به گزارش نبض بازار، شرکت ملی نفت در بدهی رکورد زدند، این در حالی است که رقبای منطقهای سودهای میلیاردی کسب میکنند. بیمه مرکزی فهرستی از بدهکاران عمده به شرکتهای بیمه را منتشر کرده است که نشان میدهد آنها ۱۰۷ هزار و ۵۰۴ میلیارد ریال به شرکتهای بیمهای بدهکارند. در این فهرست، بزرگترین بدهکار به صنعت بیمه، بنیاد شهید و امور ایثارگران با رقم ۲۶ هزار و ۱۶۹ میلیارد ریال، در رده دوم شرکت ملی نفتکش با ۱۰ هزار و ۹۹۲ میلیارد ریال است که البته عمده این رقم بدهی معادل ۸ هزار و ۱۳۴ میلیارد ریال بدهی ارزی است و در رده سوم شرکت ملی نفت ایران با بدهی ۴ هزار و ۸۲۷ میلیارد ریال به صنعت بیمه دیده میشود.
پیش از این هم وزارت اقتصاد از بدهی ۵ هزار تریلیون تومانی شرکتهای دولتی و بانکها خبر داد؛ رقمی که یک سوم آن مربوط به شرکت ملی نفت ایران است. وزارت اقتصاد جزئیات مربوط به این موارد را در «نگاهی به عملکرد شرکتهای دولتی» منتشر کرده است. نکته اینجاست که شرکت ملی گاز ایران نیز در فهرست بدهکارترین شرکتهای دولتی در رتبه چهارم قرار دارد. بدین ترتیب حوزه انرژی که مزیت نسبی اقتصاد و جغرافیای ایران است، از یک منظر بدهکارترین بخش اقتصاد ایران نیز محسوب میشود.
بدین ترتیب حجم بدهی شرکت ملی نفت معادل ۳۲ میلیارد دلار و حجم بدهی شرکت ملی گاز هم معادل نزدیک به ۵ میلیارد دلار میشوند. حجم کل بدهیهای دولت هم در این محاسبه حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است. این رقم حدود ۳۴ درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور را شامل میشود.
ارقام بالای بدهی دو شرکت اصلی حوزه انرژی کشور در حالی است که حجم کل دارایی آنها چندان بیشتر از بدهیشان نیست. کل رقم دارایی شرکت ملی نفت ایران در این گزارش هزار و ۹۶۳ تریلیون تومان و ارزش داراییهای شرکت ملی گاز ۳۴۶ تریلیون تومان ارزیابی شده است.
مرکز پژوهشهای مجلس قبلا گزارش داده بود که بدهی شرکت ملی نفت ایران در سال ۱۳۹۸ عدد ۶۰ میلیارد دلار را نیز تجربه کرده است.
تعلق یک سوم از کل بدهیهای شرکتهای دولتی و بانکها به شرکت ملی نفت ایران در حالی است که بر اساس برآورد مرکز پژوهشهای مجلس، سرمایهگذاری سالانه در کل انرژیهای نفتی و گازی کشور در سالهای گذشته به حدود ۳ میلیارد دلار در سال رسیده است.
این در حالی است که جواد اوجی، وزیر نفت در آذرماه سال گذشته گفته که صنعت نفت و گاز کشور برای ۸ سال آینده تنها برای تکمیل پروژههای فعلی نیازمند جذب ۲۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید است. این یعنی سالانه حداقل ۳۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری جدید در این حوزه.
در حالی که شرکت ملی نفت و نفتکش ایران با بدهکاری دست و پنجه نرم می کنند شرکت های بزرگ نفتی در منطقه همچون شرکت ملی نفت عراق، شرکت ملی نفت ابوظبی، شرکت نفت و گاز دولتی قطر جز لیست شرکتهای بزرگ و سودده نفت و گاز منطقه به شمار میروند. تقریبا تمام این شرکتها با جدیتی روز افزون در حال بستن قراردادهای کلان با شرکای آمریکایی، اروپایی، چینی و ... هستند و همگی چشماندازهایی بلندپروازانه برای انتقال تکنولوژی و افزایش جذب سرمایهگذاری و نهایتا افزایش سودآوری، برای خود ترسیم کردهاند.
در چنین شرایطی خبر رکوردشکنی بدهیهای شرکت ملی نفت و نفتکش ایران و فاصله کم این بدهیها با کل ارزش داراییهای این شرکتها، موضوعی نیست که نتواند نگرانی را نسبت به آینده استراتژیکترین صنعت و ستون اقتصادی کشور دامن نزند.