به گزارش نبض بازار، اوج بار و مصرف در تابستان ۱۴۰۱ بازهم رکورد تاریخی خود را جابه جا کرد و نسبت به سال پیش در افزایش مصرف رکورد خود را شکست؛ اوج بار سال ۱۴۰۱ در تیر ماه بازهم رکورد تاریخی خود را جابه جا کرد و وارد کانال ۶۸ هزار مگاوات شد؛ سال گذشته بیشترین میزان اوج بار ثبت شده در مرداد ۶۷ هزار و ۱۲ مگاوات بود، یعنی تا این لحظه میزان رشد مصرف برق کشور در یک سال گذشته ۶/ ۱ درصد افزایش را تجربه کرده است.

در شرایطی که سال گذشته با خاموشی ۵۳ روزه برای بخش خانگی مواجه بودیم، در سال جاری میزان محدودیت خانگی تقریبا به صفر رسیده و دولت به جای فشار به مردم، مدیریت مصرف برق را از ادارات دولتی شروع کرده است.

قطعی برق ۵۳ روزه در سال گذشته

با وجود رشد اوج بار ۶/ ۱ درصدی، هیچ یک از قطعی برق‌های سال گذشته در سال جاری تکرار نشد. اگر بخواهیم نگاهی آماری به وضعیت تامین برق در آخرین سال دولت قبل بیندازیم متوجه خواهیم شد که میزان خاموشی‌های بخش خانگی در دو مقطع زمانی یعنی ابتدای خرداد سال ۱۴۰۰ و ۱۲ تیر همان سال به مرز ۸۰ هزار مگاوات ساعت رسید. این مساله در شرایطی رخ می‌دهد، که در ۵۷ روز از ۱۲۰ روز سال گذشته معادل ۵/ ۴۷ درصد ایام با خاموشی بخش خانگی در سراسر کشور مواجه بودیم.

 جزئیات تفاوت تامین برق مشترکان نسبت به سال گذشته

بر این اساس در سال جاری تا این لحظه هیچ خاموشی در بخش خانگی به وجود نیامده است. وضعیت تامین برق در سال جاری نسبت به سال گذشته تنها به تامین برق بخش خانگی منتهی نمی‌شود و سایر مشترکان در سال جاری نسبت به سال گذشته شرایط مناسب تری را تجربه می‌کنند. در همین راستا تا تاریخ ۲۲ تیر سال ۱۴۰۰ میزان برنامه مدیریت مصرف برق صنایع در کشور از ۵۲۰۰ مگاوات در سال گذشته به ۳۲۰۰ مگاوات کاهش پیدا کرده است و همین میزان نیز در قالب برنامه‌های دقیق اعمال می‌شود. این در حالی است که در بخش کشاورزی شاهد کاهش ۴۴ درصدی برنامه مدیریت مصرف برق هستیم و میزان برنامه مدیریت مصرف برق در این حوزه از ۳۰۰۰ مگاوات به ۱۶۸۰ مگاوات کاهش پیدا کرده و کشاورزان در قالب تفاهم نامه در ازای برنامه مدیریت مصرف برق از تعرفه برق رایگان بهره مند می‌شوند.

سهم قابل توجه صرفه جویی ادارات دولتی در پایداری شبکه برق

در شرایطی که با رشد اوج بار مصرف برق، مشترکان خانگی، صنعتی و کشاورزی از شرایط بسیار مطلوب تری نسبت به سال گذشته استفاده می‌کنند، در بخش مصارف ادارات و دستگاه‌های دولتی شاهد صرفه جویی ۶۵۰ مگاواتی هستیم. در حالی که سال گذشته مصرف برق ادارات نه تنها کاهش نیافت بلکه به‌طور متوسط ۵ درصد نیز رشد کرده بود. علاوه بر صرفه جویی ۶۵۰ مگاواتی، پس از سال‌ها ۳۵۰ مگاوات از مولد‌های تامین برق اضطراری ادارات دولتی به مدار تولید برق آمد و مجموع صرفه جویی این بخش را به ۱۰۰۰ مگاوات افزایش داد. به معنای دیگر دولت سیزدهم با کاهش بار محدودیت تامین انرژی از مردم به دستگاه‌های دولتی زمینه تامین پایدار برق را به وجود آورده است.

