حسن حیدری، کارشناس مسائل اقتصادی در 14 آبان امسال و در حدود 2 ماه قبل در گفتگویی با نبض بازار درباره نوسان‌های بازار ارز و رشد ۸۰۰ تا هزار تومانی آن در یک روز، تصریح کرد: روند میان‌مدت و رصد بازار ارز در دو ماه گذشته نشان می‌داد که با توجه به حباب سکه و سایر کالاها، نرخ ارز افزایشی خواهد بود.
قیمت دلار می‌تواند رشدهای بیشتر را تجربه کند
وی با تاکید بر اینکه قیمت دلار می‌تواند رشدهای بیشتر را تجربه کند افزود:با توجه به اینکه رشد نقدینگی ۳۸ درصدی وجود داشته و رشد اقتصادی نیز پایین و در محدوده سه درصد است تقاضای آماده برای بازار ارز وجود داشته و زمینه برای رشد نرخ ارزها از جمله قیمت دلار فراهم است.
تاثیر منفی ناآرامی‌ها و بن‌بست مذاکرات برجامی بر ثبات بازار‌ها
حیدری تصریح کرد: بحث‌های مربوط به ناآرامی‌ها و اعتراضات در کنار بن‌بست مذاکرات و تحریم‌های جدید نوعی عدم اطمینان نسبت به آینده اقتصادی کشور را به وجود آورده است. سرمایه‌گذاران نمی‌دانند برنامه و سیاست دولت برای اداره کشور چیست، شاید مواردی گفته شود، اما ثبات آن قابل تضمین نیست و در چنین شرایطی سرمایه‌گذاری نیز افزایش نمی‌یابد.
قیمت دلار می‌تواند رکورد‌های بیش از ۴۰ هزار تومان را نیز ثبت کند؛ دولت تدبیر کند
وی افزود: به طور مثال فعالان بازار خودرو نمی‌دانند آیا قرعه‌کشی ادامه دارد یا حذف می‌شود. برنامه تولید چیست و آیا محقق می‌شود؛ طبیعی است که این ابهام‌ها موجب می‌شود سرمایه‌ها یا نقدینگی بیشتر به سمت طلا، ارز و مسکن هدایت شود.
واکنش بازار ارز به اخبار صحیح و ناصحیح سیاسی
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: تحرکات بازاری مانند دلار به طور معمول خود را در یک روز که خبری منفی منتشر می‌شود، نشان می‌دهد مثلا خبر نیویورک تایم مبنی بر قصد نظامی ایران علیه عربستان که با تکذیب مواجه شد بر بازار ارز تاثیرات منفی به دنبال داشت و اگرچه خبر صحت نداشت، اما توانست تاثیرات منفی‌اش را بر بازار بگذارد.
هیچ دولت یا بانک مرکزی قادر به کنترل روند‌ها در بازار‌های ارزی نیست
حیدری درباره دخالت دولت در گرانی ارزها، تصریح کرد: هیچ دولت یا بانک مرکزی قادر نخواهد بود روند بازار ارز را تغییر دهد. روند‌ها از دل اقتصاد و متغیر‌های آن بیرون می‌آیند و فقط بانک‌های مرکزی قادر خواهند بود که از تشدید آن جلوگیری کنند که آن هم به صورت موقت است.
تشریح عوامل موثر در افزایش تقاضا و گرانی ارزها
وی ادامه داد: در شرایطی که ۳۸ درصد رشد نقدینگی وجود دارد و نرخ آن در سال‌های قبل بیش از این میزان نیز بوده است در کنار رشد اقتصادی پائین، نبود تجارت آزاد و درآمد ارزی پایین طبیعی است که تقاضا برای ارزها بالا بوده و در شرایط فزونی عرضه بر تقاضا با رشد قابل توجه ارز‌هایی مانند دلار مواجه هستیم.
تزریق ارز از سوی بانک مرکزی نیز نمی‌تواند بازار را آرام کند
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: در شرایط روند رو به رشد ارزها، تزریق ارز توسط بانک مرکزی نیز نقش چندانی در ثبات قیمت‌ها نخواهد داشت، چون دوباره جذب حجم بالایی از نقدینگی می‌شود.
مجلس افزایش بی‌رویه قیمت دلار را در دستور کار صحن علنی قرار دهد
وضعیت نگران‌کننده بازار ارز تا آنجا پیش رفت که یک عضو کمیسیون کشاورری مجلس در گفت وگویی با نبض بازار خواستار جلسات علنی مجلس به منظور نگرانی‌ها از افزایش نرخ ارز شد.
