به گزارش نبض بازار- مجلس اعلام کرده که بنزین احتمال ۵.۵ هزار تومان میشود. این رقم با واکنش تند جامعه مواجه نشده، اما به طور کلی راهکار تغییر قیمت بنزین، راهکار مناسبی برای کاهش مصرف و رفع ناترازی نیست. رفع ناترازی بنزین بیشتر از طریق تقویت شبکه حمل و نقل و تولید خودروهای کم مصرف انجام میشود.
بنزین؛ کالایی خطرناکتر از موشک
مصرف بالا بنزین و بارسنگین مالی آن بر دوش دولت، باعث شد بالاخره زمزمههای تغییر قیمت مطرح شود؛ سوال اساسی اینجاست که آیا مقصر مصرف بنزین مردم هستند و حالا باید افزایش هزینه آن را تحمل کنند یا خودروسازی که خودرو پرمصرف ارائه میکند؟خودروسازهای داخلی و مونتاژکارها به علت عدم رعایت استانداردهای جهانی و دوربودن از تکنولوژیهای روز، خودروهایی در بازار ارائه کردهاند که به هیچ وجه نمیتوان با وجود آنها، میزان مصرف را پایین آورد و مسلما هزینه ناشی از یارانه بنزین از سوی دولت نیز افزایش مییابد.
برای فهم این ماجرا بگذارید کمی ماجرای بنزین را مرور کنیم. پس از آبان ۹۸ بود که دیگر دست زدن به بنزین تبدیل به یک چالش شد. برخی مشکل بنزین را تغییرات مجلس هفتم در قانون مربوط به رشد قیمت پلکانی انرژی میدانند، برخی نیز مدعیاند که بنزین به طور کلی یک کالای حساسیت برانگیز است و حتی پیش از انقلاب هم گران کردن آن مشکل بود. در یکسال اخیر مجدداً زمزمه تغییر قیمت قیمت بنزین مطرح شد، اما هر بار توسط دولت و وزارت نفت به سرعت تکذیب شد. در این بین برخی از کارشناسان معتقدند که این حجم صحبت درباره تغییر قیمت بنزین و تکذیب آن، بیشتر برای آمادهسازی ذهن جامعه جهت رشد آرام قیمت است. قیمتهای عجیب و غریبی نیز در رابطه با بنزین به گوش رسید؛ از ۲۷ هزار تومان و ۵۰ هزار تومان تا ۵.۵ هزارتومان که چند روز قبل از سوی مجلس مطرح شد.
رسایی نماینده مجلس، در صفحه شخصی خود نوشت:
«در حالی که اعضای دولت همواره افزایش قیمت بنزین را تکذیب میکنند، طبق مصوبه دولت، قرار است هزینه حمل سوخت تا جایگاهها و حقالعمل جایگاهداران به قیمت بنزین افزوده خواهد شد.
با اجرای این مصوبه، قیمت بنزین از هزار و ۵۰۰ تومان به حدود پنج هزار ۵۰۰ تومان افزایش مییابد.»
مصرف بالا، آفت بنزین
مسأله اساسیتر اینجاست که دولت در کنار تغییر قیمت بنزین جهت رفع ناترازیها خود، باید به مصرف بنزین نیز توجه کند. مشکل بنزین در ایران صرفاً قیمت نیست بلکه مصرف بی رویهای است که از بابت خودروهای پرمصرف ایجاد میشود. در ایران حتی اگر با یک برنامه اساسی و رشد حمل و نقل عمومی و بین شهری تلاش سراسری صورت بگیرد، باز هم مصرف بنزین به اندازه کافی پایین نمیآید. مشکل اینجاست که خودروهای در دست مردم خواه ناخواه پرمصرف ساخته شدهاند. ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو، کرمان موتور و بهمن و... نقش مهمتری از مردم در روند افزایش مصرف دارند. اطلاعات منتشره در رابطه با مصرف این خودروها نیز عملاً با واقعیت آنها متفاوت است.
در جدول زیر به چند خودرو محبوب ایرانی و مصرف بنزینشان اشاره میکنیم:
واردات یا مونتاژ کم مصرفها
ایران خودرو و سایپا نشان دادهاند که چندان تمایل و توانی برای تولید خودروهای کم مصرف ندارند. تجربه چند دهه اخیر نشان داده که تحول تکنولوژیک در این دو شرکت امری دشوار است. در نمونههای چینی، اما خودروهایی وجود دارند که با مصرف ۵.۵ الی ۶ لیتر، میتوانند میزان مصرف در کشور را کاهش دهند. هرچند بهترین نمونه خودروهای کم مصرف جهان را باید در ژاپن و کره جنوبی و سوئد پیدا کرد، اما با شرایط فعلی و امکان تجارت با چین، باید روی گزینههای این کشور تمرکز داشت. در میان چینیها آریزو ۵، جیلی،ام جی ۵، جک J۴، بی وای دی F۳ چند نمونه کم مصرف محسوب میشود که شرکتهای مونتاژکار میتوانند بر روی آنها تمرکز بیشتری به خرج دهند.