به گزارش نبض بازار، جنگ در اوکراین زنجیره مصرف مواد غذایی را در جهان به ویژه کشورهای آسیایی به شدت مختل کرده است و سایر مواد غذایی را با کمبود و افزایش بها روبرو کرده است.
شاخص بهای مواد غذایی که همه ساله از سوی سازمان ملل متحد منتشر میشود حتی پیش از آغاز جنگ اوکراین افزایش بهای موادغذایی را پیش بینی کرده بود، اکنون با وقوع جنگ در اوکراین به عنوان کشوری که حدود ۵۰ درصد از ذرت جهان و بیش از ۶۰ درصد ذرت اروپا را تأمین میکند، بهای مواد غذایی در جهان به ویژه در آسیا بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است.
به نقل از سی ان بی سی، به گفته سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، قیمت مواد غذایی در سراسر جهان برای سومین ماه متوالی کاهش یافته، اما قیمتها همچنان نزدیک به بالاترین میزان تاریخی در ماه مارس است. به گفته یک اقتصاددان در نومورا، آسیا هنوز اوج قیمت مواد غذایی را که احتمالاً در سهماهه جولای تا سپتامبر خواهد بود، مشاهده نکرده است.
سونال وارما، اقتصاددان ارشد هند و آسیا (قبلا ژاپن هم بود) گفت: تغییرات قیمت مواد غذایی در آسیا با اعمال یارانهها و کنترلهای قیمتی توسط دولتها برای کاهش موقت قیمتها، از اقدامات جهانی عقب میماند. شاخص قیمت مواد غذایی فائو که تغییر ماهانه قیمتهای جهانی سبد کالاهای غذایی را دنبال میکند، در ماه ژوئن ۲.۳ درصد نسبت به ماه قبل کاهش یافت. کاهش قیمت بینالمللی روغنهای گیاهی، غلات و شکر منجر به این کاهش شد، اما همچنان ۲۳.۱ درصد بیشتر از یک سال گذشته است. پس از حمله روسیه به اوکراین، شاخص فائو در ماه ژوئن در ۱۵۴.۲ واحد، در حالی که دوره پایه میانگین قیمتها بین سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۶، اندکی کمتر از ۱۵۹.۷ امتیاز در ماه مارس بود.
طبق گزارش نومورا، کشورهایی مانند سنگاپور، کره جنوبی، فیلیپین و هند احتمالاً در نیمه دوم سال جاری شاهد بیشترین افزایش قیمت مواد غذایی خواهند بود. در یادداشتی که در ماه ژوئن منتشر شد، وارما و تیم او گفتند که واردات خالص مواد غذایی بیش از ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی فیلیپین را تشکیل میدهد که پس از هنگ کنگ، دومین میزان بالای آسیا (ژاپن سابق) است.
غذا هم سهم بالایی نزدیک به ۳۵ درصد از سبد شاخص قیمت مصرف کننده کشور را دارد. کره جنوبی و سنگاپور نیز در معرض خطر هستند، زیرا به شدت به واردات مواد غذایی متکی هستند در حالی که هند از نظر گندم و برنج خودکفا است، موج گرمای مداوم این کشور، تأخیر بارانهای موسمی و افزایش قیمت سایر مواد غذایی مانند گوشت و تخم مرغ احتمالاً قیمتها را بالا میبرد. وارما گفت که دولتها باید بهجای اعمال ممنوعیتهای صادراتی، که قیمتهای مواد غذایی را مخدوش میکند، از شکلهای هدفمند حمایتهای مالی هدفمند برای کمک به افراد کمدرآمد در این مقطع زمانی استفاده کنند. او گفت: خانوارهای کم درآمد معمولاً بخش زیادی از مصرف خود را صرف غذا میکنند، بنابراین محافظت از آنها مهمتر است. قیمت گندم نسبت به سال گذشته نزدیک به ۵۰ درصد افزایش یافته است
بر اساس شاخص قیمت مواد غذایی فائو، قیمت غلات، گروه گندم، در ماه ژوئن ۴.۱ درصد نسبت به ماه میکاهش یافت، اما همچنان ۲۷.۶ درصد بیشتر از یک سال قبل است. قیمت گندم در ماه ژوئن ۵.۷ درصد کاهش یافت، اما همچنان ۴۸.۵ درصد در مقایسه با سال گذشته و به علت جنگ روسیه و اوکراین افزایش داشت. یافتههای اقتصادی نشان داد که روسیه و اوکراین با هم ۲۸.۴۷ درصد از صادرات جهانی گندم در سال ۲۰۲۰ را دارا هستند. فائو گفت که قیمت پایین گندم به دلیل شرایط بهتر محصول، در دسترس بودن فصلی برداشتهای جدید در نیمکره شمالی و صادرات بیشتر از روسیه است. قیمت روغن نباتی با ۷.۶ درصد نسبت به ماه قبل بیشترین کاهش را داشت. قیمت روغن پالم با افزایش عرضه جهانی کاهش یافت، در حالی که تقاضای کمتر روغن آفتابگردان و سویا نیز قیمتها را کاهش داد. با افزایش عرضه و کاهش تقاضا، قیمت شکر ۲.۶ درصد کاهش ماهانه یافت.