علیرضا نظری، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس آذرماه امسال به خبرنگار ما گفت، نگرانی‌ها از افزایش نرخ ارز و تاثیرش بر زندگی مردم دغدغه مهمی شده و باید علاوه بر جلساتی در کمیسیون‌های اقتصادی راهکارهای کنترل آن با حضور وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در صحن مجلس بررسی شود.
به گزارش نبض بازار اگرچه کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی‌پذیرکردن نرخ ارز، حرکت آن متناسب با نرخ تورم و جلوگیری از رفتار هیجانی را راهکار ثبات نرخ ارز می‌دانند اما نرخ ارز این روزها با نوسان‌های رو به افزایش بالایی مواجه است. بسیاری از مردم عادی با دیده نگران نوسان‌های چندین باره نرخ ارز را در طی روز رصد می‌کنند و نگران آن هستند که شرایط پیش‌آمده چه تاثیراتی بر زندگی و معیشت آنها در هفته‌ها و ماه‌های آتی دارد.
تاثیر نامناسب نرخ ارز بر قیمت کالاهای اساسی
به دلیل ساختار نامناسب اقتصادی و مشکلاتی که اقتصاد ایران با آن دست و پنجه نرم می‌کند هر گونه نوسان رو به افزایش نرخ ارز برقیمت تمامی کالاها و خدمات تاثیر می‌گذارد. تغییر نرخ ارز نه تنها بر روند واردات کالاهای اساسی تاثیر می‌گذارد بلکه اقتصاد کشور را بی‌ثبات می‌کند چراکه در شرایط فعلی فعالان اقتصادی ریسک خرید و فروش کالا را نمی‌پذیرند .
انصراف بنگاه‌های اقتصادی از فروش
در روزهای اخیر و عبور دلار از کانال 37 هزار تومان و ورود آن به کانال 38 هزارتومانی در برخی از ساعات روزهای اخیر، بنگاه‌های اقتصادی و تولیدکنندگان بست نشسته‌اند و فروش کالاهای تولیدی را تقریبا قطع کرده‌اند چراکه تصویر روشنی از آینده ندارند و نمی‌دانند که چه خواهد شد.
کاهش فاصله نرخ ارز نیمایی و آزاد و نگرانی‌های مردم
علیرضا نظری، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در گفت‌وگو با نبض بازار درباره نوسان نرخ ارز و تاثیر آن بر زندگی مردم با بیان اینکه کمیسیون اقتصادی مجلس، وزارت امور اقتصادی و دارایی و اغلب نمایندگان مجلس به قیمت ارز و نوسان‌های آن توجه دارند، گفت: ارز ترجیحی حذف شده است و کاهش فاصله ارز آزاد و نیمایی از موضوعاتی است که می‌تواند تاثیرات منفی بر تمامی کالاهای اساسی که اکنون از نرخ ارز نیمایی برای واردات استفاده می‌کنند داشته باشد.
تاثیرات تمامی کالاها از جمله کالاهای اساسی از نرخ ارز
نظری خاطرنشان کرد: برخی از اموری که برای واردات کالاهای اساسی به کشور صورت می‌گیرد نیازمند یک فرآینده زمان‌بر چندهفته‌ای یا چند ماه است و طبیعی است که نوسان‌های نرخ ارز نیمایی،روند رو به رشد آن و نزدیک‌شدن به نرخ ارز بازار آزاد می‌تواند تاثیر زیادی بر قیمت بازار این کالاها داشته باشد و نتیجه آن مشکلات بیشتر برای مردم به واسطه افزایش قیمت کالاهای ضرورری خواهد بود.
ضرورت تشکیل جلسات اضطراری با موضوع افزایش نرخ ارز
نماینده مردم خمین در مجلس عنوان کرد: کمیسیون اقتصادی مجلس و سایر کمیسیون مرتبط با اقتصاد باید در اسرع وقت جلسه‌ای به این منظور تشکیل دهند.
مطالبه به حق مردم در کنترل نرخ ارز
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس اظهار کرد: جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی و مانع‌شدن از نوسان‌های شدید نرخ ارز که می‌تواند تاثیرات نامناسب بر زندگی و معیشت مردم داشته باشد مطالبه‌ای به حق از سوی مردم است و این امیدواری وجود دارد که مجلس و کمیسیون‌های مجلس نیز به این موضوع توجه جدی نشان دهند چون تولید را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد و عوارض دیگری نیز در سطح کشور به دنبال خواهد داشت بنابراین مجلس باید در این زمینه اقدام جدی انجام دهد.
