به گزارش سرویس انرژی نبض بازار، مسئله ناترازی بنزین موضوعی نیست که به تازگی بروز کرده باشد. با افزایش مصرف بنزین در دوران پساکرونا، این مشکل بیشتر خود را نمایان کرده است. به گفته ناصر عاشوری، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش، متوسط مصرف روزانه بنزین در سال جاری به ۱۱۲ میلیون لیتر رسیده است، در حالی که تولید روزانه بین ۹۸ تا ۱۰۴ میلیون لیتر است. این اعداد نشان میدهد که وضعیت ناترازی بنزین بحرانی است و نیاز به راهکار فوری دارد.
در ماههای اخیر، بسیاری از دولتمردان و نمایندگان مجلس نسبت به ناترازی بنزین هشدار دادهاند. رئیسجمهور ایران بهطور مکرر به این موضوع اشاره کرده، اما هنوز دولت و مجلس راهکار قطعی برای حل این مشکل پیدا نکردهاند. پزشکیان در تابستان امسال گفت: «ما برای خرید بنزین ۸ میلیارد دلار هزینه میکنیم؛ یعنی بنزین را با قیمت ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان میخریم و بعد ۱۵۰۰ تومان میفروشیم. تا کی میتوانیم این کار را ادامه دهیم؟»
رئیسجمهور نیز در آبان ۱۴۰۳ تأکید کرد که بهای تمام شده هر لیتر بنزین داخلی، بدون احتساب قیمت نفت، ۸۰۰۰ تومان است و در حال حاضر به دو قیمت ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومان عرضه میشود.
مسعود پزشکیان پیش از ریاستجمهوری، راهکارهایی برای رفع ناترازی پیشنهاد داده بود، اما در دوران ریاستجمهوری، بیشتر به ارائه گزارش اکتفا کرده است. او در دیماه ۱۴۰۲ به اختصاص سهمیه بنزین به افرادی که خودرو ندارند، اشاره کرده و گفت که این اقدام میتواند فشارهای اقتصادی را کاهش دهد.
پزشکیان همچنین بر اهمیت توجیه و آمادهسازی مردم برای هر گونه تغییر در قیمت بنزین تأکید کرد و گفت: «بدون مشارکت و نظر مردم، تصمیمگیری یکشبه به فاجعه میانجامد.»
کارشناسان معتقدند باید با استفاده از راهکارهای غیرقیمتی نیز به رفع ناترازی بنزین پرداخت. برخی از این راهکارها شامل ساخت پالایشگاههای جدید و تولید بیشتر بنزین است، اما این گزینه زمانبر و پرهزینه است. همچنین باید مصرف بنزین را کاهش داد. در این راستا، در بهمن ۱۴۰۲ سهمیه بنزین آزاد کاهش یافت و در مهر ۱۴۰۳ نیز سقف سوختگیری در پمپ بنزینها محدود شد.
از دیگر پیشنهادات میتوان به اختصاص بنزین به کد ملی، خروج خودروهای فرسوده و ورود خودروهای جدید، و توسعه خودروهای هیبریدی و برقی اشاره کرد.
به طور کلی، به نظر میرسد رفع ناترازی بنزین نیاز به اراده قوی و اقداماتی جامع در این زمینه دارد.