سیاوش غیبیپور در گفتگو با نبض بازار درباره عبور تورم از ۵۰ درصد در دیماه و تشریح دلایل آن تصریح کرد: تورم و جهش تورم دی نسبت به ماه قبل که رقم جدیدی است به چندین عامل وابسته است که یکی از این دلایل تسویه بودجه و پرداختی دستگاهها است که حق ضرب را تشدید کرده و به نوعی پول بدون پشتوانه است. بخش بانکی و غیربانکی اقتصاد که تحریمهای اروپا نیز هست تاثیر مستقیم بر روی تورم داشته است.
نرخ ارز و سیاستهای ارزی تشدیدکننده تورم
وی افزود: نرخ ارز و سیاستهای ارزی دولت نیز از عوامل تشدیدکننده نرخ تورم در دی ماه سال جاری است. این انتظار وجود دارد که فروش منابع دولت مانند نفت در ماههای آینده با کاهش مواجه باشد و تهدید ذخایر ارزی در کاهش ارزش پول ملی نقش داشته و این شرایط منجر به افزایش نرخ دلار و به دنبال آن سایر بازارها از جمله سکه و طلا است.
فشار تقاضا زمینهساز رشد قیمتها
غیبیپور تصریح کرد: یکی دیگر از عوامل آن است که فشار تقاضا افزایش یافته و سبد مصرفی خانوار در سه ماهه آخر سال به دلیل سنتهایی که برای سال نو وجود دارد با افزایش هزینه مواجه است. تهیه لباس، تعویض لوازم منزل و برخی هزینههای دیگر موجب میشود تا فشار تقاضا نیز موجب افزایش قیمتها شود و این عوامل دست به دست هم داده است تا نرخ تورم بالاتری در اقتصاد ایران تجربه شود.
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: بخش غیراقتصادی و تهدیدهای خارجی از مهمترین دلایل افزایش نرخ تورم در کشور است.
تورم ساختاری و انتقال تورم برخی از تصمیمها با یک فاصله زمانی
وی با اشاره به شناوربودن تورم اظهار کرد: تورم علاوه بر عدم تعادل عرضه و تقاضا عامل سومی هم دارد که ساختار تورم است که اصطلاحا لخت بودن تورم نامیده میشود. ساختار به گونهای است که برخی از عوامل ایجاد آن زمینه تصمیمگیریهایی در ماههای گذشته دارند و به همین دلیل با فاصله زمانی موجب افزایش نرخ تورم میشوند به طور مثال تامین کسری بودجه دستگاهها با یک فاصله زمانی به اقتصاد منتقل شده و بخشی از تورم سال آینده را سبب میشوند.
استقراض از بانک مرکزی؛ تصمیمی تورمزا برای تامین کسری بودجه
غیبیپور عنوان کرد: کسری بودجه یکی از عوامل ایجادکننده تورم است. درشرایط عادی برای تامین بودجه، ۲۴ روش وجود دارد، اما اکنون مهمترین عامل تامینکننده کسری بودجه استقراض از بانک مرکزی است که تورمزا است.
وی تصریح کرد: دولت برای پرداخت مستمری بازنشستگان و حقوق و دستمزد که عدد بزرگی نیز در سال هست از منابع بانکی استفاده میکند و به این معنا است که سیاست پولی حالت انبساطی پیدا کرده و تورم ایجاد میکند.
رشد ۴.۳ درصدی نرخ تورم در دی ماه
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: این شرایط موجب شده تا درحالیکه تورم ماهانه آذر ۱.۹ درصد به ثبت رسیده بود، این عدد در دیماه تا سطح ۴.۳ درصد رشد کرد تا افزایش بیش از دوبرابری سرعت رشد قیمتها به ثبت برسد. با در نظر نگرفتن تورم ماهانه ناشی از حذف ارز ترجیحی، تورم ماهانه دیماه بیسابقه به شمار میرود.
وی گفت: از سوی دیگر نرخ تورم نقطه به نقطه دیماه از سطح ۵۰ درصد عبور کرد و در ۵۱.۳ درصد ایستاد. این دومین بار است که در سال جاری تورم نقطهای به محدوده ۵۰ درصد وارد میشود.
گفتنی است مطابق گزارش مرکز آمار در نخستین ماه زمستان، سبزیجات، حملونقل، گوشت قرمز و ماکیان بالاترین تورم را تجربه کردهاند. از سوی دیگر در یک سال گذشته بالاترین افزایش قیمت با روغنها و چربیها، شیر، پنیر، تخممرغ، گوشت قرمز و گوشت ماکیان مرتبط بوده است.