نظری گفت: وقتی ارز بالا برود قیمت تمام شده محصولات بالا می‌رود و با افزایش قیمت تمام شده، توان صادرات تقلیل پیدا کرده و تولیدکننده توان تولید کالای باکیفیت که برای صادرات مقبول باشد را از دست می‌دهد اگر اقتصاد به ثبات نرسد همه متضرر می‌شوند هم مردم، هم تولیدکنندگان و هم اقتصاد.
بانک مرکزی به دنبال افزایش قیمت دلار است نه کاهش آن
واکنش‌ها به بازار ارز به همین جا ختم نشده تا آنجا که یک کارشناس مسائل اقتصادی افزایش نرخ ارز را تعمد دولت و بانک مرکزی اعلام کرد.
نرخ واقعی دلار 10 هزار تومان است نه نزدیک به 40 هزار تومان
آلبرت بغزیان در گفت‌وگویی به خبرنگار نبض بازار اظهار کرد: نرخ قابل محاسبه و واقعی برای برابری ریال و دلار ۱۰ هزار تومان است، تصریح کرد: متولی نرخ بهره و ارز در کشور بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاستگذار پولی و مالی است و حتما سیاست‌های تنظیمی برای آن وجود دارد، اما بانک مرکزی به دنبال افزایش قیمت دلار است نه کاهش آن.
بغزیان درباره رشد بالای قیمت دلار در بازار اظهار کرد: متولی ارز و نرخ تورم در کشور بانک مرکزی است. در هر کتابچه و جزوه پیش‌پا افتاده اقتصادی نیز پاسخگویی درباره نابسامانی‌های آن به عهده بانک مرکزی بوده، اما بانک مرکزی همواره مشکلات را به گردن انتظارات تورمی و هیجانات بازار می‌اندازد. باید گفت این چه نحوه مدیریت ارزی است که نمی‌تواند هیجانات را مدیریت کند.
اگر انتظارات روانی تنظیم‌کننده قیمت ارز است نقش بانک مرکزی چیست؟
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: در هر نوسانی مربوط به قیمت ارز، بانک مرکزی علت آن را هیجانات و انتظارات بازار می‌داند درحالی که تاثیر هیجانات و تقاضای ناشی از آن در یک بازه زمانی مشخص و معین است و نمی‌توان تغییرات قیمتی قابل توجه و مسمتر را به تاثیر انتظارات روانی و افزایش تقاضا نسبت داد و اگر این چنین است پس نقش مدیریت بازار ارزی و بانک مرکزی چیست.
وی با بیان اینکه در مورد سایر کالاهای مصرفی در کشور نیز این شیوه پاسخگویی دیده می‌شود، افزود: در هنگام نوسان‌ها و رشدهای قابل توجه قیمت کالاها نیز مسئولان تنظیم بازار، هجوم مردم به بازار‌ها در شرایط افزایش قیمت را مهمترین عامل رشدهای قابل توجه قیمتی می‌دانند در حالی که تنظیم بازار ابزار‌ها و مولفه‌های خود را دارد و این شیوه پاسخگویی فرار از مسئولیت است.
از نرخ ارز ۳۰ هزار تومانی به بعد بانک مرکزی انتظارات روانی و هیجانی را عامل رشد می‌داند
وی خاطرنشان کرد: وقتی نرخ ارز ۳۰ هزار تومان بود این افزایش را به هیجان نسبت دادند و در نرخ‌های بالاتر ۳۲ و ۳۴ هزار تومان نیز اظهاراتی از این دست منتشر شده و بانک مرکزی اعلام کرد که دخالتی در بازار نخواهد داشت تا به تعادل برسد.
بانک مرکزی تلاشی برای کاهش نرخ ارز نمی‌کند
بغزیان عنوان کرد: ممکن است هجمه‌ای موجب گران‌شدن ارز شود، اما به محض فروکش‌کردن آن باید نرخ‌ها روند کاهشی داشته باشد. بانک مرکزی با استفاده از اطلاعات غلط ارزی و ... ایجاد هیجان می‌کند و زمانی که نرخ‌ها در شرایط افزایشی قرار گرفت تلاشی در جهت کاهش قیمت‌ها نمی‌کند.
