محمدحسن عرفانیان، اولین مجری طرح فولاد مبارکه در گفتگو با خبرنگار نبض بازار به نتایج یک تحقیق اشاره کرد که در همان سالهای ابتدایی دهه ۶۰ مشکل کمآبی در زایندهرود و احتمال خشکشدن آن را پیشبینی کرده بود و افزود: در سال ۱۳۶۱ حدود ۱۰۰ استاد دانشگاه و تعداد زیادی دانشجو با همکاری ۴ دانشگاه معتبر، طرح تحول منطقهای و آمایش را برای ۴ استان کشور که بخشی از آن مربوط به آب این مناطق بوده است، تهیه کردهاند.
پیشبینی خشکشدن آب زایندهرود در دهه ۶۰
عرفانیان اظهار کرد: در همان سالهای ابتدایی دهه شصت پیشبینی شد که آب زایندهرود خشک میشود به همین دلیل پیشنهاد شد که ابهای سطحی جمعآوری و با احداث ۱۰۰ کیلومتر کانال جدید آبهای سطحی به رودخانه زایندهرود متصل شود.
وی با بیان اینکه در همان سالها این طرح را به سازمان آب ارایه داده است، اظهار کرد: پاسخ مدیریت سازمان آب در آن سالها این بود که اکنون نرخ هر مترمکعب آب ۱ تومان است و شرکت فولاد مبارکه هم ۴۰ میلیون مترمکعب قرارداد تامین آب با سازمان آب دارد و هنوز کانالهای درجه یک، دو و سه زمان رژیم گذشته مورد استفاده قرار نگرفته و امکان جمعاوری ابهای موجود را نیز ندارند و بهتر است که فولاد مبارکه آب مورد نیاز خود را مصرف کند و کاری به موضوع تامین آب درسالهای آتی نداشته باشد.
عرفانیان تاکید کرد: این گزارشها موجود و مکتوب است و مطالعات انجامشده به تمامی کتابخانهها و دانشگاههای کشور نیز ارایه شده است و از آن سالها پیشبینی میشد که زایندهرود با بحران کمآبی مواجه شود.
وی با اشاره به اینکه این طرح به جای اجرا در بندرعباس به اصفهان منتقل شده است، اظهار کرد: یک و نیم مترمکعب در ثانیه حق برداشت آب فولاد مبارکه مطابق با قرارداد منعقدشده از زایندهرود بوده است این در حالی است که تولید فولاد در آن سالها ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن بوده است، اما امروز میزان تولید به نحو قابل توجهی افزایش یافته است.
استفاده ۱۴ مرحلهای از آب در فولاد مبارکه
مجری طرح فولاد مبارکه با بیان اینکه آب مورد استفاده در فولاد مبارکه ۱۴ مرحله مورد استفاده قرار میگیرد، تصریح کرد: قرارداد فولاد مبارکه با سازمان آب در آن سالها حدود ۴۰ میلیون مترمکعب برای تولید ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن بوده است، اما امروز با وجود آنکه تولید فولاد مبارکه به ۷ میلیون تن افزایش یافته است مصرف آب آن ۲۸ میلیون مترمکعب است.
برداشت تنها ۱۴ میلیون مترمکعب آب از زایندهرود به ازای ۷ میلیون تن تولید در فولاد مبارکه
عرفانیان خاطرنشان کرد: از ۲۸ میلیون مترمکعب آب مصرفی فولاد مبارکه، ۱۴ میلیون مترمکعب پسابهای تصفیهشده فاضلاب است و تنها برداشت آب فولاد مبارکه از زایندهرود ۱۴ میلیون مترمکعب است که قرار است این میزان نیز با سرمایهگذاری انجامشده برای انتقال آب از خلیجفارس تامین شود.
وی افزود: حقآبه اصفهان مربوط به طرح شیخ بهایی است که حقآبه تاریخی است و مردم نیز اسنادی در این زمینه در دست دارند که البته ممکن است اسناد تقلبی نیز در میان آنها وجود داشته باشد. فولاد مبارکه به هیچ وجه از این حقآبه استفاده نکرده است.
مجری طرح فولاد مبارکه اظهار کرد: رضاشاه پهلوی برای اجرای طرحهای صنعتی یک کانال و به دنبال آن سد ایجاد شده است و تونل شماره یک کوهرنگ برای مردم اصفهان ایجاد حقآبه نمیکند.
