به گزارش نبض بازار، حسین بشیری، وکیل پایه یک دادگستری در یادداشتی با عنوان «پس از جنگ نظامی، جنگ حقوقی آغاز می‌شود» نوشت: در دنیای امروز، پایان یک جنگ، آغاز فصلی دیگر از رویارویی‌هاست. پس از جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، صرف‌نظر از نتایج میدانی آن، یک واقعیت انکارناپذیر وجود دارد: صحنه‌ی حقوق بین‌الملل، افکار عمومی جهانی، نهاد‌های داوری و سازمان‌های حقوق بشری آماده ورود به میدان هستند.

جنگ حقوقی، اگرچه فاقد هیاهوی نبرد‌های نظامی است، اما در بلندمدت می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد؛ نه‌تنها در ساحت حقوق بین‌الملل، بلکه در وجدان عمومی بشریت و حافظه‌ی تاریخی آینده. در این میدان، اسناد، شواهد، شهادت‌ها و روایت‌های دقیق، جای گلوله‌ها را می‌گیرند؛ و مستندسازان، پژوهشگران و وکلای بین‌المللی، سربازان خط مقدم آن خواهند بود.

دنیای مدرن دیگر تنها به واکنش نظامی بسنده نمی‌کند. افکار عمومی، نهاد‌های بین‌المللی و ساختار‌های حقوقی جهانی به دنبال پاسخ‌گویی هستند. آنچه در میدان جنگ روی می‌دهد، اگر مستند نشود، اگر تحلیل و تفسیر نشود و اگر در قالب پرونده‌های منسجم حقوقی ارائه نگردد، یا فراموش می‌شود یا تحریف.

ایران باید از هم‌اکنون آماده‌ی مرحله‌ی پس از جنگ باشد: ثبت دقیق جنایات، مستندسازی کشتارها، تخریب زیرساخت‌ها، حملات به غیرنظامیان و هرگونه نقض آشکار حقوق بشر و حقوق بشردوستانه.

نگاه به جنگ تنها از زاویه‌ی نظامی، اشتباهی راهبردی است. ایران باید از هم‌اکنون به سمت تشکیل پرونده، اقامه دعوی و سازماندهی نهاد‌های تخصصی برای جنگ حقوقی حرکت کند. تیم‌هایی متشکل از حقوقدانان، وکلا، مستندسازان و پژوهشگران باید فعال شوند. در این مسیر، ساختار‌های نیمه‌رسمی و حتی مردم‌نهاد نیز می‌توانند در کنار نهاد‌های رسمی نقش‌آفرینی کنند.

هر حمله، هر جنایت و هر نقض قواعد بین‌المللی، باید مستند، ثبت و تحلیل شود. این مستندات، ابزار‌های ایران در مراجع بین‌المللی و بستر دفاع مشروع در برابر تحریف واقعیات خواهند بود.

در این مسیر، میدان دادن به مستندسازان حرفه‌ای، روزنامه‌نگاران مستقل و پژوهشگران بی‌طرف، اقدامی حیاتی است. روایت‌های صادقانه و مستندات حقیقی، مهم‌ترین سلاح‌ها در این جنگ حقوقی هستند. نباید اجازه داد که تنها روایت موجود، روایت دشمن یا رسانه‌های رسمی همیشگی و بی‌اثر باشد.

جنگ حقوقی نباید به مثابه یک ابزار تبلیغاتی یا اقدامی انتقامی نگریسته شود. این جنگ، بخشی از مقاومت نرم است که می‌تواند نه‌تنها مشروعیت حقوقی ایران را تقویت کند، بلکه مانع از تکرار جنایات در آینده شود.

جنگ‌ها روزی به پایان می‌رسند. اما اسناد، آرشیوها، دادگاه‌ها و حافظه‌ی تاریخی باقی می‌مانند. باید کوشید تا در این حافظه، جایگاه حقیقت و عدالت تثبیت شود.