مشهد پایتخت معنوی ایران، اولین کلان شهر مذهبی جهان است که این مسئله به دلیل وجود مبارک امام رضا (ع) محقق شده است. در زمان‌های پیشین قصد افراد از سفر به مشهد، زیارت امام هشتم بود که رفته رفته با پیشرفت‌های شهری و بستر مناسب طبیعت، این کلان شهر ایران به یک مکان زیارتی، سیاحتی و درمانی تبدیل گشت.

مشهد مرکز استقرار و حکومت قوم پارت در ایران و امپراتوری هخامنشیان در آغاز منطقه خراسان کنونی بوده است. پس از استقرار مسلمانان در این منطقه و شهادت امام رضا (ع) به دست مامون ملعون عباسی این نقطه از خراسان به محلی مذهبی تبدیل شد.

مشهد ابتدا قریه‌ای کوچک با نام سناباد بود که ۲۴ کیلومتر با توس و نوغان فاصله داشت. در آن زمان مسافت‌ها با قاطر و اسب سنجیده می‌شد و برای طی کردن هر ۲۴ کیلومتر، زمانی معادل یک ساعت نیاز بود. البته در حال حاضر اگر بخواهیم ریشه شناسی دقیق از این شهر را بگوییم، ناچار باید به دو دوره قبل اسلام و بعد اسلام اشاره کنیم