به گزارش نبض بازار،بیماری آلزایمر یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بهداشتی در قرن بیست و یکم است و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از این اختلال مزمن و پیش‌رونده رنج می‌برند که به تدریج حافظه و عملکرد شناختی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در حالی که عوامل ژنتیکی، سنی و محیطی در بروز این بیماری نقش دارند، تحقیقات اخیر نشان داده است که رژیم غذایی نیز تأثیر قابل توجهی در توسعه و پیشرفت آلزایمر دارد.
مطالعات علمی اخیر به وضوح نشان داده‌اند که برخی مواد غذایی می‌توانند به افزایش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کنند و حتی سرعت پیشرفت آن را افزایش دهند. این مواد غذایی به دلیل ویژگی‌های خاص خود می‌توانند بر فرآیندهای زیستی و شیمیایی مغز تأثیر بگذارند و باعث آسیب به نورون‌ها و اختلالات شناختی شوند. به همین دلیل، شناخت این مواد غذایی و تغییر در رژیم غذایی می‌تواند گامی مؤثر در پیشگیری از بیماری آلزایمر و حفظ سلامت مغز باشد.
در این مقاله به بررسی پنج گروه اصلی از مواد غذایی پرداخته‌ایم که مصرف زیاد آنها می‌تواند با افزایش خطر آلزایمر مرتبط باشد. از گوشت قرمز و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده گرفته تا محصولات گلیکاسیون پیشرفته (AGEs)، غذاهای حاوی کلسترول بالا و گلوتن، هر یک از این دسته‌ها به طرق مختلف می‌توانند بر سلامت مغز تأثیر بگذارند. با ما همراه باشید تا به‌طور مفصل به تحلیل هر یک از این گروه‌های غذایی بپردازیم و راهکارهایی برای کاهش خطر آلزایمر از طریق تغییرات رژیم غذایی ارائه دهیم.
۱. گوشت قرمز
گوشت قرمز منبع بسیار خوبی از آهن و برای پیشگیری از کم‌خونی ضروری است. با این حال، مقدار بیش از حد آهن در بدن به توسعه رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند که منجر به آسیب و تخریب سلولی می‌شود. آهن تمایل به تجمع در ماده خاکستری مغز دارد، جایی که اختلال شناختی در ابتدا در آن ایجاد می‌شود. محققان توصیه می‌کنند مصرف گوشت قرمز را به یک یا دو بار در هفته محدود کنید یا گوشت گاو را، که با علف تغذیه می‌شود، انتخاب کنید.
۲. کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده
رژیم غذایی سرشار از نشاسته و قند نیز افراد مسن را در معرض خطر قرار می‌دهد. سالمندانی که از خوردن مکرر غذاهای غنی از کربوهیدرات لذت می‌برند، چهار برابر بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر هستند. نان، ماکارونی و مشتقات آنها باعث افزایش قابل توجه گلوکز و انسولین می‌شود. افزایش شدید و سریع قند خون باعث می‌شود که لوزالمعده انسولین بیشتری ترشح کند که محققان معتقدند این امر به عروق خونی شکننده مغز آسیب می‌رساند.
۳. محصولات گلیکاسیون پیشرفته (AGEs)
AGE به «محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته» اشاره دارد. ترکیبات گلیکوژن به طور طبیعی در سراسر بدن و در برخی غذاها یافت می‌شود. با این حال، غذاهای AGE باعث افزایش سطح گلوکز می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهد سالمندانی که آلزایمر در آنها تشخیص داده شده است، به دلیل ناتوانی در متابولیسم این ماده، سطح گلوکز در مغزشان افزایش یافته است. برخلاف سایر سلول‌های بدن، گلوکز برای حمله به مغز یا تأثیر بر نورون‌ها به انسولین نیاز ندارد. تصور می‌شود که سطوح بیش از حد گلوکز باعث التهاب و آسیب سلولی می‌شود.
۴. غذاهای حاوی کلسترول بالا
مطالعات نشان می‌دهد که کلسترول بالا در ایجاد آلزایمر مؤثر است. کلسترول در تولید پروتئین‌های آمیلوئید بتا، که به نورون‌ها آسیب می‌رسانند، نقش دارد. حیوانات آزمایشگاهی که با غذاهای پرچرب و کلسترول بالا تغذیه می‌شدند، در مقایسه با حیواناتی که رژیم غذایی سالم‌تری داشتند، در یادگیری و به خاطر سپردن، مشکلات بیشتری داشتند. نتایج آزمایش نشان داد مغز حیوانات مبتلا، ضمن بروز علائم آلزایمر، میزان قابل توجهی از نورون‌ها را هم از دست داد.
در فنلاند نیز دانشمندان ۴۴۴ نفر را مورد مطالعه قرار دادند. محققان دریافتند افرادی که در دوران میانسالی به طور مزمن کلسترول خون بالا داشتند، سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر در سال‌های پیری بودند.
۵. گلوتن
گلوتن پروتئینی است که به طور طبیعی در برخی غلات از جمله گندم، جو و چاودار یافت می‌شود. به باور متخصصان، حساسیت به گلوتن غیر سلیاک می‌تواند در ایجاد بیماری آلزایمر نقش داشته باشد. حساسیت به گلوتن ممکن است در افرادی که بیماری سلیاک ندارند ظاهر شود. در برخی افراد، سیستم گوارشی گلوتن را به عنوان یک ماده مضر یا یک تهدید درک می‌کند. به این ترتیب، التهاب رخ می‌دهد و در سراسر بدن، از جمله مغز گسترش می یابد. گمان‌ها بر این است که واکنش نامطلوب به گلوتن منجر به آسیب دیدن نورون می‌شود.