وی افزود: نکته دیگر آن است که کانال شماره دو کوهرنگ نیز مربوط به طرحهای صنعتی بوده است که در دوران محمدرضاشاه پهلوی زده شده و مربوط به طرح ذوب آهن و فولاد مبارکه است. تونل شماره سه نیز با همکاری فولاد مبارکه احداث شده و مربوط به این شرکت و شهرهای یزد و کاشان است.
صنایع به حقآبهها تجاوز نکردهاند
عرفانیان عنوان کرد: بنابراین به هیچ عنوان به حقآبه تجاوز نشده است و این خیانت در دوران محمود احمدینژاد زده شده است؛ آبی که از کوهرنگ میآمد به هیچ عنوان مصرفی برای چهارمحال بختیاری نداشت، اما احمدینژاد در یکی از سفرهای خود به این استان اعلام کرد که نماینده آب مردم چهارمحال است و این شرایط موجب شد تا مردم چاه و پمپ زده، خانه و ویلا ساخته و بعد آنها را به فروش برسانند.
کشاورزان یزدی برنج که محصولی آببر است، میکارند
وی تاکید کرد: این سوء مدیریت از آنجا آغاز و اکنون به شرایط کنونی رسیده است. در یزد هم با این آب برنج هم کاشته میشود که محصولی بسیار آببرو پرمصرف است.
فولاد مبارکه استاندارد مصرف آب خود را به ۲.۷ مترمکعب رسانده است
مجری طرح فولاد مبارکه اظهار کرد: در استاندارد بالای تولید به ازای هر تن فولاد تولیدی ۴ مترمکعب آب مصرف میشود درحالی که فولاد مبارکه اکنون نه تنها ۴ مترمکعب آب مصرف نمیکند بلکه مصرف خود را به ۲.۷ مترمکعب رسانده است که نیمی از آن نیز مصرف پساب آب است.
پایداری شغلی ۲۰۰ نفر به ازای مصرف هر ۴ مترمکعب آب مصرفی در تولید فولاد
عرفانیان خاطرنشان کرد: مطابق تحقیقات دانشگاه اصفهان به ازای هر ۴ مترمکعب آب مصرفی برای تولید فولاد به میزان ۲۰۰ نفر اشتغال ایجاد میشود، چون فولاد مبارکه مواد اولیه مورد نیاز ۳ هزار صنعت را فراهم میکند نقش مهمی در حفظ اشتغال پایدار در کشور دارد.
وی افزود: به ازای هر شغلی که در صنعت فولاد وجود دارد، ۴۳ شغل جانبی به وجود میآید؛ بنابراین به ازای هر ۴ مترمکعب آب مصرفی مورد نیاز در صنعت فولاد ۲۰۰ هزار نفرساعت اشتغال ایجاد میشود این درحالی است که به ازای مصرف ۴ مترمکعب آب ۲۰ هزار نفر ساعت اشتغال در بخش کشاورزی ایجاد میشود.
صنعت و شرب تنها ۱۰ میلیارد مترمکعب آب مصرف میکنند
مجری طرح فولاد مبارکه اظهار کرد: از ۹۰ میلیارد مترمکعب آب مصرفی در کشور ۵ میلیارد مترمکعب آب آشامیدنی است و ۵ میلیاردمترمکعب نیز کل صنایع است یعنی صنعت و شرب تنها ۱۰ میلیاردمترمکعب اب مصرفی کشور را به خود اختصاص دادهاند و ۸۰ میلیاردمترمکعب از آب مصرفی در کشور به صورت غرقآبی در کشاورزی در حال استفاده است که به معنای سوءمدیریت شدید در بخش کشاورزی است.
وی تاکید کرد: با تعطیلی صنایع، مشکل بیآبی و بحران آب کشور حل نخواهد شد و تنها موجب از بینرفتن اشتغال موجود شده و مالیاتهایی را که بابت فعالیت صنایع دریافت میشود نیز کاهش خواهد یافت.
سوءمدیریت ۴۰ ساله در بخش کشاورزی
وی با اشاره به سوءمدیریت ۴۰ ساله در بخش کشاورزی خاطرنشان کرد: این پرسش مطرح است که چرا تلاش جدی برای توسعه مکانیزاسیون و ابیاری نوین در بخش کشاورزی صورت نمیگیرد و در استانهایی که نباید برنج وهندوانه و سایر محصولات آببر تولید شود این محصولات تولیدشده و متاسفانه صادر هم میشود.
کشور از سوءمدیریت در بخش کشاورزی در رنج است
عرفانیان با بیان اینکه کشور از سوءمدیریت در بخش کشاورزی در رنج است، اظهار کرد: در تمامی بخشهایی مانند آب، برق و گاز که با سوءمدیریت وجود دارد این صنایع هستند که تعطیل شده یا با مشکلات متعدد مواجه میشوند و اکنون نیز با تعطیلی فولاد مبارکه مشکل حل نخواهد شد.
