به گزارش نبض بازار، اعضای کمیته دستمزد رقم هزینه ماهانه سبد معیشت کارگران را ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرده اند که این رقم محاسبات دولت و کارفرمایان است. یعنی آنچه در محاسبات کارشناسی کارگران دیده می‌شود اختلاف قیمت حدود ۵ میلیونی با کارفرمایان و دولت است.
اعدادی که به عنوان رقم سبد معیشت در رسانه‌ها منتشر شده تا چه اندازه سندیت دارد؟
علی خدایی (عضو کارگری شورایعالی کار) در رابطه با رونمایی از اعداد در رسانه‌ها می‌گوید: یکی از مصوبات کمیته دستمزد کارگران این بوده که تا نهایی نشدن و حصول اجماع، اعداد و ارقام پیشنهادی طرفین در رسانه‌ها اعلام نشود؛ من در آن کمیته نیستم، اما اعضای کارگری کمیته دستمزد به مصوبه‌ی کمیته و عهدی که داشتند، احترام گذاشتند و اعداد را در رسانه‌ها اعلام نکردند؛ اما الان با توجه به اینکه برخی رسانه‌ها اعداد و ارقام را به عنوان سبد معیشت تصویب شده اعلام کرده‌اند، مجبور هستیم ما هم مانند شرکای اجتماعی، از توافق خارج شویم و جزئیات را اعلام کنیم.
خدایی در تشریح این جزئیات با بیان اینکه «واقعیت این است که بین ما و گروه کارفرمایی و دولت، اختلاف اساسی سر سبد معیشت وجود دارد» اضافه می‌کند: علت اختلاف این است که امسال از جانب دولت، جداول و معیارهای تعیین سبد معیشت عوض شده؛ به عنوان مثال، انستیتو تغذیه جدولی به شورایعالی کار ارائه کرده که طبق آن جدول، با برآوردهای جدید اعضای انستیتو تغذیه، مصرف روزانه‌ی افراد از ۲۵۷۰ کالری به ۲۳۵۰ کالری کاهش یافته و در سبدی که ارائه کرده‌اند، یکسری از اقلام اساسی خانوار را جابجا کرده‌اند. این جابجایی با آن فرمول‌ها منجر به پایین آمدن نرخ سبد شده است.
عضو کارگری شورایعالی کار در ارتباط با تغییراتی که در اقلام اساسی و مصرف آن داده‌اند تا نرخ سبد پایین بیاید؛ می‌گوید: به عنوان مثال اگر در سبد سال‌های گذشته، سرانه مصرف گوشت در سبد غذایی ۳۸ گرم بود، حالا آن را ۲۰ گرم در نظر گرفته‌اند. نان را از ۳۱۰ گرم به ۱۰۰ گرم کاهش داده‌اند. در ردیف حبوبات، اقلامی را به حبوبات منتخب اضافه کرده‌اند که قیمت را پایین‌تر می‌آورد. در میوه‌جات و سبزیجات هم همین اتفاق افتاده است. در ضمن تاکید دارند که مراجع رسمی این اعداد را اعلام کرده‌اند. در نتیجه با آن محاسباتی که ما اصلاً نمی‌پذیریم، نرخ سبد معیشت را همان ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار تومان محاسبه و اعلام کرده‌اند.
خدایی در پاسخ به اینکه «آیا شما این سبد را نمی‌پذیرید» می‌گوید: ما این عدد را برای سبد معیشت را نمی‌پذیریم. سه گروه مذاکرات مزدی، در سال‌های قبل سر یک سبد منتخب با هم کنار آمده بودیم؛ امسال اگر قرار باشد معیارها عوض شود باید دوباره بنشینیم از اول سر اقلام و معیارها توافق مجدد کنیم. اینکه طرف‌های دولتی و کارفرمایی صرفاً با استناد به اینکه انستیتو تغذیه این اعداد را داده، معیارها و اقلام سبد را دستکاری کنند و رقم نهایی را پایین بیاورند، اصلاً مورد قبول ما نیست.
نماینده کارگران در شورایعالی کار با تاکید بر اینکه «عددی که در رسانه‌ها اعلام شده با دستکاری معیارها و اقلام سبد محاسبه شده» اضافه می‌کند: در کمیته دستمزد، گروه کارفرمایی و دولت، عدد ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار تومان را امضا کرده‌اند؛ یکی از اعضای گروه‌های کارگری کمیته دستمزد نیز مشروط این عدد را امضا کرده ولی اعضای اصلی کارگری شورایعالی کار و نماینده کانون عالی شوراهای اسلامی کار که در کمیته دستمزد حضور داشته، به هیچ عنوان این عدد را نپذیرفته‌اند.
باید سر سبد «اجماع» حاصل شود
به گفته خدایی، در محاسبه‌ی سبد معیشت، کار بر مبنای رای گیری و رای اکثریت انجام نمی‌شود که بخواهند بگویند چون کارفرما و دولت بر سر رقم توافق کرده‌اند، پس عدد آن‌ها، عددِ رسمی و نهایی است.
او اضافه می‌کند: در جلسات شورایعالی کار است که تصمیمات با اکثریت آرا می‌تواند رسمی شود؛ در کمیته دستمزد «حتماً» باید اجماع صورت بگیرد. پس تا زمانی که اجماع حاصل نشده، سبد، سبد نهایی نیست؛ نمی‌توانند از آن به عنوان «سبد معیشت تصویب شده» نام ببرند؛ نام آن سبدِ ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار تومانی، «سبد پیشنهادی دولت و کارفرمایان» است.
با این حساب، هنوز سر رقم سبد معیشت توافق حاصل نشده؛ خدایی توضیح می‌دهد: با توجه به اینکه عدد پیشنهادی دولت و کارفرمایان مورد قبول گروه کارگری قرار نگرفته، مقرر شده قبل از نشست بعدی شورایعالی کار که احتمالاً روز جمعه برگزار خواهد شد، یک جلسه دیگر کمیته دستمزد در مورد اعداد سبد معیشت داشته باشیم. امیدواریم در آن جلسه، نرخ سبد معیشت نهایی شود و بعد به مساله دستمزد ورود کنیم.
اول سبد، بعد افزایش مزد
خدایی در ارتباط با مذاکرات دستمزد و رقم‌های پیشنهادی افزایش مزد می‌گوید: همانطور که قبلاً موضوع را مشروط کرده بودیم، بازهم تکرار می‌کنیم، تا زمانیکه سر سبد معیشت به نتیجه نرسیم و توافق حاصل نشود، چانه‌زنی بر سر افزایش دستمزد شروع نمی‌شود. اگر نتوانستیم به توافق برسیم هم از نظر ما هیچ اشکالی ندارد؛ ما قطعاً سبد معیشت خودمان را که گروه کارگری محاسبه کرده منتشر می‌کنیم و در اختیار جامعه‌ی هدف قرار می‌دهیم.
او می‌افزاید: بسیاری از دوستان کارگر پیگیر ماجرا هستند و مدام می‌پرسیند که چرا سبد خودتان را منتشر نمی‌کنید؛ ما پاسخ داده‌ایم چون هنوز مذاکره ادامه دارد و قصد ما این است که به توافقات سابق پایبند باشیم، تا امروز سبد معیشت خودمان را منتشر نکرده‌ایم؛ ولی اگر به هر دلیلی توافق حاصل نشد، ما سبد خودمان را منتشر می‌کنیم، دولت هم سبد خودش را منتشر بکند، در نهایت قضاوت نهایی را به جامعه می‌سپاریم.