مردم کاهش درآمد ارزی را عامل التهابات قیمتی نمی‌دانند
وی با بیان اینکه بانک مرکزی هیچگاه از محدودیت منابع ارزی سخن نگفته است، اظهار کرد: اظهارنظر مقام‌های مسئول در وزارت نفت از کاهش فروش نفت خبر نمی‌دهد و بانک مرکزی نیز این محدودیت را اعلام نکرده بنابراین برای مردم قابل باور نیست که تنها کاهش درآمد ارزی عامل التهابات قیمتی در بازار ارز است.
کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: افزایش فروش نفت و درآمد ارزی یعنی رفاه مردم، اما آیا مردم، این رفاه را در زندگی خود ملاحظه می‌کنند. از قیمت‌های مواد غذایی و کالاهای اساسی که دائما شرایط رو به رشد قیمتی دارند تنها مرغ با کاهش مواجه بوده که آن هم ناشی از جوجه‌ریزی بالا و تولید بی‌برنامه بوده است.
نحوه مدیریت بانک مرکزی عامل مشکلات کنونی در بازار ارز
وی گفت: رئیس کل بانک مرکزی اقتصاددان نیست و بخش مهمی از مشکلاتی که اکنون در بازار ارز وجود دارد و قیمت رو به رشد ارز به نحوه مدیریت او برمی‌گردد.
رشد ۴ هزار تومانی قیمت دلار به عقب بر نمی‌گردد
بغزیان عنوان کرد: رشد ۴ هزار تومانی نرخ ارز به عقب برنمی‌گردد، چون بانک مرکزی عزمی برای کاهش نرخ ارز ندارد و خواستگاه او نیز برگشت قیمت ارزها به عقب نیست.
وی افزود: برخی از اقتصاددانان می‌گویند نرخ تعادلی ارز ارقامی بیش از نرخ‌های کنونی است و برخی نیز معتقدند بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه دخالتی در بازار ارز و کنترل آن نمی‌کند.
بغزیان گفت:حتی اگر هدف بانک مرکزی تامین کسری بودجه دولت باشد به محض تامین این کسری باید نسبت به بازگشت به شرایط تعادلی اقدام کند، اما شاهد هستیم که این اقدام صورت نمی‌گیرد و در طی چندین ماه گذشته نیز با افزایش نرخ دلار هیچگاه برگشت به عقب قیمت‌ها را شاهد نبوده‌ایم.
بانک مرکزی به دنبال افزایش قیمت دلار است نه کاهش آن
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: بانک مرکزی هیچگاه به این اظهارات نیز پاسخ نداده که به تصمیم دولت برای تامین کسری بودجه پاسخ مثبت داده است.
وی افزود: هر بار که ارز بالا می‌رود هجوم مردم برای خرید خانه در ترکیه، دبی، قبرس و ارمنستان و انتظارات بازار دلیل نوسان‌های ارزی اعلام می‌شود در حالی که این نهاد و وزارت امور اقتصادی و دارایی هیچگاه درباره شرایط و نحوه خرید ملک و خانه در این کشور‌ها به نحو درست اطلاع‌رسانی نکرده و هشدار نمی‌دهد که نحوه تنظیم قرارداد‌ها در این کشور به زیان خریداران است.
هشدارهای اقتصادی درباره خرید ملک در ترکیه به مردم داده نمی‌شود
بغزیان عنوان کرد: خریداران ملک در سایر کشور‌ها ممکن است دلایلی برای خود داشته باشند، اما اگر هشدارهای لازم به آنها داده شود از چند و، چون خرید و معامله در این کشور‌ها آگاه می‌شوند.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: متولی نرخ بهره و ارز در کشور بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاستگذار پولی و مالی است و حتما سیاست‌های تنظیمی برای آن وجود دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که ارزش برابری واقعی دلار و ریال قابل محاسبه است، افزود: اینکه نرخ برابری واقعی ریال با دلار ۴۰ یا ۶۰ هزار تومان است، نظر درستی نیست و تعادل نرخ وجود ندارد. دو دیدگاه درباره برابری ریال و ارزها وجود دارد یکی از این دیدگاه‌ها مربوط به اقتصاددانان است و آن را در مطالعات خود مورد ارزیابی قرار می‌دهند و موضوع دیگر آن چیزی است که مردم آن را لمس می‌کنند.
