به گزارش نبض بازار،امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان ملل متحد به‌تازگی طی سخنانی در نشست شورای امنیت خبر داد. بیش از ۶ میلیون تبعه کشور افغانستان در ایران زندگی می‌کنند که هزینه سالانه آنها برای کشور بیش از ۱۰ میلیارد دلار است. اگر قیمت هر دلار را فقط ۶۰ هزار تومان حساب کنیم، هر کدام از این مهمانان ناخوانده سالانه ۱۰۰ میلیون تومان از کیک اقتصاد کشور برمی‌دارند که ماهانه بیش از ۸ میلیون تومان می‌شود. اگر هزینه یارانه پنهان در سوخت، انرژی، مواد غذایی و دارویی را به این عدد اضافه کنیم به علاوه حقوقی که این جمعیت چند میلیونی از بازار اشتغال کشور می‌گیرند، به ارقام باورنکردنی‌ای می‌رسیم.
یک میلیون و ۸۰۰ هزار موقعیت شغلی در اختیار افغان‌ها
بر اساس آمار تقریبا ۶۰ درصد از جمعیت افغان‌ها در ایران بین ۱۵ تا ۶۴ سال سن دارند و با توجه به جذب زودهنگام‌شان در بازار اشتغال و سن بالای بازنشستگی، قریب ۳ میلیون ۶۰۰ هزار مهاجر افغانی در سن کار در ایران حضور دارند که اگر فقط نیمی از این جمعیت یعنی مردان مشغول به کار باشند، دست‌کم یک میلیون و ۸۰۰ هزار شغل از سوی اتباع بیگانه اشغال شده است.
افغان‌ها چه‌کاره هستند؟
احتمالا زمانی که صحبت از حضور افغان‌ها در بازار کار ایران می‌شود، این تلقی سنتی به‌وجود می‌آید که مشاغل هدف اتباع بیگانه کارگری و خدماتی است؛ نظیر کار‌های ساختمانی، نظافتی، کوره‌های آجرپزی و دیگر پیشه‌هایی که جزو مشاغل سخت دسته‌بندی می‌شود. این در حالی است که بر خلاف این کلیشه رایج، مهاجران تازه‌وارد که بعد از استقرار طالبان در افغانستان راهی ایران شدند، از قشر تحصیل‌کرده و متخصص بودند. همچنین شمار زیادی از افغان‌هایی که در یکی دو دهه گذشته وارد کشور شده و از امکانات آموزشی استفاده کردند، حال مشاغلی غیر از کار‌های ساختمانی را ترجیح می‌دهند. آنگونه که وزارت آموزش‌وپروش اعلام کرده است، تا سال گذشته بیش از نیم میلیون دانش‌آموز افغان در مدارس کشور ثبت‌نام کردند که سرانه هزینه آموزشی آنها ۵۲۷دلار به ازای هر دانش‌آموز است! آماری که امسال افزایش چشمگیر داشته و تا ۷۰۰ هزار دانش‌آموز عنوان می‌شود. با این اوصاف سالانه ۳۶۹ میلیارد دلار فقط هزینه تحصیلات ابتدایی تا دیپلم دانش‌آموزان افغان است.
مجموع این واقعیت‌هاست که در کنار مولفه‌هایی، چون تغییر هرم جمعیتی و سیل مهاجران غیر قانونی بعد از استقرار طالبان، زنگ‌های هشدار برای لزوم بازگشت هرچه سریع‌تر افاغنه را به صدا درآورده و از یک سال گذشته به مطالبه‌ای ملی و عمومی بدل شده است. به‌ویژه که بر اساس آمار، تنها تابعیت ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از افاغنه حاضر در ایران به ثبت رسمی رسیده است و چهار میلیون مهاجر دیگر جزو اتباع غیرقانونی به شمار می‌آیند. البته این عدد به‌صورت تقریبی است و گزارش‌های غیررسمی تعداد مهاجران غیرقانونی را تا ۶ میلیون نفر تخمین می‌زند. مهاجرانی که اگرچه هویت شناخته‌شده‌ای ندارند، اما از سفره کم‌رمق اقتصاد ایران بی‌بهره نیستند و چه‌بسا لقمه‌های بزرگ‌تری نیز نصیب‌شان می‌شود؛ بی‌آنکه شناسایی شوند؛ بی‌آنکه مالیات بدهند و بی‌آنکه حساب‌وکتابی داشته باشد!