تامین برق در تابستان سال جاری یکی از نقاط عطف کارنامه دولت سیزدهم به حساب می‌آید، جایی که مردم با مشکلات فراوان ایجاد شده در زمینه تامین برق سال گذشته انتظار نداشتند این شرایط به بهترین نحو مدیریت شود،  اما با وجود گذشته بیش از ۲ ماه از شروع فصل گرم، تامین برق به گونه‌ای رقم خورد که خبری از هیچ یک از قطعی‌های طولانی سال گذشته وجود نداشت.

با توجه به شرایط یاد شده، عبور از اوضاع دشوار سال گذشته و رسیدن به تابستانی بدون قطعی برق، سوالاتی را در ذهن ایجاد می‌کند که چگونه دولت سیزدهم در کمتر از یک سال توانست زمینه تامین پایدار برق را فراهم کند.

پاس به این سوال به یک عامل و دلیل، ختم نمی‌شود و از رکوردزنی‌ها در بخش ساخت نیروگاه گرفته تا مدیریت تقاضای برق را شامل می‌شود، اما در این بین یک عامل به نام مدیریت مصرف برق ادارات بیش از دیگر عوامل در تامین برق کشور به خصوص در کلانشهر‌ها از جمله تهران موثر بوده است.

جزئیات صرفه‌جویی ادارات در بخش برق

دولت سیزدهم در راستای تامین برق پایدار زمینه توسعه ۶ هزار مگاواتی ساخت نیروگاه را فراهم کرد و در حوزه مدیریت مصرف برق، انگشت اعمال صرفه‌جویی را به سوی خود اشاره رفت.

بر این اساس مصوبه هیئت وزیران با امضای معاون اول با محوریت صرفه جویی برق ادارات یکی از گام‌های مهم صرفه جویی در مصرف برق بود.

در همین راستا، مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در گفتگو با خبرنگار فارس با اشاره به مسئله صرفه جویی ادارات گفت: بر اساس مصوبه‌ای که در هیئت وزیران به تصویب رسیده، برای ادارات این‌طور تکلیف شد تا در تابستان طی ساعات اداری، ۳۰ درصد و پس از خاتمه کار، ۶۰ درصد مصرف خود را نسبت به پارسال کاهش دهند.

این مقام مسئول ادامه داد: شرکت‌های توزیع برق موظف شده‌اند که بر اجرای دقیق این مصوبه نظارت کنند تا شاهد صرفه‌جویی ادارات در مصرف برق باشیم.

دولت مدیریت مصرف برق را از خود شروع کرد

پایش نتیجه این تصویب‌نامه در شرایط تابستان جاری بیانگر آن است که در بخش مصارف ادارات و دستگاه‌های دولتی شاهد صرفه‌جویی ۶۵۰ مگاواتی هستیم. بر این مبنا در حالی که سال گذشته مصرف برق ادارات نه تنها کاهش نیافت بلکه به طور متوسط ۵ درصد نیز رشد کرده بود.

علاوه بر صرفه‌جویی ۶۵۰ مگاواتی، پس از سال‌ها ۳۵۰ مگاوات از مولد‌های تامین برق اضطراری ادارات دولتی به مدار تولید برق آمد و مجموع صرفه‌جویی این بخش را به ۱۰۰۰ مگاوات افزایش داد.

به معنای دیگر دولت سیزدهم با کاهش بار محدودیت تامین انرژی از دوش مردم مردم، مدیریت مصرف برق را به دستگاه‌های دولتی منتقل کرد تا زمینه تامین پایدار برق را به وجود بیاید.

 پایداری شبکه برق با تصویب‌نامه هیئت وزیران درباره صرفه‌جویی ۳۰ درصدی مصرف برق صنایع‌

در همین راستا، محمد پورحمید، کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با فارس ضمن بیان جزئیات برنامه مدیریت مصرف برق ادارات گفت: تصویب‌نامه هیئت وزیران مبنی بر صرفه‌جویی ۳۰ درصدی مصرف برق صنایع، نقش ویژه‌ای در پایداری شبکه برق ایفا کرده است.