تعیین نرخ ارز باید براساس مدیریت شناور ارزی باشد
بغزیان عنوان کرد: نرخ ارز دمای هوا نیست که بگوئیم در چه حدفاصلی مناسب است. نظام نرخ ارز توسط دولت‌ها مدیریت می‌شود و اصطلاحا گفته می‌شود نرخ ارز تحت مدیریت شناور ارزی تعیین می‌شود و این سیستم در اغلب کشور‌ها در حال انجام است. در کشوری مانند امارات درهم و دلار یک رابطه دارند و تکلیف فعال اقتصادی و تاجر و تولیدکننده در آن مشخص است.
وی افزود: در کشوری مانند ترکمنستان که مساحت بسیار اندک و سه میلیون نفر جمعیت دارد پول این کشور دربرابر سایر ارزها تقویت شده است واین در حالی است که این کشور اقتصاد ضعیف‌تری نسبت به ایران دارد، اما دلار تثبیت شده است و مانند ایران نیست که بگویند تکنیکالیست‌ها این نظر را گفته‌اند و صف فروش و خرید ارز ایجاد شده و عواملی دیگری را برای نوسان‌های شدید نرخ ارز اعلام کنند.
نرخ واقعی دلار در ایران ۱۰ هزار تومان است
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: نرخ واقعی که از زبان اقتصاددانان گفته می‌شود متناسب با نرخ تورم جهانی و نرخ تورم داخلی به دست می‌آید و نرخی است که بر اساس ثبات قیمت‌ها، اشتغال و رشد اقتصادی به دست می‌آید. اگر این مطالعه انجام شود نرخ واقعی دلار در کشور ما ۱۰ هزار تومان است.
وی تصریح کرد: نرخ تعادلی ارز نیز واژه مناسبی نیست. با محاسبه قیمت ارز در بازار خودرو پراید ۲۲۰ میلیون تومانی قیمت خورده، اما توان خرید بسیاری از مردم برای این قیمت پائین است و به طور مثال پراید باید ۱۵۰ میلیون تومان باشد تا مردم بتوانند آن را خریداری کنند. نرخ ارز در هر کشوری متفاوت است و باید رابطه طبیعی با توان خرید مردم داشته باشد.
بغزیان عنوان کرد:نرخ واقعی نرخ ارز نیازمند مطالعه است باید تلاش شود نرخ ارز کاهش بیابد و ایجاد به اصطلاح تعادل در آن تنها روند افزایشی نبوده و نرخ ارز باید روند کاهشی نیز داشته باشد.
نرخ ارز متاثر از تصمیمات نهاد سیاستگذار پولی و مالی است
کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی هیچ مناظره‌ای در مورد نرخ ارز برگزار نمی‌کند و باید آگاه بود که نرخ ارز متاثر از تصمیم‌هایی است که این نهاد سیاستگذار پولی و مالی اتخاذ می‌کند و تنها راهکار حل مشکل کنونی ارز نیز این است که بر سر میز مذاکره برجام بنشینیم و توافقی از آن حاصل شود که منجر به زمینه بهبود در اقتصاد ایران شود.
نرخ واقعی ارز همان نرخی است که بازار تعیین می‌کند
برخلاف نظر بغزیان یک کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است نرخ واقعی ارز همان نرخی است که بازار تعیین می‌کند.
بهروز شهدایی در گفتگو با نبض بازار اظهار کرد: بازار متشکل ارزی در کشور وجود ندارد و اگرچه چنین بازاری، نام آن را یدک می‌کشد، اما کارکرد آن را ندارد. بازار متشکل ارزی یعنی آنکه همانند بازار سرمایه، افراد بتوانند مطابق با میل و درخواست خود ارز خریداری کرده یا عرضه کنند، اما در حال حاضر این امکان وجود ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در اقتصاد مکانیسمی برای تعیین واقعی نرخ ارزها وجود دارد، گفت: ارزش هر پول یا برابری آن با سایر ارزها براساس توان تجارت، مبادله و معامله‌ای که امکان انجام آن وجود دارد، تعیین می‌شود و روش‌های خاص خود را برای محاسبه دارد.
