اگر از فعالان بازار ارز‌های دیجیتال باشید یا به‌طورکلی به رمزارز‌ها علاقه‌مند باشید و اقدام به خرید بیت‌کوین در ایران از (تبدیل) کرده باشید احتمالاً اصطلاح هاوینگ را شنیده‌اید. هاوینگ چرخه کاهش میزان پاداش‌دهی استخراج بیت‌کوین است. این چرخه هر چهارسال رخ می‌دهد و می‌تواند اثرات جالبی بر قیمت بیت‌کوین و انگیزه استخراج کنندگان این رمزارز بگذارد.
در ادامه ابتدا به تعریف هاوینگ بیت‌کوین پرداخته و آن را از نظر لغوی و اصطلاحی بررسی می‌کنیم. سپس طرز کار و سازوکار انجام هاوینگ و دلایل آن را موردبحث قرار می‌دهیم. بعد از آن به تأثیر انجام هاوینگ بر قیمت بیت‌کوین می‌پردازیم و در نهایت زمان هاوینگ‌های قبلی و بعدی را بررسی می‌کنیم و بیان می‌کنیم آخرین هاوینگ بیت‌کوین چه زمانی خواهد بود و پس از آن چه اتفاقی می‌افتد. با ما همراه باشید.
هاوینگ بیت کوین چیست؟
معنای لغوی هاوینگ چیست؟
هاوینگ در زبان انگلیسی از کلمه Half به معنای نصف و نصف کردن گرفته شده است و دقیقاً به معنای دونیم کردن است. در مورد هاوینگ بیت‌کوین این نصف کردن بر روی پاداش بیت‌کوین انجام می‌شود.
معنای اصطلاحی هاوینگ بیت‌کوین چیست؟
احتمالاً می‌دانید که ارز دیجیتال بیت‌کوین از الگوریتم اجماع کار یا Proof of Work (PoW) به‌عنوان الگوریتم اجماع استفاده می‌کند. این الگوریتم در واقع به این صورت انجام می‌شود که پردازش و زمان استخراج‌کنندگان برای تأیید تراکنش‌های زنجیره بیت‌کوین صرف حل محاسبات پیچیده‌ای می‌شود. انجام این محاسبات و حل مسائل معما‌گونه پیچیده باعث تأیید تراکنش‌ها شده و انجام مجموعه‌ای از این محاسبات می‌تواند باعث تشکیل یک بلوک در زنجیره بیت‌کوین شود.
برنامه‌نویسان رمزارز بیت‌کوین برای به‌وجودآوردن انگیزه در استخراج‌کنندگان و تأیید‌کنندگان تراکنش‌ها میزانی از پاداش را برای کسانی که به تشکیل بلوک کمک کرده‌اند در نظر گرفته‌اند. در واقع پس از تشکیل یک بلوک در زنجیره بیت‌کوین میزانی از پاداش بیت‌کوینی به شکل ایجاد (استخراج بیت‌کوین جدید) به این تأیید‌کنندگان (ماینرها) داده می‌شود.
میزان پاداش ماینرها در ابتدای انتشار بیت‌کوین ۵۰ بیت‌کوین به‌ازای استخراج هر بلوک بوده است. اما این پاداش هر چند وقت یکبار کاهش‌یافته به شکلی که در زمان انتشار این مقاله میزان پاداش تشکیل هر بلوک بیت‌کوین به ۶٫۲۵ بیت‌کوین رسیده است. به الگوریتم این کاهش دوره‌ای هاوینگ بیت‌کوین گفته می‌شود.
هاوینگ چطور کار می‌کند و هر چند وقت یکبار اتفاق می‌افتد؟
هاوینگ یا کاهش میزان پاداش تأیید تراکنش‌ها و تشکیل بلوک‌های جدید زنجیره بیت‌کوین امری جدید نیست و به‌صورت دستی انجام نمی‌شود؛ بلکه این الگوریتم از ابتدای انتشار بیت‌کوین در کد اصلی این رمزارز وجود داشته است. هاوینگ به این صورت انجام می‌شود که پس از تشکیل هر ۲۱۰ هزار بلوک، میزان پاداش تشکیل بلوک نصف می‌شود. باتوجه‌به این‌که زمان تشکیل هر بلوک بیت‌کوین تقریباً مشخص بوده و حدود ۱۰ دقیقه است، می‌توان محاسبه کرد که زمان تقریبی انجام هر چرخه هاوینگ حدوداً چهار سال طول می‌کشد و هر چهار سال یکبار پاداش استخراج بیت‌کوین نصف می‌شود.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، میزان پاداش تشکیل هر بلوک در ابتدای انتشار ۵۰ بیت‌کوین بوده است. باتوجه‌به الگوریتم هاوینگ این میزان پاداش پس از هاوینگ اول در سال ۲۰۱۲، ۲۵ بیت‌کوین، پس از هاوینگ دوم در سال ۲۰۱۶، ۱۲٫۵ بیت‌کوین و پس از هاوینگ سوم در سال ۲۰۲۰ که اینک در این چرخه قرار داریم ۶٫۲۵ بیت‌کوین به‌ازای هر بلوک است.
در واقع می‌توان گفت هر چه می‌گذرد استخراج بیت‌کوین سخت‌تر شده و هزینه، زمان، پردازش و میزان مصرف انرژی برای استخراج هر بیت‌کوین بالاتر می‌رود.
