به گزارش نبض بازار، هفته گذشته دولت بدون آنکه از قبل اطلاع رسانی کند، اعلام کرد یارانه آرد بخش صنف و صنعت قطع شده و از این پس، آرد به قیمت آزاد در اختیار این بخش قرار خواهد گرفت. واکنش بازار به این تصمیم دولت، افزایش قیمت ماکارانی و نان‌های فانتزی و صنعتی بود. البته انواع شیرنی، کیک و کلوچه نیز به همین دلیل افزایش قیمت را تجربه کرد.
دولت جلوگیری از قاچاق آرد به کشورهای منطقه را دلیل اصلی قطع یارانه آرد صنعتی و آزاد شدن قیمت آن اعلام کرده است. حسين يزدجردي، رئيس انجمن‌هاي صنفي صنايع آرد ايران،درگفت و گو با نبض بازار تاکید کرد برنامه پرداخت یارانه به بسیاری از بخش‌ها باید تغییر کند، اما اجرای آن نیازمند برنامه‌ریزی و بررسی دقیق است.

رانت و فساد یارانه

رییس هیات مدیره صنایع آرد کشور گفت: یارانه‌ها در بسیاری بخش‌ها، بی ربط پرداخته شد، این نوع پرداخت یارانه،فساد و رانت دارد، وقتی یک کالایی قیمت آن سه یا چهار قیمتی می‌شود، به دنبال آن سوء‌استفاده و فساد می‌آید. این موضوع مختص به این دولت نیست. از زمان دولت سازندگی موضوع قطع یارانه‌ها مطرح شد اماهیچ دولتی آن را اجرا نکرد. همه از زیر آن شانه خالی می‌کردند چرا که همه فکر می‌کردند نان مساله مهم و مشکلی است و قطع یارانه آن،ممکن است بحران ایجاد کند و به همین دلیل دولتها اجرای آن را به عقب می‌انداختند.با این حال هر سال قیمت خرید تضمینی گندم افزایش می‌یافت و برای اینکه قیمت نان را ثابت نگه دارند مجبور بودند مقدار یارانه را بیشتر کنند.

یزدجردی افزود: سال پیش قیمت خرید تضمینی گندم ۵ هزار تومان بود، اما نرخ‌های آرد مطابق سال ۱۳۹۳ اعمال شد؛ یعنی گندم به قیمت‌های ۶۶۵ تومان، ۹۰۰ تومان و ۲۷۰۰ تومان برای مصارف مختلف به کارخانجات آرد فروحته شد و این فساد همچنان باقی ماند. دولت جدید، اما تصمیم گرفت این معضل را حل کند. باید گفت، طرح درستی است، اینکه باید یارانه را در مرحله آخر به کردم پرداخت کنیم نیز درست است، اما دولت دراجرای طرح مقدار زیادی، بد عمل کرده است.

مقدمات حذف یارانه اجرا نشد

رییس صنف صنایع آرد کشور خاطرنشان کرد: وقتی یک طرح بزرگ ملی اجرا می‌شود، قبل از اجرا باید مقدمات آن فراهم شود.
یارانه آرد، رقمی معادل ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است و تغییر آن رقم بزرگی در بودجه است بنابراین باید تمهیدات و مقدمات حذف آن را اول فراهم کنیم. یعنی ابتدا باید مردم را در جریان برنامه بگذاریم و به آن‌ها توضیح دهیم که این یارانه به دست شما نمی‌رسید و حیف و میل می‌شد، فساد داشت؛ کارخانه‌های آرد، کشاورزان، نانوایان، سیستم حمل و نقل و خود دولت‌ها از این یارانه را استفاده میکردند و چیزی از آن به دست مردم نمی‌رسید، حالا ما می‌خواهیم همه آن به مردم برسد و این روند را تغییر بدهیم؛ و همچنین توضیح می‌کردند، اما ما می‌خواهیم این سیستم را عوض کنیم و آن را به نفع مردم تغییر دهیم.