نرخ دلار و اظهارنظرهای متفاوت
وی درباره اظهارنظر برخی از کارشناسان که نرخ واقعی دلار را ۱۰ یا برخی ۶۰ هزار تومان اعلام کرده‌اند، اظهار کرد: فاصله بین ارزش ذاتی احتمالی اسکناس با ارزش واقعی آن می‌تواند ناشی از آن باشد که با توجه به شتاب کاهش ارزش پول ملی در برابر سایر ارزها، مردم تمایل دارند برای حفظ ارزش پول و دارایی خود آن را به دارایی‌هایی مالی که وابسته به اقتصاد داخلی نباشد، تبدیل کنند و به طور مثال ارز، سکه یا ملک خریداری می‌کنند.
بازار متشکل ارزی کارکرد لازم را در بازار ارزی ندارد
شهدایی عنوان کرد: بزرگترین مشکل این است که بازار متشکل ارزی در کشور وجود ندارد و اگرچه چنین بازاری، نام آن را یدک می‌کشد، اما کارکرد آن را ندارد. بازار متشکل ارزی یعنی آنکه همانند بازار سرمایه افراد بتواند مطابق با میل و درخواست خود ارز خریداری کرده یا ارز عرضه کنند، اما در حال حاضر این امکان وجود ندارد.
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: نبود بازار متشکل ارزی مطابق با کارکرد‌هایی واقعی که این بازار باید داشته باشد منجر به آن شده که کمبود ارز در کشور وجود داشته باشد. تجربه‌ای که بانک مرکزی در سال ۹۲ به وجود آورد این نتیجه را به دنبال داشت تا ارز جمع‌آوری‌شده توسط مردم، وارد سیستم بانکی یا بازار ارزی نشود.
وی ادامه داد: این شرایط موجب ایجاد ابهام شده و موضوعات پیرامونی سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی هم به این اوضاع دامن می‌زند. برخی می‌گویند بهای ارز پائین‌تر یا بالاتر از ارقام کنونی در بازار است، اما واقعیت این است که اکنون نرخ واقعی بازار همین رقم‌هایی است که در بازار ارزی وجود دارد و گاهی نوسان‌های رو به افزایش یا کاهش چندین‌باره در طول یک روز را دارد.
ارزشگذاری واقعی ارز تابع شرایطی است
شهدایی خاطرنشان کرد: ارزشگذاری واقعی برای نرخ ارزها تابع شرایطی است و اگر همان پارامتر‌هایی که موجب شده قیمت ارز افزایش یابد برطرف شود در آن صورت می‌توان گفت نرخ واقعی ارز بالا تعیین شده است.
تجربه نرخ‌های بالاتر ارز در صورت تشدید عوامل ایجاد‌کننده
کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: برخی نیز معتقدند نرخ واقعی ارز بیش از ارقام کنونی بوده و طبیعی است در صورت تشدید عوامل ایجاد‌کننده در نوسان‌های روبه رشد قیمت ارز، نرخ ارزها قیمت‌های بالاتر را نیز تجربه خواهد کرد.
گمانه‌زنی‌ها درباره ارقام پائین‌تر یا بالاتر نرخ ارز پایه علمی ندارد
شهدایی عنوان کرد: امروز اقتصاد در شرایط عدم اطمینان بوده و اظهارنظر‌ها در مورد ارقام پائین‌تر یا بالاتر ارزش واقعی ارزها می‌تواند تنها بیان نظرات شخصی افراد باشد و شاید چندان پایه علمی نداشته باشد مگر آنکه به رشد تورم، رشد اقتصادی و آمار تجارت بین‌الملل واقعی دسترسی داشته باشند در غیراینصورت اظهارنظر‌ها تنها در حد حدس و گمان است.
کارشناس مسائل اقتصادی درباره اظهارات مسئولان بانک مرکزی مبنی بر تاثیرپذیری بازار ارز از خرید ملک توسط مردم در خارج از ایران و افزایش انتظارات روانی و تقاضای بازار و در مقابل نظر برخی کارشناسان مبنی بر نفع بانک مرکزی از افزایش قیمت دلار، خاطرنشان کرد: زمینه بروز هر پدیده اقتصادی باید در کشور وجود داشته باشد تا آن پدیده به وجود آید. تمام عواملی که هم بانک مرکزی و هم کارشناسان اقتصادی مبنی بر نفع بانک مرکزی از گرانی ارز مطرح می‌کنند، درست است، اما عواملی هستند که زمینه بروز آن وجود ندارد.
وی اظهار کرد: اینکه دولت نرخ ارز را برای درآمد بیشتر گران می‌کند یا بانک مرکزی به پشتوانه دلار‌های اخذ‌نشده و بلوکه‌شده پول چاپ می‌کند همگی از دلایلی هستند که در افزایش نرخ ارز موثر هستند.
