به گزارش نبض بازار، برای ساختن یک فضا با هر نوع کاربری در ابعاد مختلف، نقش فولاد غیرقابل انکار است. ورق مصرفی جهت ساخت زیربنا و ستون و اسکلت فلزی ساختمان، در بخش زیادی از ساختمانها رعایت شده است. رابطه مسکن و فولاد در بسیاری از جزئیات ساختمان نیز قابل رویت است و هرچه علم ساختمان سازی پیشرفت میکند، این رابطه با کیفیتتر و با هدررفت کمتر پیش میرود.
افت تولید مسکن
تداوم رکود در بازار مسکن باعث شده تقاضای فولاد در حوزه مسکن کاهش یابد. بازار مسکن ایران که سالانه ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار واحد را صرفاً در بخش خصوصی به خود اختصاص میداد، حالا به ارقام بسیار پایینتری در حد ۲۰۰ هزار واحد رسیده است. پروژههای دولتی مسکن نیز تاکنون موفقیت خاصی کسب نکرده و طرحهای ۱۰ سال اخیر تا حد زیادی شکست خوردهاند. این موضوع نشان میدهد که تقاضای فولاد در بازار مسکن را رسما باید منتفی دانست.
طبق آخرین گزارشهای صنایع فولادی، میزان تقاضا فولاد برای مسکن به نصف رسیده و نسبت به سالهای قبل حجم اقتصادی محصولات فولادی نیز کاهش جدی داشته است. اگر میزان تولید سالانه فولاد را ۳۰ میلیون تن در نظر بگیریم، ۲۰ میلیون تن از آن برای مصارف داخلی به کار میرود. اگر میزان واحدهای تولیدی را ۳۰۰ هزار عدد در نظر بگیریم، میزان مصرف فولاد آن ها، سالانه نزدیک به ۱.۲ الی ۲ میلیون تن برآورد میشود. این عدد صرفا برای خانههای مسکونی است و مراکز تجاری و صنعتی شامل آن نمیشود و عدد ۲ میلیون تن نیز بدون درنظر گرفتن آرماتوربندی است.
آیا فولاد باعث گرانی خانه شده است؟
سودجویان با هر بهانهای به دنبال افزایش قیمتها هستند. این افراد با ادعا افزایش قیمت فولاد، اقدام به گران کردن قیمت مسکن میکنند که ادعای درستی نیست. سهم اقتصادی فولاد در ساخت هر مترمربع از خانه حدود ۳.۱ درصد است و جز عوامل اصلی گرانی محسوب نمیشود. هرچند برخی این عدد را تا ۷ درصد نیز محاسبه کردهاند، اما به طور کلی فاکتور فولاد در ساخت مسکن، اثر قیمتی چندانی ندارد.
سهم تولید مسکن در فولاد
طبق آخرین گزارشهای جهانی، تقریباً ۵۰ درصد از تولید جهانی فولاد در ساخت و ساز استفاده میشود که نشاندهنده نقش غالب آن در صنعت است. صنعت ساخت و ساز سالانه بیش از ۱.۶ میلیارد تن فولاد مصرف میکند که اهمیت حیاتی آن را در پروژههای ساختمانی و زیرساختی در سراسر جهان برجسته میکند. به عنوان مثال، برج خلیفه، به عنوان یکی از بلندترین ساختمانهای جهان، بیش از ۱۰۳۰۰۰ تن فولاد ساختاری را در خود جای داده است. لازم به ذکر است که سهم فولاد در تولید سازهها صرفاً به خانه و برج و پاساژ خلاصه نمیشود و برخی از عملیاتهای عمرانی مانند ساخت پل، زیرگذر و... نیز نیازمند استفاده جدی از فولاد است.
لزوم تقویت بازار مسکن
آنچه امروز در بازار مسکن تحت عنوان اقتصاد فولاد جریان دارد، ارقامی بسیار دورتر از استعداد و نیاز داخلی کشور است. با توجه به رشد جمعیت و گران شدن قیمت مسکن، افزایش تولید تنها راهکار عبور از بحران فعلی و خانه دار کردن خانه اولی هاست. در این بین با رونق بازار مسکن، بازار فولاد هم در داخل وضعیت امنتری نسبت به شرایط فعلی پیدا میکند. افزایش تقاضا در داخل باعث میشود از چالشهای تجارت خارجی کاسته شود و بازار مطمئنتری در داخل شکل بگیرد. افزایش تولید مسکن نه تنها کمکی اقتصادی به کاهش قیمتهای بازار و آسانتر شدن روند خرید میکند، بلکه بازارهای جانبی از جمله فولاد را نیز تقویت میکند. این موضوع صرفاً به ایران هم خلاصه نمیشود و طبق پیشبینیها، در چین هم کاهش تولید مسکن به یک بحران برای صنعت فولاد تبدیل شده و احتمالاً چینیها رکوردهای فعلیشان را از دست بدهند.