وی اضافه کرد؛ دولت باید به مردم توضیح می‌داد که این یارانه حذف نمی‌شود و فقط محل پرداخت آن تغییر خواهد کرد. قبل از اینکه جنسی را گران کنند، باید یارانه مستقیم آن را تامین میکردند. نمیشود ماکارونی را از کیلویی ۱۳ هزار تومان به ۳۴ هزار تومان گران کرد و بعد بگویند که ما پولش را به شما میدهیم. باید قبل از گران کردن، یارانه، آن را به حساب مردم واریز می‌کردند.

یزجردی گفت: به نظر می‌رسد که دولت قصدی برای پرداخت یارانه جایگزین، افزایش قیمت آرد بخش صنف و صنعت را ندارد. دولت اعلام کرده است که قرار است در صورت قطع یارانه آرد نانوایی‌های صنعتی، یارانه آن به مردم پرداخت می‌شود. اگر قرار بود یارانه جایگزین افزایش قیمت آرد صنعتی نیز پرداخت شود، حتما دولت قبل از اجرا آن را اعلام می‌کرد. دولت بارها اعلام کرده است که قرار نیست سفره مردم کوچک‌ شود و گرانی به مردم تحمیل نمی‌شود. پس اگر برای مثال قرار بود ماکارونی گران افزایش قیمت داشته باشد باید یارانه آن را از قبل به مردم پرداخت می‌شد.

اثرات واقعی شدن قیمت

یزدجردی در خصوص اثرات حذف یارانه آرد گفت: وقتی قیمت واقعی می‌شود به جلوگیری از قاچاق خیلی کمک می‌کند. به همین دلیل اجرای آن قطعا درست است. اما به نظر می‌رسد دولت برای توجیه اقدام خود حجم قاچاق را بیشتر از میزان واقعی اعلام کرده است. اما باید گفت که این حجم از قاچاق صورت نمی‌گیرد. سازمان‌های مبارزه با قاچاق کالا اعلام کرده‌اند که سالی ۲۰۰ هزار تن کشفیات قاچاق آرد سال گذشته بوده است؛ بنابراین ۲۰۰ هزار تن در برابر ۱۲ میلیون تن آرد تولیدی عدد زیادی نیست.


وی افزود: باید کنترل‌های مرزی را برای جلوگیری از قاچاق افزایش داد. اما چیزی که مهم است وقتی شما مثلا به صنعت ماکارونی یارانه میدهید و گندم ۱۲ هزار تومانی را کیلویی ۲۷۰۰ تومان به این صنف اختصاص داده شده است در واقع به جای صادرات ماکارونی خود یارانه را صادر می‌کنید. این مشکل را می‌توانستند با تعرفه صادراتی حل و فصل کنند.

هیچ مشورتی با دست اندرکاران صنف نکردند

یزدجردی در اداکه تاکید کرد: مشکل دیگر اجرای ناگهانی قطع یارانه آرد صنعتی این بود که قبل از اجرا، با فعالان صنف هیچ مشورتی نشده است. من رئیس هیات مدیره صنایع آرد ایران هستم اما اجرای این طرح را باید از رسانه ها بشنوم. به نظر می‌رسد در وزارت جهاد یک تکبر خاص یا احساس عقل کلی وجود دارد که اصلا فکر نمی‌کنند که بقیه هم باید مشارکت کنند و باید بقیه هم نظر بدهند و کار را تسهیل کنند. قبل از اجرای جراجی یارانه‌ایی باید گزارش کاملی به مردم ارائه شود.

رییس هیات مدیره انجمن صنایع آرد گفت: در نهایت باید بگویم که اجرای این طرح قطعا درست و حتما خوب است اما وقتی بد اجرا کنیم ممکن است در ادامه شکست بخوریم و وقتی شکست بخوریم تا سال‌های دیگر کسی جرات نمی‌کند دوباره این مقوله را شروع کند. ما چهل سال است که این اشتباه را ادامه میدهیم ، چهل سال صبر کردیم و شش ماه دیگر هم صبر میکردیم اما طرح را سنجیده و با پختگی کامل اجرا می‌کردیم.