به گزارش نبض بازار، خودروسازان کشور پس از سال‌ها بار دیگر به فروش اقساطی بازگشتند و در اولین مرحله قرار است شاهین سایپا به صورت قسطی (چکی) فروخته شود. طبق اعلام سایپا، در مرحله جدید پیش‌فروش شاهین که از امروز آغاز شده، این خودرو به صورت اقساطی و با تسهیلات ۱۰۰ و ۷۰میلیون تومانی (شامل شش چک چهارماهه یا سه چک چهارماهه با سود ۲۱درصد) عرضه شده است. همچنین تاریخ تحویل خودرو نیز دی و بهمن سال جاری خواهد بود.
گرچه مدت‌هاست فروش اقساطی خودرو در ایران متوقف شده است، اما فروش لیزینگی خودرو‌های داخلی با فروش خودروی شاهین کلید خورد.
از هفته گذشته سایپا تصمیم به فروش اقساطی خودروی شاهین گرفته است. بر اساس طرح جدیدی که این خودروساز اعلام کرده این خودرو به صورت اقساطی و با تسهیلات ۱۰۰ و۷۰ میلیون تومانی (شامل شش چک چهارماهه یا سه چک چهارماهه با سود ۲۱درصد) عرضه شده است.
خودروسازان وقتی به فروش قسطی روی می‌آورند که تقاضا کمتر از عرضه باشد و از همین رو با در نظر گرفتن تسهیلات، مشتریان را به خرید محصولات خود ترغیب می‌کنند. در این سال‌ها خودروسازان با توجه به وجود تقاضای کاذب و صف کشیدن مشتریان، نیازی به فروش اقساطی نداشتند؛ ضمن آنکه این روش به دلیل کمبود نقدینگی (ناشی از قیمت‌گذاری دستوری) توجیهی نیز نداشت. حالا به نظر می‌رسد اگر عرضه بالا برود و قیمت خودرو‌ها در مبدا واقعی شود، ممکن است خودرو‌های بیشتری در معرض فروش قسطی قرار بگیرند.
فروش قسطی، شاهین را گران کرد؟
نکته قابل توجه درباره فروش شاهین این است که با آغاز فروش اقساطی، قیمت شاهین در بازار افزایش یافته است. قیمت خودروی شاهین در بازار آزاد تا قبل از آغاز فروش اقساطی ۳۳۸ میلیون تومان بود که حالا به ۳۴۱ میلیون تومان رسیده است. البته قیمت کارخانه شاهین ۲۹۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است.
این مساله نشان می‌دهد که عرضه این خودرو به صورت اقساطی علی‌رغم سود ۲۱ درصدی آن، باز هم برای خریداران و مردم جذاب است. چراکه تورم اقتصاد ایران همچنان بالای ۴۰ درصد است و سودی که خریداران باید برای خرید این خودرو پرداخت کنند، ۲۱ درصد است. یعنی نصف تورم فعلی.
فروش اقساطی به خودرو‌های دیگر هم می‌رسد؟
این مساله بستگی به بازار خودرو دارد. تا پیش از این با توجه به کاهش تولید و افزایش تقاضا، خریداران برای خرید خودرو مدت‌ها در صف می‌ماندند و جایی برای عرضه قسطی خودرو باقی نمی‌ماند. مگر خودرو‌هایی که تقاضای زیادی برای آن‌ها در بازار وجود نداشت.
البته عبدالله‌توکلی لاهیجانی، مدیر کل دفتر صنایع خودرویی وزارت صمت وعده داده که شرایط فروش اقساطی به چند سال قبل برگردد و دیگر خودرو‌ها هم به صورت لیزینگ واگذار شوند.
این مقام مسئول وعده داده که «در قدم نخست فروش ایران خودرو از فرآیند قرعه‌کشی حذف خواهد شد؛ سپس بعد از دنبال کردن سیاست افزایش تولید به سمت فروش لیزینگی خواهند رفت به نحوی که سال آینده زمینه‌های فروش لیزینگی بیشتر تولیدات ۲ خودروساز داخلی فراهم خواهد شد.».
اما مساله مهمی که وجود دارد این است که در چند سال گذشته به واسطه تحریم‌ها و کمبود قطعه (نکاتی که خودروسازان اعلام می‌کنند) تولید خودرو به شدت کاهش پیدا کرده است.
وزیر صمت وعده داده بود که در سال جاری تولید خودرو را افزایش می‌دهد و با این افزایش حدود ۱۵ درصد از هزینه‌های تولید کم می‌شود. وعده‌ای که بر اساس آن هم باید منتظر کاهش قیمت خودرو در بازار بودیم و هم افزایش تولید. اما بررسی‌های آماری نشان می‌دهد خودروسازان از برنامه تولید خود عقب مانده‌اند و نتوانسته‌اند تولید خودرو را به میزان موعود برسانند.
ناتوانی در افزایش تولید و مهار قیمت خودرو همان عاملی است که سبب شده مساله استیضاح فاطمی امین مطرح شود و قرار باشد سه هفته هفته آینده ۱۰ آبان او به مجلس برود تا درباره ماندن یا رفتن او از این وزارتخانه تصمیم‌گیری شود.
با توجه به شرایط کنونی تولید خودرو، بعید است که تولید خودروسازان به سطحی برسد که خودرو‌های پرتقاضا به فروش اقساطی برسند. بسیاری از فعالان این صنعت معتقدند فروش اقساطی ممکن است تنها شامل حال خودرو‌هایی شود که به هر دلیلی متقاضی چندانی در بازار ندارد و عرضه اقساطی آن، عامل جذابیت خرید شود.