این کارشناس حوزه انرژی ادامه داد: در نقاطی نظیر تهران که سهم ادارات در اوج بار بسیار بالا است، تصویب‌نامه مدیریت مصرف برق دستگاه‌های دولتی پایداری شبکه برق با وجود رشد قابل توجه را تضمین کرد.

وی تاکید کرد: به معنای دیگر اگر این تصویب‌نامه نبود احتمالا در حال حاضر در پایتخت با خاموشی مواجه بودیم.

پورحمید ادامه داد:‌ بر این اساس به نظر می‌رسد، دولت سیزدهم بر خلاف دولت قبل فشار مدیریت مصرف برق را به جای مردم به ادارات و دستگاه‌های دولتی انتقال داده و از این طریق زمینه بهبود شرایط شبکه برق را مهیا کرده است.

کنتور ادارات در تابستان ۱۴۰۱ هوشمند بود

‌مسئله محدودیت تامین ‌انرژی بخش اداری تنها به بخش تصویب‌نامه هیئت وزیران منتهی نشد و در ۲ بخش دیگر شاهد مدیریت مصر برق ادارات بوده ایم. در این راستا لایه اول فعالیت‌ها در این زمینه معطوف به نصب کنتور هوشمند برای ادارات شد تا از این طریق زمینه بررسی دقیق و رویت مصرف برق ادارات و دستگاه‌های دولتی مهیا شود و همچنین امکان قطع از راه دور هر کنتور به وجود آید.

در فاز اول این طرح فرآیند نصب کنتور‌های هوشمند با قابلیت قطع و وصل از راه دور برای ۴۰۰ هزار مشترک اداری پیگیری شد.

با توجه به آمار ارائه شده از سوی متولی نصب کنتور هوشمند در توانیر تا پیش از شروع سال ۱۴۰۰، میزان ۸۲ درصد از کنتور‌های هوشمند برنامه‌ریزی شده برای ادارات کشور نصب شده بود و این آمار تا پیش از ورود به اوج بار به ۱۰۰ درصد رسید.

در چنین شرایط امکان پایش دقیق مصرف برق هر اداره و همچنین قطع و وصل خودکار مشترکان پرمصرف با استفاده از این ابزار برای دولت مهیا شد.

اینترنت اشیا فصل نوین مدیریت مصرف انرژی

سطح دوم برنامه‌ریزی دولت به منظور مدیریت مصرف برق ادارات نیز معطوف به استفاده از فناوری اینترنت اشیا شد. جایی که با استفاده از ابزار‌های با فناوری بالا زمینه مدیریت مصرف برق تجهیزات پرمصرف از جمله وسایل سرمایشی ادارات به طور مستقیم برای دولت در توانیر ایجاد می‌شد.

در این شرایط امکان مدیریت دمای سیستم‌های سرمایشی برای مرکز دیسپاچینگ شرکت‌های توزیع نیرو برق در سرتاسر کشور مهیا می‌شود و در صورت تخطی سیستم سرمایشی از دمای مجاز این سیستم به تنهایی از مدار فعالیت خارج خواهد شد.

بر این اساس علی صدرالدین، کارشناس حوزه فناوری اطلاعات در گفتگو با فارس می‌گوید: استفاده از فناوری اینترنت اشیا در مدیریت مصرف برق می‌تواند فصل نوینی از سیاست‌های مدیریت مصرف را برای دولت مهیا کند و عملا ابزار‌های دقیق در اختیار نهاد سیاست‌گذار قرار دهد.

به گفته این کارشناس فناوری اطلاعات طبیعتا توسعه این فناوری در سایر مشترکان صنعت برق می‌تواند به انقلابی در عرصه کاهش مصرف برق بدل شود و همه‌چیز را کنترل‌پذیرتر از گذشته کند.

با توجه به جزئیات بیان شده به نظر می‌رسد، دولت سیزدهم مدیریت مصرف برق را از خود شروع کردو همین مسئله سبب شد تا در بسیاری از شهر‌های بزرگ از جمله تهران شاهد تداوم تامین برق پایدار باشیم.

منبع:فارس