وی با تاکید براینکه مصرف آب فولاد مبارکه ۲۸ میلیون مترمکعب است و به ازای هر تن تولید ۳.۷ مترمکعب آب مصرف میکند، گفت: فولاد مبارکه یک هزار و ۵۰۰ هکتار فضای سبز ایجاد کرده است و صحبتهایی که در مورد مصرف ۲۸ لیتری آب به ازای هر کیلو فولاد مطرح میشود، کاملا غلط و غیرکارشناسی است.
کاهش بخار در فولاد مبارکه
مجری طرح فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: بخشی از آب مصرفی در فولاد مبارکه بخار میشود، اما این بخار با طراحیهای انجامشده میزان بخار در یک سیکل بسته در حال کاهش است. میزان مصرف اکنون به ازای هر تن تولید ۳.۷ مترمکعب است که ۷ دهم آن نیز برای مصرف فضای سبز ایجادشده است.
وی ادامه داد: به جای آنکه از نتایج تحقیقات و اقدامات انجامشده در فولاد مبارکه استفاده شود انگشت اتهام را به سمتش نشانه میروند درحالی که استفاده از تکنولوژی فولاد مبارکه در بخش کشاورزی نیز نقش مهمی در مصرف آب این بخش خواهد داشت.
فولاد مبارکه آخرین تکنولوژیهای روز دنیا را مورد استفاده قرار داده است
عرفانیان خاطرنشان کرد: اکنون فولاد مبارکه آخرین تکنولوژیهای روز دنیا را مورد استفاده قرار داده است. البته میتوان بار مسئولیتهای اجتماعی را برای صنایع از جمله فولاد افزایش داد و مثلا به این صنایع گفت که در بخشهای کشاورزی هم کمککننده و یاریدهنده باشند.
وی تاکید کرد: فولاد مبارکه صاحب دانش در بسیاری از صنایع روز دنیا است و باید از این دانش و تخصص ۵ هزار نیروی متخصص بهره گرفت، اما به جای حل موضوع در فضای مجازی اظهارنظرها و صحبتهای غیرکارشناسی مطرح میشود.
مجری طرح فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: برای تک تک موضوعاتی که در فولاد مبارکه وجود دارد، متخصص تربیت شده و به روزترین استانداردهای روز دنیا وارد شده است، سالانه ۲۰ میلیارد تومان برای تحقیقات در زمینه تعمیرات هزینه میشود.
با تعطیلی تمامی صنایع فولادی هم مشکل آب بخش کشاورزی حل نخواهد شد
وی تاکید کرد: با تعطیلی تمامی صنایع فولادی هم مشکل آب بخش کشاورزی حل نخواهد شد. در سال ۶۰ و در زمان وزارت غفوریفرد در وزارت نیرو، در مورد سوءمدیریت در مصرف و تامین آب هشدارهای لازم داده شد، اما توجهی به آن نشد.
عرفانیان تاکید کرد: اگرچه ایران در منطقهای خشک قرار داد، اما سالانه ۵۰۰ میلیارد مترمکعب بارش دارد که میتوان از آن استفاده درست کرد، وقتی در شیراز سیل به وجود میاید، نشان میدهد که محاسبات سدها نیز درست نبوده است و سرریز سدها تبدیل به سیل شده است.
رسانهها درباره سوءمدیریت در بحران آب به درستی اطلاعرسانی کنند
بنیانگذار فولاد مبارکه عنوان کرد: رسانهها باید در مورد سوءمدیریتها در تامین منابع آبی به درستی اطلاعر سانی کنند. ذوب آهن و فولادمبارکه مسئول سوءمدیریتهای انجام شده نیست و مدیران این شرکتها دلسوزانه درحال کمک به جامعه هستند و این دشمن است که توپ را به زمین صنایع میاندازد.
صنایع مادر موجب رونق بسیاری از صنایع وابسته به خود میشوند
مجری طرح فولاد مبارکه با بیان اینکه در همه دنیا فولاد راه آهن، حمل و نقل، دانشگاه، آب و برق را اقتصادی میکند، اظهار کرد: صنایع مادر موجب رونق بسیاری از صنایع وابسته به خود میشوند. این پرسش مطرح است که چرا در اصفهان چندین هزار مترمگاوات برق تولید میشود و یکی از پستهای مهم تولید برق را فولاد مبارکه ایجاد کرده است.