شهدایی خاطرنشان کرد: بهره بانکی از رشد‌هایی برخوردار است که در عین حال که تناسبی با تورم ندارد به نرخ بازدهی شرکت‌ها هم هماهنگ است. نرخ تورم در کالاهای پرگردش دو برابر نرخ تورمی است که دولت اعلام می‌کند.
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: بسیاری از افرادی که در شمال شهر خانه دارند شتاب فروش املاک را بیشتر کرده‌اند و این مجموعه دلایل از موضوعاتی است که سبب افزایش نرخ ارز شده است. برای تحلیل رویداد‌های اجتماعی و اقتصادی نمی‌توان تنها یک عامل را عنوان کرد و مجموعه‌ای از عوامل در شرایط به وجودآمده تاثیرگذار هستند و سهم این عوامل ممکن است از درصد‌های متفاوتی برخوردار باشند.
تشکیل سرمایه ثابت در کشور به درستی انجام نمی‌شود
وی افزود: منشاء واحد شرایط موجود این است که تشکیل سرمایه ثابت در کشور به درستی انجام نمی‌شود و با در نظر گرفتن نرخ استهلاک سرمایه ثابت با رشد منفی تشکیل سرمایه مواجه هستیم. همچنین رشد اقتصادی مناسب نبوده و ناترازی در واردات و صادرات دیده می‌شود.
وی گفت: بر فرض حتی اگر دلار ۱۰ هزار تومان هم شود، فروش ملک برای خروج دلار متوقف نمی‌شود، اما این امیدواری وجود دارد که عوامل ایجاد‌کننده وضعیت کنونی به گونه‌ای تغییر کند که به جای خرید خانه در ترکیه، این ترک‌ها باشند که زندگی در ایران را ترجیح دهند.
بهبود شرایط کنونی از مسیر دیپلماسی سیاسی می‌گذرد
وی با بیان اینکه بهبود وضع کنونی به طور قطع از مسیر دیپلماسی سیاسی می‌گذرد، خاطرنشان کرد: وضعیت بازار‌ها دماسنج اقتصاد است. اکنون نوسان‌های رو‌به‌رشد نرخ دلار نشان می‌دهد اطمینان به این مسیر تا چه میزان است.
ساختار‌های نزدیک ارز و بورس
شهدایی عنوان کرد: بازار ارز نیز ساختاری همانند بازار سرمایه دارد. در بازار سرمایه ممکن است ارزش ذاتی یک سهم به صورت مصنوعی افزایش یابد، اما نمی‌تواند چندین روز متوالی در آن نرخ بالای مصنوعی باقی بماند.
وی گفت: ابزار‌های دستکاری و کنترلی همان کار‌هایی است که فدرال رزرو انجام می‌دهد و اگر واقعا وضعیت ثبات موضوعات پیرامونی وجود داشته باشد فدرال رزرو نرخ بهره را کم و زیاد کرده و دلار را از اروپا جمع و به بانک‌های آمریکا سرازیر می‌کنند و نمی‌شود چندان به این موضوعات ومباحث ورود کرد.
شهدایی گفت: در زمان‌هایی افزایش قیمت مسکن به نرخ‌سازی بر سایت‌های فروش آنلاین نسبت داده می‌شد. طی تصمیمی مقرر شد تا قیمت‌گذاری مسکن در سایت‌های آنلاین انجام نشود، اما آیا این اقدام منجر به کاهش قیمت ملک شد. پاسخ این است که خیر و ریشه افزایش قیمت ملک در جای دیگری است.
نابسامانی بازار ارز را به جوسازی شبکه ایران اینترنشنال نسبت می‌دهند
دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با اشاره به مداخله وزیر اقتصاد در انتصابات برخی از مدیران در مجموعه شرکت‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد آن هم برخلاف اصل حاکمیت شرکتی، اظهار کرد: تمامی نابسامانی بازار ارز را به شبکه ایران اینترنشنال نسبت می‌دهند و سوال این است که پس نقش مدیریت‌ها چیست.
سیدغنی نظری خانقاه در گفتگو با نبض بازار با بیان اینکه مسئول سیاست‌های پولی و مالی در کشور بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی است، عنوان کرد: یکی از خصوصیات و ویژگی‌های مدیران عالی، قدرت پیش‌بینی و تصمیم‌گیری بوده و این ویژگی تفاوت آنها با مدیران میانی است.
