
شیدایی اظهار کرد: اگر این پول از بازار سرمایه خارج و وارد بازار پول شود، بازار سرمایه منبعی برای تامین منابع بازار پول شده است. دولت بزرگترین بدهکار به سیستم بانکی است؛ بنابراین این اقدام به معنای فروش سهام شرکت‌های بانکی کاری با پوسته زیبا و نتیجه بد است.
بانک وام را به افرادی می‌دهد که واسطه‌گری و دلالی می‌کنند
وی گفت: اگر دولت سهام ایران خودرو را بفروشد، اما به طرح‌های توسعه‌ای ایران خودرو وام دهد، اقدام مناسبی است، اما واقعیت این است که بانک وام را به افرادی می‌دهد که واسطه‌گری و دلالی می‌کنند.
کارشناس بورس تهران درباره سهیم‌کردن مردم در شرکت‌های سودده خاطرنشان کرد: مردم سهامداران اصلی در جهان هستند، اما واقعیت این است که تصمیم‌های دولتی بر سود سهامداران شرکت‌های سودده نیز تاثیرات منفی خواهد داشت. اقتصاد باید تحریک شود و تولید رشد کند.
وی تاکید کرد:بازار سرمایه با سایر بازار‌ها متفاوت است. رقابت در بازار‌های دیگر می‌تواند درآمد افراد را کاهش دهد، اما در بازار سرمایه هرچه مردم بیشتر وارد شوند شرایط کار شرکت‌های قدیمی‌تر و سهامداران بهتر می‌شود.