به گزارش نبض بازار، توجه به نقاط قوت و ضعف ایران فردا با نگاه به هوش مصنوعی این واقعیت را رهنمون میکند که امروز لزوم پرداختن به مقوله اقتصاد به عنوان یک اولویت دیگر شرط لازم نبوده و به نظر میرسد زین پس ارائه برنامههای تصمیم سازان اقتصادی کشور الزاما باید حول محور «اقتصاد رفاه» معنا و مفهوم پیدا کند.
«آلفرد پی گو» برای نخستین بار اقتصاد رفاه را تدوین کرد. به صورت کلی او معتقد است، «اقتصاد رفاه» شاخهای از علم اقتصاد است که بر تخصیص بهینه منابع، کالاها و خدمات و اثرات آن بر رفاه اجتماعی تمرکز دارد.
یکی از مهمترین مصائب اجتماعی امروز در کشور، افزایش سن و یا به عبارتی کهولت سن در کشور است. شاخصهایی همچون میزان زاد و ولد، قدرت بازآفرینی صندوقهای بازنشستگی و شاخصهای امید به زندگی ضرورت توجه روزافزون به مسئله نظامهای مستمری و بازنشستگی و مدلهای ریاضی حاکم بر آن را افزایش داده و به شکل چشم گیری به روز ساخته است.
از سوی دیگر مطالعات بین المللی نیز نشان میدهد، در حالی که مستمریهای بازنشستگی به طور عمدهای منبع درآمد اصلی افراد در دنیا به شمار میروند، در برخی موارد این سطح اطمینان به ۳۰ درصد یا حتی کمتر کاهش مییابد. این در شرایطی است که حفاظت از سالمندان در برابر فقر یکی از وظایف کلیدی سیستمهای بازنشستگی محسوب میشود.
مستمری سالمندی با هدف حمایت از استمرار درآمد افراد بعد از بازنشستگی انجام میشود، اما تفاوتهای بزرگی در میزان حقوق بازنشستگی وجود دارد و حقوق بازنشستگی سالمندان در دنیا به طور قابل توجهی از نظر اسمی و استانداردهای قدرت خرید متفاوت است.
هرچند که توجه به مقوله رفاه و بازنشستگی تنها مختص به کشور ما نیست بلکه مطالعات نشان میدهد که اقتصادهای پیشرفته نیز امروزه این موارد را به عنوان شاخصهای کلیدی عملکرد در صدر اهداف خود قرار داده اند. بر اساس نظرسنجی یوروبارومتر در سال ۲۰۲۳ که از طریق سازمان بیمه و بازنشستگی شغلی اروپا انجام گرفت، تنها ۴۲ درصد از شاغلان اتحادیه اروپا مطمئن هستند که پول کافی برای زندگی راحت در طول دوران بازنشستگی خود خواهند داشت.
گروههای متخصص در یک جلسه توجیهی در پارلمان اروپا راههایی را برای تقویت پایداری و کفایت سیستمهای بازنشستگی اتحادیه اروپا مطرح کردهاند.
در این جلسه هشدار داده شد: «روش طراحی سیستمهای بازنشستگی در حال حاضر تعداد فزایندهای از مردم را در معرض خطر فقر در سالمندی قرار میدهد. روندی که برخلاف تلاشهای اتحادیه اروپا جهت کاهش فقر است.»
هرچند این مطالعات به عنوان آخرین دستاوردهای تحقیقاتی در قاره اروپا صورت گرفته، اما به صورت کلی ساختارهای بازنشستگی و نظامهای مستمری فارغ از شاخصهای فرهنگی ساختاری مشابه دارد، تا جایی که لزوم توجه به نظام بازنشستگی در کشور ما تقریبا از دهه ۱۳۱۰ قدمت دارد.
هرچند که رشد شرکتهای بیمه تجاری که تمرکز عملیاتی بر نظام بیمههای عمر دارند محدود است، اما این شرکتها امروز با انباشت سطح قابل قبولی از تجارب نسبت به پوشش خلا نظامهای تامین اجتماعی دولتی اقدام کرده اند.
ضرورت وجود این شرکتها زمانی بیشتر آشکار میشود که تحلیلهای ریاضی بر وضعیت صندوقهای بازنشستگی بیانگر این واقعیت است که در صورت عدم طراحی سیستمهای بهینه و توسعه کمی و کیفی شرکتهای بیمه تجاری در این حوزه در این حوزه کشور را یک بحران جدی در حوزه رفاه و تامین اجتماعی مواجه کند.
راهبر بیمههای عمر در کشور فروش ۲۰ همتی را هدفگذاری کرد.
اما بررسیهای میدانی ومطالعات علمی در حوزه بیمههای تجاری نشان میدهد که مدلهای موفقی در این زمینه در کشور وجود دارد که میتواند به عنوان یک الگو برای نظام بیمههای عمر و مستمری مورد بهره برداری قرار گیرد.
بیمه پاسارگاد با معرفی بیمه مکمل بازنشستگی در سال گذشته بازار جدیدی را نه تنها برای خود ایجاد کرد بلکه این خدمت به عنوان یک راهکار تقویت نظامهای بازنشستگی میتواند روی میز مدیران اقتصادی در آینده باشد.
تربیت ۴۴ هزار نماینده فروش بیمه عمر، ۲۹۶۲ نماینده حقیقی در سراسر کشور که قرار است سبد این شرکت را در سال آینده به مرز فروش ۲۰ هزار میلیارد تومان رساند تنها بخشی از راهبردهای این شرکت به شمار میرود تا جایی که ۵ درصد از تولید بازار را در سال ۱۴۰۲به خود اختصاص داده است.
وجود ۷۰ درصد پرتفوی در بخش بیمههای عمر امروز پاسارگاد را به لحاظ پایداری منابع در شرایط قابل قبولی قرار داده که نه تنها این شرکت را به عنوان راهبر بیمههای عمر در کشور معرفی میکند بلکه رقابتهای ناسالم در بازار بیمهای کشور برای جذب پرتفو نمیتواند چالش جدی برای آن ایجاد کند.
همین وضعیت قابل اتکا سبب شده که پاسارگاد امروز یکی از شرکتهای با اهمیت در بورس باشد و منابع آن سهم قابل اتکایی از نظام اقتصادی کشور در بازار سهام به شمار رود.
بر همین اساس به نظر میرسد یکی از مهمترین راهبردهای آتی نظام اجرایی کشور برای مدیریت مسئله صندوقهای بازنشستگی، نظامهای مستمری و اقتصاد رفاه توجه به شرکتهای خلاق و پیشرو در این حوزه است، چراکه تجربه مدیریت ابرصندوقهای بازنشستگی تجربه چندان موفقی در کشور به شمار نمیآید.