سوءمدیریت‌های بازار ارز را به خارج از ایران نسبت می‌دهند
وی افزود: خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی و صالحی رئیس کل بانک مرکزی به عنوان مدیران ارشد کشور باید سناریو‌هایی متفاوت را برای بازار ارز کشور در نظر بگیرند تا بتوانند بازار را مدیریت کنند، اما در کمال تعجب وزیر اقتصاد می‌گوید که بازار ارز کشور و نوسان‌های شدید آن متاثر از فعالیت شبکه خارجی ایران اینترنشنال است. سوال این است که باید سوءمدیریت‌های خود را به خارج از ایران نسبت دهیم.
ساختار‌های پرقدرت پاسخگوی مشکلات به وجودآمده نیستند
دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه استیضاح وزیر اقتصاد در دستور کار مجلس قرار گرفته است، عنوان کرد: بزرگترین ایراد مدیریتی در کشور این است که ساختار‌های پرقدرت مانند وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی پاسخگوی مشکلات به وجودآمده نیستند و این آسیبی اساسی برای اقتصاد کشور است.
وی افزود: بانک مرکزی پاسخگوی نابسامانی‌های بازار ارز نیست در حالی که باید به دلیل شرایط پیش‌آمده پاسخگو باشند.
نظری عنوان کرد: بانک مرکزی و وزارت اقتصاد اعلام کرده که اعتراضات و اغتشاشات موجب بالارفتن قیمت ارز شده است درحالی که باید گفت نقش مدیریت در این میان چیست و آیا مدیران نباید برای برخورد با شرایط متفاوت آمادگی لازم را برای اتخاذ تصمیم‌های مدیریتی داشته باشند.
قدرت حل مشکلات از خصوصیات هفته‌گانه مدیریتی است
وی افزود: از خصوصیات هفت گانه مدیریت‌ها، قدرت حل مشکلات است که ما در این نابسامانی‌ها نشانی از آن را در تصمیم‌های وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی نمی‌بینیم.
به بهانه کنترل نقدینگی اجازه اجرای پروژه‌های عمرانی داده نمی‌شود
نظری با بیان اینکه به بهانه کنترل نقدینگی از افزایش حقوق‌ها جلوگیری شده و اجازه پروژه‌های عمرانی داده نمی‌شود، عنوان کرد: کشور از یک طرف درگیر رشد نقدینگی و تورم است و از آن سو هم پروژه‌های عمرانی در کشور اجرایی نمی‌شود به عبارتی هم چوب را می‌خوریم و هم پیاز را؛ بنابراین این دو مسئول باید پاسخگوی مشکلات به وجود آمده باشند.
استیضاح وزیر اقتصاد به صورت جدی پیگیری می‌شود
وی با بیان اینکه استیضاح وزیر اقتصاد به صورت جدی پیگیری خواهد شد، عنوان کرد: نمی‌توانیم مدیران ضعیف را در جامعه تحمل کنیم به بهانه آنکه این شرایط بر ما تحمیل شده است. در زمانی که طیب‌نیا وزیر اقتصاد بود با وجود شرایط سخت تحریمی بسیاری از بازار‌ها از جمله بازار ارز کنترل‌شده بود و نابسامانی‌های کنونی در آن وجود نداشت.
نابسامانی بازار ارز را به جوسازی شبکه ایران اینترنشال نسبت می‌دهند
دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: بانک سپه ۷۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی دارد که اگر به بقال داده می‌شد ۱۰۰ هزار میلیارد تومان سودآوری داشت، اما این بانک ۳۰ هزار میلیاردتومان زیان دیده است که نشان از سوءمدیریت‌ها است.
وی افزود: مدیران باید از منابع مالی دولت به نحو مناسب استفاده کند و وزارت اقتصاد باید در مولدسازی دارایی‌ها به گونه‌ای عمل می‌کرد که فراتر از آنکه منابع دولتی تامین شود.
مداخله وزیراقتصاد در انتصابات مدیران
نظری با اشاره به مداخله وزیر اقتصاد در انتصابات برخی از مدیران در مجموعه شرکت‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد آن هم برخلاف اصل حاکمیت شرکتی، اظهار کرد: تمامی مشکلات موجود بازار‌ها را به اغتشاشات متصل کرده‌اند در حالی که این شرایط تنها یک عامل است و نباید سوءمدیریت‌ها را درایجاد وضع کنونی نادیده گرفت.