علیرضا میرغفاری، نماینده کارگران در شورای عالی کار، عنوان کرد: کمیته مزد ذیل شورای عالی کار قرار داشته و هر سال عدد سبد معیشت که شامل اقلام خوراکی و غیرخوراکی است از سوی این کمیته استخراج می‌شود.

وی افزود: اقلام خوراکی را انستیتو تغذیه ایران بر اساس کالری مورد نیاز بدن تعیین می‌کند. در ادامه هم به اقلام غیرخوراکی مانند مسکن، بهداشت و درمان، آموزش، پوشاک و… برای مناطق مختلف می‌رسند. در نهایت هم میانگین سراسری عدد سبد معیشت به دست می‌آید.

وی ادامه داد: با توجه به بند ۲ ماده ۴۱ قانون کار، یکی از معیار‌های تعیین حقوق و دستمزد تأمین سبد معیشت با بعد خانواری که مراجع رسمی مشخص می‌کنند که در حال حاضر ۳.۳ نفر است، در نظر گرفته می‌شود.

میرغفاری با تاکید بر اینکه عدد دستمزد همیشه عقب‌تر از سبد معیشت بوده است، اظهار کرد: با توجه به بند یک ماده ۴۱ قانون کار، نرخ تورم یکی از شاخص‌های لحاظ شده در حقوق و دستمزد بوده که هر ساله در نهایت با چانه زنی مشخص می‌شود؛ اما قید سبد معیشت برای تعیین دستمزد لازم است که متأسفانه در سال‌های گذشته در هیچ از سال‌ها، عدد دستمزد به عدد سبد معیشت نرسیده و همیشه از سبد معیشت عقب‌تر بوده است.

وی گفت: در حالی که در بند ۲ ماده ۴۱ قانون کار تاکید شده سبد معیشت باید تأمین باشد، اما طی سنوات گذشته هیچگاه سبد معیشت با دستمزد برابری نداشته است.

عضو شورای عالی کار در پاسخ به این پرسش که این عدم برابری از چه سالی بوده است، گفت: از سال ۱۳۶۹ که قانون کار مصوب شد تا اکنون حقوق و دستمزد جامعه کارگری به عدد سبد معیشت نرسیده است. حتی برخی از سال‌ها برابر با نرخ تورم افزایش مزد رخ نداده و کمتر هم بوده است.

مثلث تعیین‌کننده مزد بزرگترین جمعیت شاغل

بر اساس نرخ تورم و سبد معیشت عدد دستمزد امسال چقدر است؟ نماینده جامعه کارگری در شورای عالی کار در پاسخ به این پرسش گفت: هنوز جلسات شورای عالی و کمیته مزد با محوریت تعیین سبد معیشت تشکیل نشده است. معمولاً در اواخر بهمن یا اوایل اسفند عدد سبد معیشت استخراج می‌شود.

وی افزود: ساختار حقوق و دستمزد ساختار چانه زنی است و باید هر یک از طرفین با توجه به واقعیت‌ها و اسناد و مدارک لازم صحبت کنند. اما اگر نرخ تورم را به سبد معیشت نسبت به سال گذشته در نظر بگیریم، فکر می‌کنم حداقل سبد معیشت امسال بالاتر از عدد ۱۵ تا ۱۶ میلیون تومان باشد. با توجه به اینکه سال گذشته سبد معیشت ۱۳ میلیون و ۹۰ هزار تومان تعیین شده بود که عدد حداقلی نیز بود، با توجه به نرخ تورم امسال که حدود ۴۶ درصد است، عدد سبد معیشت تخمینی حدود ۱۶ میلیون تومان خواهد بود.

وی توضیح داد: سال گذشته پیشنهاد نماینده جامعه کارگری بیش از ۱۷ میلیون تومان بود که در شورا (زیرا سبد معیشت هم با چانه زنی تعیین می‌شود) متأسفانه روی رقم ۱۳ میلیون و ۹۰ هزار تومان بسته شد. شاخص‌هایی که برای سبد معیشت در نظر گرفته می‌شود متفاوت بوده و این تفاوت از منظر کارگری، کارفرمایی و دولت سبب می‌شود تا اعداد مختلفی اظهار شود.

میرغفاری در پایان تاکید کرد: در حال حاضر نکته مهم تعیین عدد سبد معیشت است که در ادامه بر اساس آن افزایش درصد دستمزد کارگران مشخص می‌شود.