به جهت بررسی موضوع فوق، در نبض بازار، گفتوگو کردیم با علی براتی، کارشناس بازار خودرو، که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
کدامیک از خودروهای سایپا بیشتر در بازار خرید و فروش میشود؟ قیمت کالاهای پرطرفدار سایپا چقدر است؟
«نمیتوان گفت کدامیک از خودروها بیشتر خرید و فروش میشوند. بین مردم به طور کلی در ماشینهای هم رده ایران خودرو و سایپا، ترجیح با خرید از ایران خودرو است. کسی سراغ سایپا میرود که بخواهد مقداری کمتر خرید کند. نامهای کوییک و شاهین بیشتر در بازار شنیده میشوند. اگرچه طراحیهای جدید سایپا مانند اطلس نیز مورد استقبال قرار گرفتهاند. کوییک چندین مدل دارد، اتوماتیک آن نزدیک ۶۷۰ میلیون است. کوییک دنده دستی هم نزدیک ۵۲۰ میلیون است. اتوماتیک شاهین هم دو مدل دارد. مدل توربو آن در بازه قیمتی ۹۳۰ تا ۹۵۰ میلیون بود که الان ۸۷۰ میلیون است. ساینا اس ۵۳۰ میلیون بود که بعد از اخبار توافق کاهش یافت و به ۵۰۰ رسید. شاهین دستی هم ۸۲۰ میلیون است. سایپا محصولاتی مانند نیسان هم دارد که در بازه ۷۵۰ تومان است. سایپا وارداتیهای خوبی هم مانند چانگان دارد و در محدوده ۲ میلیون و هفتصد به فروش میرسند که مونتاژی نیستند و مستقیم از چین وارد میشوند. باید اشاره کنم که این قیمتها متعلق به مدل صفر ۱۴۰۴ است. به طور کلی بازار قبل و بعد از اخبار مذاکرات، وضعیت عجیبی پیدا کرد. ایران خودرو هم کاهش قیمت قابل توجهی داشته است. مثلا دنا پلاس اتوماتیک ۱ میلیارد و ۲۶۰ میلیون بود که الان به یک میلیاد و ۱۵۰ رسیده است.»
اخبار خصوصیسازی سایپا چقدر روی قیمت ماشینهای این شرکت اثرگذار بوده است؟
«اخباری که قویتر هستند روی بازار اثر میگذارند. الان همه منتظر قیمت ارز و مذاکرات هستند و تقاضا در بازار کم است. در بازار تقاضایی شکل نمیگیرد که خبرهای جزئیتر روی آن اثر بگذارند. در وضعیت فعلی حدوداً روزانه یک میلیون خودرو داخلی ارزان میشود. اخبار مربوط به خصوصیسازی سایپا هم آنقدر خبر قوی نیستند که روی بازار این خودرو اثر بگذارند. در مورد خصوصیسازی ایران خودرو هم همینطور بود و چندان اثری نداشت.»
نخستین نتایج خصوصیسازس برای خودروهای سایپا چه خواهد بود؟ آیا سایپا میتواند روی افزایش کیفیت خودروهای خود کار کند؟
«خصوصیسازی و نتایج آن قابل پیشبینی نیست. قاعدتاً خصوصیسازی باید نتایج مثبتی داشته باشد و محصولات خاص تولید شود. محصولات شرکت خصوصیسازی شده نیز قاعدتاً باید گران شود. وقتی دست دولت از کارخانه حذف شود، قیمت محصول بالا میرود و کیفیت هم باید به موازات آن بیشتر شود. افزایش کیفیت سایپا نیز بستگی به خریدار بعدی آن دارد. اگر برنامه بر توسعه کیفیت باشد، امکانپذیر است. سایپا قطعاً میتواند خودروهای با کیفیتتری تولید کند. الان در کشور موشکی تولید میشود که با دقت به هدف میخورد، آنوقت سایپا نمیتواند روی بدنه خودرو خود کار کند؟ سایپا قطعاً فرصتهایی برای بهتر شدن دارد.»
با افزایش بیش از حد خودرو، خودروهای سایپا خریدار خواهد داشت؟
«خاطرم هست زمانی میگفتند پژو پارس ۱۴ میلیون شد و قبل از آن ۸ میلیون بود. آن موقع میگفتند چه کسی پارس ۱۴ تومانی را میخرد؟ الان پارس ۹۰۰ میلیون است و همچنان مردم میخرند. سایپا هم اگر محصولاتاش گران شود همه میخرند.»
رقابت ایران خودرو و سایپا پس از خصوصیسازی به کجا خواهد رسید؟
«نمیشود پیشبینی نسبت به رقابت ایران و خودرو و سایپا در شرایط خصوصیسازی کرد. تنها انتظاری که از خودروسازها میتوان داشت، خروج از زیان دهی است. اگر بتوانند از زیان دهی خارج شوند، آنگاه انتظار جامعه افزایش کیفیت است. ۲۰۷ صفر نباید با یک سفر به سر و صدا بیوفتد. جامعه انتظار زیادی از خودروسازها ندارد و صرفاً میخواهد یک خودرو نسبی با کیفیت داشته باشد. سایپا الزاماً با خریداران پولدار با کیفیت نمیشود، بلکه باید یک برنامه دقیق پشت سر این خصوصیسازی وجود داشته باشد.»