به گزارش نبض بازار- کاهش صدور پروانههای ساختمانی، افت سرمایهگذاری بخش خصوصی و تورم بالا در نهادهها، تصویر نگرانکنندهای از بازار ساختمان در بهار ۱۴۰۴ ترسیم میکند. ادامه این روند میتواند منجر به رکود طولانیمدت در بازار مسکن و کاهش تولید ساختمان شود. سیاستهای حمایتی و کنترل قیمت نهادهها، به همراه تشویق سرمایهگذاری بخش خصوصی، برای جلوگیری از تشدید رکود، ضروری به نظر میرسد.
گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که بهار ۱۴۰۴، بخش ساختمان با کاهش فعالیت و افزایش فشار هزینهها مواجه بوده است. تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده در این فصل ۳۰،۰۷۱ مورد بوده که نسبت به زمستان سال گذشته (۴۱،۸۸۲ مورد) ۲۲. ۶ درصد کاهش نشان میدهد، نشانهای از کاهش تمایل سازندگان و سرمایهگذاران به ورود به پروژههای جدید شهری است.
افزایش قابل توجه تورم نهادههای ساختمانی
نرخ تورم نهادههای ساختمانی در بهار ۱۴۰۴ به ۳۷. ۲ درصد رسیده، در حالی که در زمستان ۱۴۰۳ این رقم ۳۰ درصد بوده است. بیشترین افزایش قیمت به گچ و گچکاری با ۵۷. ۶ درصد، سپس سیمان، بتن، شن و ماسه با ۴۹. ۸ درصد و انواع بلوک، سفال و آجر با ۴۲. ۳ درصد اختصاص دارد. این روند نشان میدهد افزایش چشمگیر هزینههای ساختوساز، فشار مالی زیادی بر سازندگان وارد کرده است.
کاهش سرمایهگذاری بخش خصوصی
سرمایهگذاری بخش خصوصی در ساختمانهای جدید مناطق شهری نیز از ۳،۴۱۲. ۸ هزار میلیارد ریال در زمستان ۱۴۰۳ به ۳،۲۴۲. ۴ هزار میلیارد ریال در بهار ۱۴۰۴ کاهش یافته است. این کاهش، همزمان با افزایش تورم نهادهها، نشاندهنده کاهش رغبت بخش خصوصی برای اجرای پروژههای جدید و تردید در چشمانداز اقتصادی است.
وضعیت فعلی سیمان
در حال حاضر وضعیت بازار سیمان آرام است و خبر افزایش قیمت در این بازار تکذیب شده است. فعالان بازار معتقدند که سیمان با وجود محدودیتهای انرژی، به برنامه تولید خود دست یافته و شاهد کمبود نیستیم. از سوی دیگر کاهش ساخت و ساز نیز باعث انباشت سیمان در انبارها شده و این کالای ساختمانی حتی به صورت شرایطی نیز به فروش میرسد.
کارشناسان چه میگویند؟
علی کریمی، مدیرخانه سیمان، در رابطه با خبر رشد قیمت سیمان به «نبض بازار» گفت:
رشد قیمت سیمان صحت ندارد. سیمان از خرداد ۱۴۰۴ مرتباً کاهش قیمت داشته و الان به کف قیمت رسیده است. قیمت سیمان نیز نسبت به هر کارخانه متفاوت است. تقریباً بالای ۹۰ درصد محصولات سیمانی با قیمت کف بازار معامله میشود. از نظر کیفیت هم وضعیت ما خوب است و حرف برای گفتن داریم.
وی درباره وضعیت تأمین سیمان و رکود بازار بیان کرد: تأمین سیمان هم به طور کلی خوب است. وضعیت ساخت و ساز آنقدر بد شده که کارخانه جات با مازاد مواجهاند. بازار اصلاً وضعیت مناسبی ندارد و شاهد رکود هستیم. سیمان تنها محصولی است که در شش ماه گذشته ارزان شده است. سیمان صادراتی هم داریم که قیمت متفاوتی دارد. ما به نسبت سالهای گذشته، حداقل با ۲۰ درصد ظرفیت کار میکنیم. ساخت وسازی اصلاً نمیشود که بخواهیم با شرایط به آنها بفروشیم.
کریمی درباره تغییر شیوه فروش سیمان گفت: سیمان تا دو ماه قبل به صورت نقدی به فروش میرسید، اما الان اگر مشتری مطمئن باشد، اقساطی هم کار میکنیم. ۱.۵ درصد قیمت ساختمان مربوط به سیمان است. سیمان از نظر ماده اولیه مهم است، اما درصد زیادی از قیمت ساختمان را تشکیل نمیدهد. با این وجود آنقدر رکود هست که معامله نمیشود. اگرچه در شهرهای شمالی ساخت و ساز و مصرف سیمان بهتر است. در دیگر شهرهای دیگر تقریباً شاهد رکود هستیم.
علی اکبر الوندیان، دبیر انجمن سیمان، نیز درباره رشد قیمت سیمان به «نبض بازار» گفت:
سیمان در بورس کالا به طور شفاف قابل رصد است. قیمت سیمان به طور کلی نوسانی نداشته و متعادل است. نسبت به شش ماه گذشته حدود ۱۰ درصد افت بازار داشتیم. نوسان بازار را افزایش تقاضا بر عرضه ایجاد میکند. در حال حاضر در تولید مشکلی نداریم. اگرچه هزینه تولید افزایش پیدا کرده است. ما از اردیبهشت درگیر محدودیت گاز هستیم و هزینه حمل سوخت به صنعت تحمیل میشود. به علت استمرار تولید، بازار متعادل است و مازاد عرضه بر تقاضا هم در بازار وجود داشته است.
او افزود: ما در حال تولید بر اساس برنامه هستیم. تولید سیمان مبتنی بر تقاضا است و متناسب با بازار تولید داریم. هرچقدر فروش سیمان در بورس کالا زیاد و کم میشود.
الوندیان درباره محدودیت گازی صنایع سیمان گفت: ما سال گذشته از اواخر مهر محدود شدیم، اما در سال ۱۴۰۴ از اواخر اردیبهشت ماه محدود شدیم. آنچه در پاییز رخ میدهد تشدید محدودیت گاز است. ما از سوخت جایگزین استفاده میکنیم و بر تولید اثرگذار نبوده است. مازوت به واسطه اینکه باید از پالایشگاه یا انبارهای نفت تحویل گرفته شود، هزینه حمل و نقل بالایی دارد. ما معادل قیمت مازوت را باید هزینه حمل و نقل دهیم. در نتیجه هزینه سوخت ما با سوخت جایگزین، دوبرابر میشود.