به گزارش نبض بازار- صنعت فولاد روزهای بحرانی را پشت سر میگذارد. مثلث رکود، ناترازی و مکانیسم ماشه تولید را با بحران مواجه کرده است. از سوی دیگر هزینه تولید و صادرات نیز با فعال شدن مکانیسم ماشه بالا میرود. رشد هزینه تولید همراه با تخفیفهای بیشتر به مشتریها، صنعت فولاد را از سوددهی در بخشهایی میاندازد. تداوم این روند میتواند جایگاه جهانی ایران را دچار تضعیف کند.
بحران گاز در تداوم برق
یکی از نگرانیهای جدی فعالان صنعت فولاد، تداوم ناترازی در زمستان است. قطع گاز که در سالهای قبل هم تجربه شده بود، یک ترس جدی در این صنعت به وجود آورده است. همانطور که در اواخر فروردین امسال با قطعی برق پیش از موعد مواجه شدند، در اواخر پاییز هم نگرانی قطعی گاز وجود دارد. صنایع فولادی اگرچه در برخی از مناطق گازی جنوب سرمایه گذاری کردهاند، اما تجربه نشان داده که این سرمایه گذاریها چندان به دادشان نمیرسد. مشخصا اصفهان به عنوان نخستین و بزرگترین قطب تولید انرژی خورشیدی، در کنار دیگر سرمایه گذاریهای فولاد مبارکه در حوزه برق، با چالش اساسی تامین برق مواجه است. در نتیجه احتمال تعطیلی فولادیها به علت کمبود گاز، جدی است. این تعطیلیها میتواند احتمال رجوع به ذغال سنگ را پررنگتر کند، اما مسئله اینجاست که تغییر ساختار تولید، نیازمند سرمایه گذاریهای متعددی است که حداقل در حال حاضر، فولادیها توان آن را ندارند.
مکانیسم ماشه میآید
غربیها به خوبی میدانند که صنعت فولاد ایران در شرایط فعلی متزلزل است. تزلزلی که از کمبود انرژی و مدیریت نادرست بازار برمی آید. در نتیجه چنین صنعتی را میتوان به راحتی تحت تاثیر قرار داد و با کاهش ورودی دلار به این صنعت، شاهد کاهش تولید و تعطیلی پی در پی کارخانهها خواهیم بود. تاکنون نیز کارخانههایی وجود دارند که در اثر شرایط فعلی برای فروش گذاشته شدهاند. مکانیسم ماشه، اما صرفا مسئله تولید را تحت تاثیر قرار نمیدهد بلکه امید به سرمایه گذاری در فولاد را به صفر میرساند. گاهی اوقات مشکلاتی در مسیر تولید رخ میدهد، اما امید به آینده، جلو سرمایه گذاری را نمیگیرد، اما در این مورد، آینده تاریکی در انتظار صنعت فولاد است که سرمایه گذاران را جذب مسیرهای دیگر میکند. با این وجود این نقطه، پایان جهان نیست. فولادیها باز هم میتوانند با مدیریت صحیح چالشهای پیش رو، به یک توازنی در روند تولید و صادرات برسند. بالاخره ایران یک صادرکننده بزرگ فولاد در جهان است که فقدان آن قطعا تمامی کشورها را تحت تاثیر قرار میدهد.
کارشناسان چه میگویند؟
بهادر احرامیان، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد، درباره نتایج فعال شدن مکانیسم ماشه در حوزه فولاد به «نبض بازار» گفت:
با فعال شدن مکانیسم ماشه، رکود و تداوم ناترازی، وارد دوران بحران و پایانی صنعت فولاد میشویم. ما یکبار دیگر هم تحت تحریمهای فصل هفت بودیم و با برجام بیرون آمدیم. برخی شرایط را با آن دوره مقایسه میکنند، چون معتقدند تجربه دفعه قبل قابل مدیریت بود. واقعیت چیز دیگریست. سالهای قبل وقتی تحت تحریمهای فصل هفت قرار گرفتیم، برخی از کشورهای دنیا این تحریمها را قبول نکردند. الان شرایط متفاوت است و شدت اعمال تحریمها خیلی با گذشته فرق میکند. باید با دقت و هوشیاری بیشتری به صحنه نگاه کنیم.
وی در رابطه با جلوگیری از صادرات فولاد ایران بیان کرد: هنوز جلوگیری فیزیکی از فولاد ایران مطرح نشده است. محدودیتهایی که قرار است روی ما اعمال شود. فعلا محدودیتها مبهم است و باید ببینیم قرار است با چه شدتی اعمال شوند. این محدودیتها میتواند مسیر فروش فولاد را سختتر کند که مسلماً با افزایش هزینه صادرات همراه است.
او تصریح کرد: اصلاً از الان مشخص نیست چه اتفاقی میافتد. معمولاً تولید کاهش پیدا نمیکند و باید تخفیف خیلی بیشتری به مشتریها بدهیم. مواد اولیه را هم مجبور هستیم گرانتر بخریم. این روند سود اقتصادی فولاد را به شدت کاهش میدهد.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد در رابطه با قطعی برق صنایع اظهار داشت: قطعیهای برق صنایع فولاد با شدت قبل جریان دارد. الان کم کم زمان آن کاهش پیدا میکند، اما در مرداد ماه بخش زیادی از صنعت فولاد به طور کامل تعطیل بودند. برق سبز و ماده ۴ برخی از صنایع را نجات داد، اما عموم فولادیها تعطیل بودند.
احرامیان درباره قطع گاز فولادیها در پاییز گفت: بازار داخلی فولاد اشباع شده است. قرار است قطعیهای گاز هم زودتر شروع شود. برخی برآوردها بر این است که در پاییز قطعی گاز شروع میشود. امسال هم قطعی برق زودتر از موعد اتفاق افتاد و هم ممکن است گاز زودتر از تصور ما قطع شود.