کامران ندری کارشناس اقتصادی در گفتگو با نبض بازار، درباه افزایش یارانه ها گفت: دولت ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف میکند و کالاهای اساسی را با قیمت بالاتر میفروشد و با نرخ نیمایی این ارز را تامین میکند. اگر این یارانهها را از محل این درآمدها تامین کند خیلی اثر تورمی ندارد ولی اگر یارانهها را نتواند از درآمدهای مالیاتی یا سایر درآمدها تامین کند و مجبور شود از منابع پولی و بانکی تامین کند میتواند آثار تورمی داشته باشد.
وی ادامه داد: حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تورم بیشتری را ایجاد میکند و مردم این کالاها را قبلاً با قیمت پائینتر خریداری میکردند و کالاهایی که مشمول یارانه بودند دولت این یارانهها را حذف کرده است. بنابراین، در اثر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت این کالاها افزایش مییابد. چون این کالاها مهم و اساسی در اقتصاد هستند وبرروی قیمت کالاهای دیگر نیز تاثیرگذار است. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی آثار و تبعات تورمی دارد و محدود به چند قلم کالا نیست و آثار تورمی آن ها نیز بیشتر است.
این استاد دانشگاه براین باور است: اگر از طریق منابع پولی و بانکی یعنی استقراض از بانکها نباشد اثر تورمی ندارد، ولی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اثر تورمی دارد و اینها، چون با هم انجام میشود دچار اشتباه میشویم.
روند سعودی در بازارها خواهیم داشت
ندری اظهار کرد: با توجه به تورمی که در اقتصاد دارد طبیعتاً روند صعودی در بازار سرمایه داریم و شاخصها به مرور افزایش مییابد و این از قبل نیز قابل پیش بینی بود. طبیعتاً مثل قیمت همه داراییها که افزایش مییابد قیمت سهام هم به مرور زمان افزایش مییابد. فلذا در آینده تا زمانی که این تورم در اقتصاد ما وجود دارد روند افزایش قیمت همه داراییها برخی بیشتر و برخی کمتر، در اقتصاد ما وجود دارد و سهام هم مستثنی نیست و قیمت سهام به چه شکل افزایش مییابد نیز مهم نیست، ولی قیمت سهام با توجه به تورم عمومی که در کشور وجود دارد صعودی است.
او در پاسخ به این پرسش، امسال افزایش یارانهها و افزایش دستمزدها همچنین حذف ارز ۴۲۰۰ را داریم. این سه اتفاق یکباره رخ داد. باتوجه به اقتصادی که داریم آیا این اتفاقات الزامی بود؟ گفت: افزایش حقوق و دستمزدهای کارمند به صورت متوسط ۱۰ درصد بود و خیلی پائینتر از نرخ تورم رقم خورد. سازمان برنامه و بودجه این افزایش را سرکوب کرده است. افزایش حقوق و دستمزد کارگران را داشتیم که آن تبعات خود را دارد. چون هزینه تولید افزایش مییابد و طبیعتاً به دلیل افزایش حقوق و دستمزد کارگران آثار تورمی را داریم.
وی ادامه داد: یارانههای نقدی اگر از منابع بانکی یا بانک مرکزی تامین شود آثار تورمی دارد و این را میتوانستیم بصورت تدریجی انجام دهیم که به مردم شوک وارد نشود. ولی این اجتناب ناپذیر است و در بلندمدت تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی ممکن است برای دولت کار آسانی نباشد. لذا برخی از این اتفاقات در اقتصاد ما اجتناب ناپذیر است. وقتی حقوق و دستمزدها را سازمان برنامه و بوجه ده درصد افزایش میدهد که یک پنجم تورمی که در سال ۱۴۰۰ داشتیم و تورم ۱۴۰۱ را نیز اضافه کنید.
ندری اقزود: طبیعتاً سال دیگر دولت مجبور میشود حقوق را به صورت قابل ملاحظهای افزایش دهد که این اجتناب ناپذیر است. میتوان سال ۱۴۰۰ را به کارمندان فشار وارد کرد و الان برای بخش عمدهای از کارمندان قابل تحمل نیست. باتوجه به چنین فضایی که وجود دارد سال ۱۴۰۱ را میخواهیم چه کنیم؟ این تعدیل قیمتی اجتناب ناپذیرست و دلیل این امر نیز این است که دولت ریشه اصلی این مشکلات را هنوز بطور کامل مهار نکرده است.
تورم صورت گرفته به تصمیمات دولت برمی گردد
وی تصریح کرد: تورم عامل اصلی این گرفتاری هاست و عامل اصلی بی ثباتیها و نابه سامانیها در اقتصاد است و تا زمانی که این تورم را داریم این مشکلات وجود دارد و دولت هم برای حل این معضل تورم چه برنامهای دارد و خیلی توفیقی در حل این معضل نداشته و این ادامه مییابد. در سال ۱۴۰۱ مسئله تورم را داریم. تورمی که الان در ماههای اخیر ایجاد شده به تصمیماتی برمی گردد که دولت گرفته است.
ندری در پایان خاطرنشان کرد: افزیش حقوق، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تصمیماتی که دولت گرفته است و مشکلات ناشی از رشد بالای نقدینگی در اقتصاد ما به قوه خود باقی است. بنابراین، در سال ۱۴۰۱ هم تورم را داریم و قدری بیشتر یا کمتر است. این تورم در سال ۱۴۰۱ تورم بالایی برای اقتصاد ماست. دولت هم مشخص نیست برای حل این مشکل تورم چه برنامهای دارد و یک نوع سردرگمی در دولت میبینید یعنی دولت نمیداند با این وضعیت باید چه کار کند و این سردرگمی را مشاهده میکنید.