دلیل انجام هاوینگ bitcoin چیست؟
دلیل اصلی که برای هاوینگ بیت‌کوین مطرح می‌شود این است که این عمل به‌عنوان سازوکار جلوگیری از تورم در این رمزارز به کار می‌رود. در واقع با کاهش سرعت تولید بیت‌کوین از به‌وجودآمدن تورم در این ارز جلوگیری می‌شود که تابه‌حال نیز این سازوکار توانسته است خوب و مؤثر عمل کند و در حال حاضر بیت‌کوین تورمی حدود ۱.۵ درصد دارد. جلوگیری از تورم در رمزارزی مانند بیت‌کوین بسیار حیاتی به نظر می‌رسد؛ چون این ارز دیجیتال بیشتر با هدف ذخیره ارزش از سوی کاربران مورداستفاده قرار می‌گیرد و به‌نوعی خود را به‌عنوان طلای دوم مطرح کرده است؛ بنابراین حفظ ارزش و به‌وجودنیامدن تورم در آن موجب اقبال بیشتر کاربران و سرمایه‌گذاران خواهد بود.
تأثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین چیست؟
در بازار‌های مالی به‌خصوص بازار ارز‌های دیجیتال هرگز نمی‌توان با قطعیت قیمت‌ها را پیش‌بینی کرد. اما با نگاهی به هاوینگ‌های قبلی بیت‌کوین می‌توان به وجود روندی روشن و منطقی در این هاوینگ‌ها رسید. وقتی به نمودار قیمت بیت‌کوین نگاه می‌کنیم به نظر می‌رسد با انجام هر هاوینگ رشد خوبی را در این رمزارز مشاهده می‌کنیم. دقت بیشتر در نمودار‌ها نشان می‌دهد معمولاً از چند ماه مانده به زمان انجام هاوینگ بیت‌کوین، روند صعودی خوبی در این ارز دیجیتال شکل می‌گیرد و تا چند ماه پس از انجام هاوینگ معمولاً روند صعودی با شتاب خوبی ادامه دارد.
یکی از دلایلی که برای این رشد مطرح می‌کنند این است که پس از هر هاوینگ پاداش ماینرها نصف می‌شود؛ بنابراین هزینه آن‌ها برای استخراج هر بیت‌کوین دوبرابر می‌شود. به همین خاطر قطعاً استخراج‌کنندگان بیت‌کوین برای این که ماین کردن برایشان صرفه اقتصادی داشته باشد مجبور هستند قیمت فروش بیت‌کوین را افزایش دهند؛ چون هزینه و زمانی که از سوی آن‌ها صرف می‌شود تقریباً دوبرابر شده است. به همین خاطر بازار به این مسئله واکنش نشان می‌دهد و معمولاً قیمت بیت‌کوین رشد خوبی را نشان می‌دهد.
هاوینگ قبل چه زمانی انجام شد؟ زمان هاوینگ بعدی بیت‌کوین
آخرین هاوینگ انجام‌شده تا زمان نگارش این مقاله در ماه مه سال ۲۰۲۰ انجام شده است که سومین هاوینگ بیت‌کوین بود. پس از انجام این هاوینگ پاداش بلوک بیت‌کوین از ۱۲٫۵ بیت‌کوین به ۶٫۲۵ بیت‌کوین کاهش یافت. هاوینگ بعدی بیت‌کوین پس از تشکیل ۲۱۰ هزار بلوک دیگر از زمان هاوینگ پیشین به وقوع خواهد پیوست که انتظار می‌رود طی شش‌ماهه اول سال ۲۰۲۴ انجام شود. طی هاوینگ بعدی پاداش ایجاد بلوک بیت‌کوین از ۶٫۲۵ بیت کوین به ۳٫۱۲۵ بیت‌کوین کاهش خواهد یافت.
آخرین هاوینگ بیت‌کوین چه زمانی خواهد بود و بعد از آن چه خواهد شد؟
طبق محاسبات انجام شده احتمالاً آخرین هاوینگ بیت‌کوین در سال ۲۱۴۰ میلادی انجام خواهد شد. پس از این هاوینگ دیگر هاوینگ دیگری نخواهیم داشت و در واقع در آن زمان تمامی بیت‌کوین‌های ممکن استخراج شده است. پرسشی که در این جا به وجود می‌آید این است که پس در آن زمان پاداش تراکنش‌ها چگونه پرداخت می‌شود؟ پاسخ این است که بیت‌کوین جدیدی به عنوان پاداش استخراج نخواهد شد و پاداش تأیید هر تراکنش را طرفین تراکنش با دادن fee یا همان کارمزد تراکنش پرداخت خواهند کرد.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد هاوینگ بیت‌کوین و تأثیرات آن بر قیمت این رمزارز مواردی را مطرح کردیم. ابتدا به تعریف مقوله هاوینگ پرداختیم. سپس دلایل استفاده از هاوینگ در تعیین میزان پاداش ماینر‌های بیت‌کوین را بیان کردیم. بعد از آن به تأثیر هاوینگ بر قیمت بیت‌کوین در بازار ارز‌های دیجیتال پرداختیم و نهایتاً زمان هاوینگ‌های قبلی و بعدی را موردبحث قرار داده و شرایطی که پس از آخرین هاوینگ اتفاق خواهد افتاد را بررسی کردیم. به نظر می‌رسد با درنظرداشتن زمان هاوینگ بعدی بیت‌کوین می‌توان از این فرصت استفاده کرد و باتوجه‌به شرایط بنیادی و تکنیکال بیت‌کوین در آن زمان سود خوبی را در این شرایط از معامله بیت‌کوین به دست آورد. امیدواریم شما خواننده عزیز هم از این فرصت استفاده کرده و پرسود باشید.