به گزارش نبض بازار،در حالی که شاخص بورس توکیو به بالاترین حد خود در اوایل سال جاری رسید افت ناگهانی آن در روزهای اخیر سوالات بسیاری را درباره علل و پیامدهای این کاهش به وجود آورده است.
از داده های اقتصادی ضعیف ایالات متحده تا تحولات ژئوپلیتیک و نگرانی های رکود اقتصادی مجموعه‌ای از عوامل در این سقوط نقش داشته‌اند. در ادامه به بررسی جزئیات این رویداد و تأثیرات آن بر اقتصاد جهانی خواهیم پرداخت.
دلایل اصلی سقوط شاخص بورس توکیو
۱-داده‌های اقتصادی ضعیف در ایالات‌متحده: تحلیل‌گران معتقدند که یکی از عوامل اصلی افت شاخص بورس توکیو، انتشار داده‌های اقتصادی ضعیف در ایالات‌متحده بوده است. به گفته تاکئو کامای، رئیس خدمات اجرایی در CLSA توکیو، در گذشته، داده‌های منفی از ایالات‌متحده به عنوان نشانهای از کاهش نرخ بهره و تقویت سهام در نظر گرفته می‌شد. اما امروزه، این داده‌ها نگرانیها درباره رکود اقتصادی را افزایش داده و موجب افت شاخص‌های بورسی می‌شوند.
۲. مسائل ژئوپلیتیک: تحولات ژئوپلیتیک نیز نقش مهمی در کاهش شاخص بورس توکیو ایفا کرده است. عدم قطعیت‌های سیاسی و اقتصادی در سطح جهانی، باعث افزایش نگرانی‌های سرمایهگذاران و کاهش ریسک‌پذیری آنان شده است.
۳. تقویت ین: از اوایل ماه ژوئیه، ین در برابر دلار تقویت شده است. این تقویت به دلیل انتظارات فزاینده برای کاهش تسهیلات پولی توسط بانک مرکزی ژاپن و احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو صورت گرفته است. تقویت ین می‌تواند درآمدهای شرکت‌های ژاپنی را تحت تاثیر قرار دهد و بازار را نزولی کند.
۴. تصمیمات شرکت‌های بزرگ: اعلام کاهش هزینه‌های سال آینده توسط شرکت اینتل و تاثیر آن بر سازندگان تجهیزات تولید نیمه‌هادی‌ها نیز یکی از عوامل مهم افت شاخص بورس توکیو بوده است. کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای و مشاغل، به ویژه در شرکت‌های بزرگ تکنولوژی، می‌تواند تاثیرات منفی بر بازار داشته باشد.
تاکئو کامای رئیس خدمات اجرایی در CLSA توکیو، عنوان کرد: «ما از زمان پاندمی تاکنون هرگز شاهد چنین تغییراتی نبوده‌ایم. علت این تغییرات چیست؟ اکنون داده‌های اقتصادی ضعیف در ایالات‌متحده، داده‌های منفی تلقی می‌شوند.» او افزود: «امروزه داده‌های ضعیف به افزایش نگرانیها درباره رکود اقتصادی دامن می‌‌‌زند، در حالی که قبلا سرمایهگذاران داده‌های منفی ایالات‌متحده را به عنوان نشانهای از احتمال کاهش نرخ بهره و تقویت سهام در نظر می‌گرفتند.»
کامای ادامه داد: «مسائل ژئوپلیتیک و درآمدها نیز در این موضوع نقش دارند. عدم قطعیت بسیار بالاست و عموم مردم در حال کاهش ریسک هستند.» این در حالی است که اوایل سال جاری، این شاخص به بالاترین حد خود رسید که ناشی از افزایش درآمدهای شرکتی به پشتوانه ین ضعیف، بازگشت ملایم تورم و بهبود حاکمیت شرکتی بود.
افزایش سهام مرتبط با تراشه‌ها نیز به صعود بازار کمک کرد. تضعیف ین موجب افزایش درآمد شرکت‌های ژاپنی می‌شود، زیرا صادرات را به خارج از کشور رقابتی‌‌‌تر می‌‌‌کند و ارزش سود کسب‌شده در خارج از کشور را بر حسب ین افزایش می‌دهد.
