حسین محمودی اصل تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با نبض بازار، درباره افزایش قیمت یارانه ها گفت: جراحی اقتصاد نباید با چاقوی سیاست انجام گیرد، ولی در هدفمندی این اتفاق افتاد و صرفا تزریق یارانه به مردم هدفگذاری شد. در حالی که اصل هدف، هدفمندی یارانه بود که سهم تولید در آن مقطع داده نشد و صرفا یک حرکت پوپولیستی انجام شد که چرخههای تولید خرد شود و مردم برای یک مدتی زیر سایه درآمدهای بسیار بالای نفتی احساس موقت آرامش را داشته باشند، اما به مرور حوزه اشتغال و ثروت آفرینی دچار مشکل شد.
وی ادامه داد: در خصوص این تغییر شیوه پرداخت ارز ۴۲۰۰ یک ضرورت و اجبار بوده و هست و باید خیلی سریعتر اتفاق میافتاد. به نظر من، خیلی با تاخیر اتفاق افتاد و از سال ۹۷ پیشنهادهای مدونی هم در این خصوص ارائه کردیم که ارز ۴۲۰۰ ارز شناور باشد. یعنی پایه ۴۲۰۰ باشد، اما اگر کالا با قیمت بالاتری نسبت به مبنای ارز ۴۲۰۰ فروش رفت ما به تفاوت از وارد کننده اخذ شود که هم انگیزههای فروش بالاتر حذف شود و هم اینکه منابع به جیب دلالها نرود.
محمودی اصل تصریح کرد: متاسفانه این اتفاق نیفتاد و حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان به جیب دلالان رفت و مردم دو جور ضرر دیدند، هم منابعی که به نام آنها بود به کام رانت خواران شد و هم اینکه رانت خواران همان منابع را به بازارهای مختلف آوردند از جمله به مسکن تزریق کردند همچنین پولشویی کردند و دوباره به سودهای چند برابری رسیدند و یک تورم شدید را رقم زدند.
دولت باید اول زیرساختارها را آماده میکرد
وی اظهار کرد: بنابراین، صرفا ضرورت و اجبار یک عمل جراحی کافی نیست، بستر مناسب برای اجرا و ایجاد زیرساختهای مناسب و داشتن برنامه مدون و اینکه خود دولت نباید سردرگم باشد و باید ابتدا و انتهای طرح مشخص باشد. مثلا یک مدت گفتند کالابرگ است، یک مدت گفتند واریزی نقدی است، یک مدت گفتند کارت اعتباری است، در حالی که باید همه چیز قطعی میشد و همه زیرساختها و بسترها آماده میشد تا بعدا اجرا صورت میگرفت.
محمودی اصل افزود: به دلیل اینکه زیرساخت آماده نشده و به دلیل اینکه افزایش و اصلاح چینش استارت خورده ولی زیرساخت آماده نیست و بستر اطلاع رسانی مناسب هم ایجاد نشده بود که در همین راستا مردم سردرگم بودند و دولت عقبتر از فضای مسموم حرکت کرد. یعنی فضا مسموم شد و بعد دولت آمد و اطلاع رسانی کرد و مثلا در بحثهایی مثل ماکارونی و نان فانتزی و نانهای سنتی این اقدام صورت گرفت. در حالی که آن طرف آماده نبود. برای همین اقداماتی که دولت انجام داد این بود که نگرانی مردم را کاهش دهد و بخاطر همین موضوع این پولها را در حسابها نشان داد.
این کارشناس براین باور است: به نظر من، چون اینها منابع واقعی نیست فقط نشان داده شد تا مردم آرام شوند و بگویند بابت این کار دولت میخواهد پرداخت انجام دهد که بعدا هم منابع واقعی شود و هم دولت بداند دقیقا میخواهد چکار کند. اگر کارتها را به آن کوپن الکترونیک وصل کند، برای همین این اتفاق افتاده است و این ناشی از این است که دولت عقبتر از فضای مسموم است و خواسته اندکی از التهاب و نگرانی مردم را بکاهد.
دولت نباید جلوی افزایش قیمت ها را می گرفت
وی در پاسخ به این پرسش، با توجه به افزایش یارانه ها آیا باعث تورم بیشتر می شویم گفت: شاید به دلیل عدم مدیریت فضا یک چشم انداز و انتظارت تورمی ایجاد شود. البته نقد من این است، دولتی که میخواست در اردیبشهت ماه این کار را انجام دهد نباید در ۹ ماه گذشته جلوی افزایش نرخ منطقی کالاها را میگرفت و جلوی افزایش قیمت برخی از کالاها گرفته شده است.
او افزود: دولت با چنین رویه ایی که پیش گرفته است بازار دلالان و احتکار را رونق می دهد. این کار باید به شکلی صورت گیرد که این اتفاق نیفتد، وقتی اجرا به دو ماه بعد موکول میشود و از این طرف کالاهای موجود با قیمتهای قبلی است و بعضیها احتکار میکنند در حالی که میتوانست در یک روز اتفاق بیفتد و همان روز هم کالابرگ الکترونیک یا کارت اعتباری وصل میشدند و میرفتند و خریدهایشان را انجام میدادند، ضمنا به جز آن انباشته شدن ۱۰ ماه افزایش نرخ برای اردیبهشت ماه، دولت آمده و عوارض صادراتی گذاشته و جلوی صادرات کالاهایی که ارز ۴۲۰۰ ندارند را گرفته است.