با کاهش عرضه به دلیل جنگ روسیه و اوکراین، قیمت گوشت در ماه ژوئن به بالاترین حد خود رسید و ۱.۷ درصد نسبت به ماه میو ۱۲.۷ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت. شیوع آنفولانزای پرندگان در نیمکره شمالی نیز بر قیمت گوشت تأثیر گذاشت. لبنیات نسبت به ماه می ۴.۱ درصد و نسبت به ژوئن سال گذشته ۲۴.۹ درصد گرانتر بوده است. فائو گفت که قیمت پنیر بیشترین افزایش را داشت که به دلیل ذخیره کردن و موج گرما در اروپا بود. فائو هشدار داد که در حالی که قیمت مواد غذایی در ماه ژوئن کاهش یافت، عواملی که در وهله اول قیمتهای جهانی را بالا بردند، هنوز نقش دارند.
یک اقتصاددان ارشد فائو گفت: عوامل افزایش قیمت مواد غذایی شامل تقاضای بالای جهانی، آب و هوای نامساعد در برخی از کشورهای بزرگ، هزینههای بالای تولید و حمل و نقل و اختلالات زنجیره تامین به دلیل کووید-۱۹، همراه با اختلالات ناشی از جنگ جاری در اوکراین است. وی گفت که احتمالاً قیمت مواد غذایی در طول زمان به میزان قابل توجهی کاهش نخواهد داشت و رکود باعث کاهش قیمتها نمیشود.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، جنگ در اوکراین در حالی وارد سومین ماه خود شده که قیمت مواد غذایی در سراسر جهان به ویژه در آسیا به بالاترین سطح خود رسیده است.
سازمان ملل همچنین هشدار داد که اگر بنادر اوکراین که به دلیل جنگ بسته شده اند، بازگشایی نشوند، میلیونها نفر در جهان با خطر گرسنگی مواجه خواهند شد.
در هشت ماه قبل از جنگ، حدود ۵۱ میلیون تن غلات از ۷ بندر دریای سیاه در اوکراین صادر میشد. اختلال ناشی از جنگ باعث شده است که قیمت صادرات گندم و ذرت بیش از یک پنجم افزایش یابد.
مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا تاکید کرد: سیلوهای غلات اوکراین پر است، در همین حال ۴۴ میلیون نفر به سمت گرسنگی حرکت میکنند.
«استفان دوجاریک» سخنگوی سازمان ملل متحد به تازگی اعلام کرده است: فائو هشدار میدهد قیمت مواد غذایی همچنان بسیار بالا است و امنیت غذایی جهانی را به چالش میکشد.
از دیگر سو، تورم در قیمت مواد غذایی نیز در پی اختلال در زنجیرههای عرضه منطقهای رو به افزایش است. بنا بر اعلام صندوق بین المللی پول، تورم جهانی با افزایش ۷،۸ دهم درصدی در ماه ژانویه به بالاترین میزان در ۷ سال اخیر رسید. برنامه جهانی غذا نیز هشدار داد جنگ اوکراین زندگی میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار داده است. لبنان و یمن نیز احتمالاً تحت تاثیر این بحران قرار خواهند گرفت چرا که بخش زیادی از وارداتشان از روسیه و اوکراین است. مصر هم که بزرگترین واردکننده گندم در جهان است تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
پایگاه خبری «فی نیوز آسیا» در گزارشی مینویسد، جنگ اقتصادی آمریکا و چین و همچنین شیوع ویروس کرونا اقتصاد جهان را شکننده کرده است. اکنون با وقوع جنگ اوکراین، اقتصاد جهان شکنندهتر از قبل شده است.
بر اساس گزارش بانک جهانی، اختلال ناشی از جنگ در اوکراین منجر به افزایش شدید قیمت کالاها از گاز طبیعی گرفته تا گندم و پنبه در جهان خواهد شد.
بانک جهانی در گزارش خود هشدار داده است که در نتیجه این جنگ، بسیاری از غذاها با افزایش شدید قیمت مواجه خواهند شد. شاخص قیمت مواد غذایی سازمان ملل متحد در حال حاضر نشان میدهد که این قیمتها در بالاترین سطح خود از زمان ثبت آنها در ۶۰ سال پیش است.