اکنون چشم‌‌‌انداز رشد سود شرکت‌ها به دلیل تقویت شدن ین، مبهم‌‌‌تر از گذشته است. از اوایل ماه ژوئیه، به دلیل انتظارات فزاینده برای کاهش تسهیلات پولی توسط بانک مرکزی ژاپن و همچنین احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، ین در برابر دلار تقویت شده است. روز چهارشنبه، بانک‌مرکزی ژاپن نرخ بهره خود را به ۰.۲۵ درصد افزایش داد و اعلام کرد که تا اوایل سال ۲۰۲۶، میزان خرید ماهانه اوراق قرضه دولتی خود را تقریبا به نصف کاهش خواهد داد. ین اخیرا حدود ۱۴۹.۵۳ در برابر دلار معامله می‌شد، در حالی که این مقدار در اوایل ژوئیه حدود ۱۶۱ بود.
روز جمعه، شرکت اینتل اعلام کرد قصد دارد هزینه‌های سال آینده خود را بیش از ۱۰ میلیارد دلار کاهش دهد. این تصمیم مستلزم کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای و کاهش مشاغل است. درنتیجه این تصمیم، سازندگان تجهیزات مورد استفاده در تولید نیمه‌هادی‌ها از بزرگ‌ترین بازندگان در توکیو بودند. Tokyo Electron Ltd و Lasertec به ترتیب افت ۱۰ و ۸.۵ درصدی را تجربه کردند.
صاحب‌نظران بر این باورند که این روند به دلیل حجم بالای فروش از سوی صندوق‌های سرمایه‌‌‌گذاری بلندمدت اروپایی و آمریکایی آغاز شده است. کارشناس ارشد یک شرکت کارگزاری ژاپنی گفت: «این هفته شاهد حالت جنون‌‌‌آمیزی برای برداشت سود بوده‌‌‌ایم. صندوق‌های بزرگ در حال کاهش ریسک خود هستند و ژاپن پس از یک دوره موفق، اکنون در حال تجربه نااطمینانی بزرگی است و پارامترهای اقتصاد کلان آن امیدوارکننده به نظر نمی‌رسد.»
پیامدهای اقتصادی و آینده شاخص بورس توکیو
۱. نگرانی‌های رکود اقتصادی: افت ناگهانی شاخص بورس توکیو نگرانی‌های بسیاری درباره رکود اقتصادی در ژاپن و جهان برانگیخته است. کاهش درآمدهای شرکت‌های بزرگ و تاثیرات منفی آن بر بازارهای مالی، می‌تواند به کاهش رشد اقتصادی منجر شود.
۲. تغییرات در سیاست‌های پولی: تصمیمات بانک مرکزی ژاپن برای افزایش نرخ بهره و کاهش خرید اوراق قرضه دولتی، نشان‌دهنده تغییرات مهمی در سیاست‌های پولی این کشور است. این تغییرات می‌تواند تاثیرات بلندمدتی بر بازارهای مالی و اقتصادی ژاپن داشته باشد.
۳. آینده نامطمئن بازارهای مالی: با توجه به تحولات اخیر، آینده بازارهای مالی همچنان نامطمئن به نظر می‌رسد. سرمایهگذاران به دنبال کاهش ریسک و افزایش نقدینگی خود هستند، که این موضوع می‌تواند به نوسانات بیشتری در بازارهای مالی منجر شود.
افت ناگهانی شاخص بورس توکیو در روزهای اخیر، نشان‌دهنده پیچیدگی‌ها و چالش‌های اقتصادی و مالی در سطح جهانی است. از داده‌های اقتصادی ضعیف در ایالات‌متحده تا تحولات ژئوپلیتیک و تغییرات در سیاست‌های پولی، مجموعه‌ای از عوامل در این سقوط نقش داشته‌اند. آینده بازارهای مالی همچنان نامطمئن به نظر می‌رسد و نیازمند توجه و دقت بیشتری از سوی سرمایهگذاران و سیاست‌گذاران است.
منبع:دنیای اقتصاد