به گزارش نبض بازار- مدیران صنایع فولادی کشور اگرچه تجربیات متعددی در این حوزه به دست میآورند، اما باید پذیرفت که صنعت فولاد به واقع تفاوتهای عمیقی با دیگر صنایع دارد. الزاماً، چون یک مدیر توانسته کارخانهای را با مشارکت دولت به پیش ببرد، نمیتواند کارخانهای دیگر را هم با همان روش در سودآوری نگه دارد. اما اخیراً شاهد انتصاب یک مدیرفولادی در یک مجموعه تولید لوازم خانگی بودهایم که حواشی زیادی نیز در پی داشته است.
فرصتهایی که در اختیار هیچکس نیست
گروه صنعتی انتخاب در میان صنایع ایرانی همواره مورد سؤال و ابهام بوده است. تلاشهای انتخاب برای جلوگیری از روند واردات و به دست گرفتن انحصار بازار، نگاه جامعه و فعالان صنعتی نسبت به این مجموعه را تیره و تار کرد. از سوی دیگر انتخاب با این فرصتی که به دست آورد، کیفیت و قیمت را افزایش و کاهش نداد، بلکه برعکس، کیفیتها نسبت به نمونههای خارجی کاهش یافت و قیمتها افزایش که در مقطعی نیز مورد انتقاد مسئولین کشوری قرار گرفت.
ورود گروه صنعتی انتخاب به حوزههای دیگر از جمله کاندید شدن برای خرید سایپا، جامعه را بیشتر از قبل نسبت به این مجموعه حساس کرد. برخی مدعیاند که انتخاب، گروه هتلهای پارسیان را نیز خریده و اخیراً کارخانهای در اردبیل که در حوزه پارچه فعالیت میکرد نیز توسط انتخاب خریداری شده است. اگرچه صحت این ادعا هنوز مشخص نیست و بیشتر بر طبق شنیدهها از این کارخانه مطرح است. تنوع فعالیت انتخاب نوعی نگرانی هم نسبت به این مجموعه به وجود آورد. برخی مدعیاند که انتخاب در حال استفاده بیش از حد از انحصار بازار و امتیازهاییست که دولت و حاکمیت برای او درنظر گرفتهاند. از سوی دیگر انتخاب نیز در مقاطعی که مطالباتاش براورده نمیشود، دست به اقدامات تقابلی در برابر دولت میزند که باعث آزردگی دولت در مقاطعی شده است.
اخراج ۴ هزار نفر در ازای استخدام یک نفر
در بخشهای کارگری انتخاب، که مصاحبههای استخدامی دشواری نیز در روند آن قرار دارد و طبق شنیدهها مصاحبه عقیدتی نیز در روند آن انجام میشود، کارگران تا چه حد از فعالیت خود راضی هستند؟ شرایط کارگران در گروه صنعتی انتخاب هیچگاه شرایط مطلوبی از نظر استانداردهای جهانی کار نبوده است. کافیست کمی پای درد و دل کارگران این مجموعه بنشینیم. فاصله دور از شهر، رقم اندک دستمزد، عدم پرداخت به موقع حقوق، شرایط سخت کاری و خطر اخراج با قراردادهای کوتاه مدت، بخشی از چالشهای کارگران با این مجموعه است. انتخاب مدعی است که ۱۵ هزار فرصت شغلی مستقیم ایجاد کرده، اما مسأله اینجاست که این جمعیت، چه مدت در انتخاب دوام آوردهاند؟
با وجود تمامی این تفاسیر، انتخاب چند روز قبل با ارسال پیامکی به نیروهای خود، به نزدیک ۴ هزار نفر، اعلام کرد که همکاری مجموعه با آنها قطع میشود و قرارداد آنها تمدید نخواهد شد. این موضوع صرفاً در بخشهای کارگری رخ نداده و در سطوح مدیریتی و کارشناسی هم شاهد چنین اتفاقی هستیم. هرچند برخی مدعیاند که بخشی از پیامکها به اشتباه ارسال شده و با تعداد کمتری از نیروها قطع همکاری شده است. برخی نیز مدعیاند که انتخاب در حال فشار به دولت برای اخذ امتیازات از جمله تسهیلات است. سؤال اساسی اینجاست که در صورت تسلیم شدن دولت در مقابل انتخاب، این کارگران به کار خود بازمی گرداند یا به یک مشکل برای وزارت کار تبدیل خواهند شد؟ هرچند انتخاب ۴ هزار نفر را اخراج کرده، اما از استخدام هم غافل نبوده و یک نفر را به مجموعه خود اضافه کرده است و آن کسی نیست جز یاسر طیب نیا، مدیرعامل سابق فولاد مبارکه و پسربرادر علی طیب نیا، وزیر اقتصاد دولت روحانی!
مدیرفولادی یا مدیر یخچال و گاز؟
عضو هیأت مدیره شرکتهای فولاد مبارکه، ذوب آهن، گل گهر و چادرملو و همچنین معاون خرید و امور معدنی شرکت فولاد مبارکه و قائم مقام مدیرعامل ذوب آهن بخشی از رزومهای بود که در ابتدای مدیرعاملی او در فولاد مبارکه منتشر شد. با روی کار آمدن دولت پزشکیان هم مدتی در این سمت باقی ماند، اما فشارها بر اتابک اجازه نداد که او برنامههای خود را در فولاد مبارکه به پایان برساند و افتتاح پروژههای مربوط به ساخت نیروگاه و انتقال آب را برای سعید زرندی، مدیر تهرانی فولاد مبارکه اصفهان، باقی بگذارد. با وجود نسبتفامیلی با علی طیب نیا، محمدیاسر بخشی از اردوگاه اصولگرایان به حساب میآید و در دولت رئیسی نیز اینده خوشی برای او ترسیم کرده بودند. اما این طیف نگذاشتند مهره صنعتیشان در دولت جدید بدون صندلی مدیرعاملی باشد و پس از ۴ ماه، حالا طیب نیا به مدیرعاملی گروه صنعتی انتخاب رسیده است. در انتصاب او ذکر شده که این اقدام با هدف توسعه پایدار و تکمیلی زنجیره ارزش در حوزههای لوازم خانگی، پتروشیمی، مالی، نساجی، ساختمان انجام شده است.
تجربیات قبلی طیب نیا در صنعت حدوداً هیچ ارتباطی به تولید لوازم خانگی و پتروشیمی و ساختمانسازی ندارد و باید این سؤال را از دیانی، صاحب انتخاب، پرسید که در شرایط بحرانی فعلی و با وجود تعدیل نیرو و چالشهای مالی، چگونه سکان مدیریت انتخاب به دست یک مدیر فولادی سپرده شده است؟