به گزارش نبض بازار، به دلیل اینکه خودرو یکی از کالا‌های مصرفی بسیار مهم در جامعه است خانوار‌ها و فعالان بازار خودرو، تغییر قیمت این محصول بعد از برجام برای آن‌ها بسیار مهم است.
عوامل موثر بر قیمت خودرو
قیمت خودرو در ایران بسته به اینکه این خودرو ساخت داخل باشد یا خارج از کشور، به سه عامل مهم ارتباط پیدا می‌کند. عوامل زیر در تعیین قیمت خودرو تاثیر بسیار زیادی دارند:
عرضه و تقاضای خودرو
همانگونه که بیان شد خودرو در سال‌های اخیر از یک کالای مصرفی تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است. به دلیل افزایش قیمت دلار و به تبع آن افزایش نرخ تورم، قیمت این محصول در بازار رشد زیادی کرده است.
توقف واردات خودرو از سوی دولت
یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت خودرو خارجی در سال‌های اخیر را می‌توان ممنوعیت واردات خودرو از سوی دولت دانست. زیرا با ممنوعیت واردات خودرو لوکس عملا این خودرو‌ها دچار کمیابی شده‌اند.
با توجه به اصول اقتصادی هر کالایی کمیاب شود قیمت آن به طور ناگهانی رشد چشمگیری را تجربه خواهد کرد. از سوی دیگر ممنوعیت واردات خودرو‌های خارجی و کمبود خودرو لوکس در داخل باعث فشار تقاضای بیشتر بر خودرو‌های داخلی شده است. این عامل نیز بر افزیش قیمت خودرو‌های داخلی بسیار موثر بوده است.
تحریم‌های وضع شده بر ایران
در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ بعد از خروج یک طرفه آمریکا از توافق برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها بر ایران، شرکت‌های خودرو سازی خارجی ایران را ترک کردند. بعد از ترک این شرکت‌ها، خودروساز‌های ایرانی با مشکل تامین قطعات برای تولید خودرو مواجه شدند.
افزایش قیمت خودرو داخلی
سعید موتمنی رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه و فروشندگان خودرو اظهار کرد: قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک مدل ۱۴۰۱ تیرماه با ارز ۲۸ هزار تومانی حدود ۵۶۷ میلیون تومان بود این در حالیست که امروز همین خودرو با ارز ۳۳ هزار تومانی حدود ۴۷۸ میلیون تومان بفروش می‌رسد چراکه تعداد فاکتور کردن این خودرو توسط خودروساز بیشتر شده است.
موتمنی از افزایش ۵ تا ۱۰ میلیونی قیمت خودرو داخلی نسبت به ۲ هفته پیش خبر داد و افزود: تولید خودرو پراید متوقف شده است و پراید‌های موجود در بازار تولید ۹۶ به بعد هستند؛ پراید ۱۳۱ حدود ۱۸۷ میلیون تومان، پراید ۱۱۱ حدود ۲۰۸ میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود؛ همچنین ۲۰۶ تیپ دوم ۲ هفته پیش حدود ۲۹۸ میلیون تومان بود، اما قیمت این خودرو امروز در بازار به حدود ۳۰۹ میلیون تومان رسیده است.
به گفته این فعال صنفی؛ تیبا صندوق‌دار حدود ۲۰۰ میلیون تومان و تیبا هاچ بک ۲۰۸ میلیون تومان در بازار بفروش می‌رسد.
وی در پاسخ به این پرسش که ایران خودرو خط تولید سمند و پژو ۴۰۵ را متوقف کرد این خودرو‌ها چند درصد سهم بازار را داشتند و آیا خودرو‌هایی جایگزین آن‌ها خواهد شد؟ خاطر نشان کرد: کیفیت این خودرو‌ها قابل توجه نبود همچنین مشکل شماره‌گذاری نیز داشتند از این‌رو از رده تولید خارج شدند؛ تولیدکنندگان نیز خودرو‌های دیگر را جایگزین آن‌ها خواهند کرد. بدون تردید این خودروساز تدارک تولید خودرو جدید را دیده است که تولید ۲ خودرو را متوقف کرده است.
این فعال صنفی با اشاره به کاهش تقاضا برای خرید خودرو، گفت: افرادی که نیاز فوری به خودرو دارند برای خرید مراجعه می‌کنند، اما در مجموع در این بازار شاهد جنب‌وجوش نیستیم.
وی با بیان اینکه حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو در بازار تاثیری نمی‌گذارد، افزود: محدودیت عرضه باعث ایجاد فاصله قیمت خودرو در بازار و کارخانه شده است. به عبارت دیگر بین گرانی خودرو و میزان عرضه آن نسبت وجود دارد؛ به عنوان مثال فاصله قیمت از کارخانه تا بازار پژو ۲۰۶ تیپ ۲ حدود ۱۶۰ میلیون تومان است.
موتمنی ادامه داد: اگر اجازه واردات با تعرفه پایین داده می‌شد اثرات مثبت آن را در بازار خواهیم دید تا این تاریخ وزارت صمت جزئیاتی از نحوه واردات خودرو اعلام نکرده است؛ اگر جزییات آن مشخص شود می‌توانستم اظهارنظر کنم که خودرو ۱۰ هزار دلاری با چه نرخی به دست مصرف‌کننده نهایی در ایران می‌رسد.
رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه و فروشندگان خودرو در پاسخ به این پرسش که آیا روند افزایش قیمت خودرو در هفته‌های آینده ادامه‌دار خواهد بود؟ گفت: بازار خودرو نیز تابع عرضه و تقاضاست اگر عرضه بیشتر شود اثر خود را در بازار می‌گذارد؛ اگر میزان عرضه جوابگوی تقاضا بود فاصله قیمت محصولات شرکت‌های خودروساز از کارخانه تا بازار حداقل ۱۰ درصد بود نه ۱۰۰ درصد.
این فعال صنفی تصریح کرد: خودرو یک کالا مصرفی است که امروز تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است اگر محدودیت در عرضه نداشتیم قیمت این کالا با کوچکترین نوسان ارزی تغییر نمی‌کرد. ایران خودرو فاکتور پژو ۲۰۶ را چند روزی متوقف کرد و همین مسئله تاثیر خود را در بازار گذاشت و شاهد افزایش نرخ آن در بازار بودیم.
موتمنی با اشاره به ریزش نرخ خودرو‌هایی که در ۲ ماه گذشته افزایش تولید داشتند، افزود: قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک مدل ۱۴۰۱ تیرماه با ارز ۲۸ هزار تومانی حدود ۵۶۷ میلیون تومان بود این در حالیست که امروز همین خودرو با ارز ۳۳ هزار تومانی حدود ۴۷۸ میلیون تومان بفروش می‌رسد چراکه تعداد فاکتور کردن این خودرو توسط خودروساز بیشتر شده است.
قیمت خودرو بعد از به ثمر نشستن برجام
احیای برجام با قیمت خودرو چه می‌کند؟ بر اساس عوامل موثر بر قیمت خودرو در ایران می‌توان انتظار داشت با توافق برجام بیشتر عواملی که بر افزایش قیمت خودرو موثر بودند، در طول زمان تعدیل شوند.
بعد از اعلام رسمی برجام احتمالا قیمت دلار کاهشی خواهد بود و با افت بهای دلار، قیمت تمام شده قطعات خودرو کاهش می‌یابد. همچنین تحریم‌های موجود تخفیف یافته و شرکت‌های خودروسازی که از ایران رفته بودند، می‌توانند دوباره به کشور برگردند و امکان دارد در مدت زمان نه چندان طولانی تولید خودرو در کشور افزایش یابد.