به گزارش نبض بازار- خودروهای مدیران خودرو در یک سال اخیر با افزایش بیسابقه قیمت مواجه شدهاند؛ رشد تا حدود ۳۰ درصد در برخی مدلها، بازار مصرفکنندگان را تحت فشار قرار داده است. شرکتهای داخلی افزایش نرخ را با استناد به مکانیسم ماشه و نوسانات ارزی توجیه میکنند، اما کارشناسان معتقدند این بهانه، در بسیاری موارد پوششی برای حاشیه سود بالاتر و ناکارآمدی در تولید و عرضه است. اختلاف چشمگیر بین قیمت کارخانه و بازار آزاد، ریسک کاهش رضایت مشتریان و فشار بر تقاضا را افزایش داده و آینده بازار خودروهای چینی و اقتصادی داخلی را در ابهام قرار داده است.
شرکت مدیران خودرو شاهد افزایش چشمگیر قیمت محصولات خود بوده است؛ بررسی قیمتها در بازار آزاد نشان میدهد که خودروهایی همچون MVM X۳۳ Cross اتوماتیک از حدود ۱٫۰۸۳ میلیارد تومان در فروردین ۱۴۰۴ به حدود ۱٫۴۰۰ میلیارد تومان در آبان رسیدهاند. این رشد تقریباً ۲۹ ٪ را رقم زده، در حالی که برای برخی مدلهای دیگر، افزایش قیمت تا بیش از ۳۰ ٪ نیز گزارش شده است.
عوامل اصلی افزایش قیمت شامل رشد هزینههای تولید، بالا رفتن نرخ ارز برای واردات قطعات، و محدودیت عرضه در مقابل افزایش تقاضای بازار است برای مثال در مهر ۱۴۰۳ لیستی از قیمت کارخانه و بازار آزاد محصولات مدیران خودرو منتشر شد که نشان میداد اختلاف میان قیمت کارخانه و بازار آزاد قابل توجه است. امروز بازار محصولات مدیران خودرو از حدود ۱٫۲ میلیارد تومان برای مدلهای پایه تا بیش از ۶ میلیارد تومان برای مدلهای لوکس و دو دیفرانسیل گزارش شده است. این دامنه قیمتی نشان میدهد که برند مدیران خودرو علاوه بر بازار اقتصادی، وارد بازه متوسط به بالا نیز شده و در رقابت با دیگر برندهای چینی ایرانی فعالیت چشمگیری دارد.
پیامدهای یک گرانی
این روند صعودی قیمتها میتواند دو پیامد مهم داشته باشد: نخست، برای خریداران بالقوه افزایش هزینه ورود به بازار خودرو و کاهش قدرت خرید را به همراه خواهد داشت؛ دوم، برای شرکت تولیدکننده، افزایش قیمتها اگر با بهبود کیفیت، افزایش خدمات پس از فروش و تأمین به موقع خودرو همراه نشوند، ممکن است به ریسک کاهش رضایت مشتریان، افزایش تردید خرید، و کاهش سهم بازار منجر شود.
در نتیجه، اگر مدیران خودرو بخواهد بازار خود را حفظ کند، باید شرایط شفافیت قیمتگذاری، تحویل مناسب، و ارتقای کیفیت را مد نظر قرار دهد. از سوی دیگر، تحلیلگران صنایعی میگویند که برای بلندمدت، ثبات قیمتها وابسته به کاهش هزینه تولید، بهبود زنجیره تأمین قطعات و کنترل عرضه و تقاضا خواهد بود. یکی از انتقادات جدی به مدیران خودرو، مسئله خدمات پس از فروش است. این شرکت باید در حوزه خدمات پس از فروش مخاطبین خود را راضی کند تا افزایش قیمت اخیر توجیه پذیرتر شود.
آینده بازار یک خودروساز
آینده بازار مدیران خودرو تا حد زیادی به ثبات نرخ ارز، مدیریت تولید، سیاستهای فروش و کنترل عرضه و تقاضا وابسته است. ثبات نسبی قیمتها و بهبود خدمات پس از فروش میتواند اعتماد مشتریان را حفظ کند و سهم بازار شرکت را در بخش خودروهای چینی و اقتصادی تثبیت کند. از دید سرمایهگذاران و تحلیلگران، روند یکساله نشان میدهد که رشد قیمتها با وجود فشار هزینهای، میتواند فرصت و تهدید همزمان باشد؛ فرصت از نظر افزایش درآمد شرکت و تهدید از نظر محدود شدن توان خرید مشتریان و فشار بر بازار.
لیست قیمت مدیران خودرو مربوط به سه چهار سال قبل
بهانه مکانیسم ماشه
افزایش مکرر قیمت خودروهای مدیران خودرو در سال جاری، بهویژه در مدلهایی مانند MVM X۳۳ Cross و سایر محصولات پرفروش، نه تنها تحت تأثیر هزینههای تولید و نرخ ارز بوده است، بلکه مکانیسم ماشه نیز بهانهای برای توجیه این گرانیها توسط خودروسازان داخلی شده است. مکانیسم ماشه، که در سیاستهای ارزی و تجاری کشور برای کنترل واردات و صادرات و مدیریت نرخ ارز فعال است، باعث شده تا شرکتها با استناد به تغییرات ناگهانی قیمت ارز و فشارهای اقتصادی، افزایش قیمت محصولات خود را توجیه کنند. هرچند برخی از کارشناسان خودرو معتقدند که مدیران خودرو و دیگر چینیها به بهانه مکانیسم ماشه دست به افزایش قیمت زدهاند و مکانیسم ماشه در واقعیت اثری بر بازار آنها نگذاشته است.
در این میان، بسیاری از خودروسازان با اشاره به فشارهای ناشی از مکانیسم ماشه و رشد هزینههای قطعات وارداتی، افزایش قیمتها را ضروری جلوه میدهند. این اقدامها همزمان با افزایش نرخ کارخانه و بازار آزاد، باعث شده تا اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد افزایش یابد و فشار بر خریداران نهایی شدت بگیرد. تحلیلها نشان میدهد که در برخی مدلها، اختلاف قیمت کارخانه تا بازار آزاد به بیش از ۲۰ درصد رسیده است؛ موضوعی که میتواند نارضایتی مصرفکنندگان و تغییر رفتار خرید آنها را رقم بزند.
در نهایت، افزایش قیمت خودروهای داخلی با استناد به مکانیسم ماشه، نشان میدهد که بخش بزرگی از تصمیمات قیمتگذاری نه صرفاً مبتنی بر هزینه واقعی تولید، بلکه متاثر از فشارهای کلان اقتصادی و استراتژیهای بازاریابی خودروسازان است. این موضوع اهمیت شفافیت در قیمتگذاری و اطلاعرسانی دقیق به مصرفکنندگان را بیش از پیش پررنگ میکند و میتواند مسیر تحلیل بازار خودرو را برای مطبوعات و سرمایهگذاران روشنتر کند.