علیرضا باغانی تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با نبض بازار، در پاسخ به این پرسش، اهمیت انتشار اطلاعات ابربدهکاران را چطور می‌بینید؟ گفت: موضوع را باید به دو بخش دسته بندی کنیم. اول، انتشار صورتهای مالی شرکت‌های دولتی در سامانه کدال است که باید بررسی کنیم. به دلیل اینکه موضوع حائز اهمیتی بشمار می‌آید. اینکه بیاییم شو شفافیت را اجرا کنیم و بگوییم شرکت ملی پالایش و پخش یا بانک ملی زیان ده است در اصل موضوع تغییری ایجاد نمی‌کند. همه ما تقریبا این را می‌دانستیم که شرکت‌های دولتی زیان ده هستند و حالا که اعلام کردید این‌ها زیان ده هستند. چه راه حلی برای زیان آن‌ها وجود دارد؟
وی ادامه داد: شرکت‌هایی که برای مردم هستند و مردم آن شرکت‌ها را به شما سپردند، شما مدیران دولتی چه هنری دارید که این شرکت‌ها را سودده و ترمیم کنید. در حوزه ابربدهکاران، مثلا نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی قطعا می‌دانستند، قوه قضاییه می‌دانست، اما من به عنوان یک شهروند یا شما که فهمیدید بزرگترین بدهکار به بانک سامان اعضای بانک سامان هستند، این چه مشکلی را حل می‌کند؟
باغانی تصریح کرد: در حال حاضر کشور در شرایطی به سر می‌برد که نیاز به شو، ظاهرسازی و ریا ندارد کما اینکه یکسری اطلاعات غلط هم داخل این داستان وجود داشته باشد. بعنوان مثال، شرکت یزدباف، با فروش ۶۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ و بودجه فروش هزار میلیارد تومان در سال جاری همچنین با سه هزار نفر پرسنل مستقیم و غیر مستقیمی که دارد بدهی آنچنانی ندارد و شرکتی که ۸ هزار سهامدار دارد و ۲۰ درصدش متعلق به بنیاد صدوق است. حداقل ۱۳۰ هزار متر مربع سالن دارد. بانک ملی سهامدار ۴ درصدی آن است و شرکت فوق را با بی انصافی به عنوان ابربدهکار معرفی کردند که در واقع مایه تاسف است.
انتشار لیست بدهکاران یک شفافیت نصف و نیمه است
این تحلیلگر براین باور است: متاسفانه بیشتر این اقدامات را ظاهرسازی می‌دانم هرچند اقدام ارزشمندی بشمار می‌آید از جهت اینکه شفافیت به وجود می‌آید، ولی انتشار لیست بدهکاران یک شفافیت نصف و نیمه است. بعنوان مثال، چرا صورتهای مالی یک شرکتی را منتشر می‌کنند، اما صورتهای مالی تلفیقی آن را منتشر نمی‌کنند، چون همانطور که می‌دانید بیشترین تخلفات و اتفاقات در همین شرکت‌های زیرمجموعه اتفاق می‌افتد.
وی خاطرنشان کرد: سازمان بورس ۷ الی ۸ شرکت زیرمجموعه دارد، ولی چرا صورتهای مالی این شرکت‌ها منتشر نمی‌شود؟ منتشر نکردند بخاطر اینکه اصل هزینه و اصل تخلفات احتمالی در شرکت‌های زیرمجموعه اتفاق می‌افتد. مشخص است که شرکت هولدینگ، چون ساختار هولدینگی دارد هزینه‌ها محدود و دست مدیر‌ها بسته است کما اینکه مدیرانی که در دولت‌های مختلف بودند همان هولدینگ‌ها را هم تا توانستند دوشیدند و زیان ده کردند. به نظر من، کاری است که می‌خواستند روی افکار عمومی تاثیر بگذارند و فایده ایی ندارد.
باغانی در پاسخ به این سوال، به نظر شما در کشور‌های دیگر هم چنین افشای اطلاعاتی وجود دارد و اینکه با چه هدفی در دنیا افشای اطلاعات تسهیلات را انجام می‌دهند؟ گفت: در اینجا شما هرچه بخواهید بخرید باید پول cash داشته باشید. بعنوان مثال، وام مسکن که سهم آن برروی قیمت مسکن کمتر از ۱۰ درصد شده است یعنی شما یک ملکی که می‌خواهید به قیمت ۱۰ میلیارد تومان بخرید به شما ۴۰۰ میلیون تومان می‌خواهند وام بدهند که ۵ درصد قیمت مسکن هم نمی‌شود.
آدم‌های معتبر برای اقتصاد کشور نساختیم
وی در ادامه پاسخ داد: در کشور کانادا از ۸۰ درصد دارایی واقعی که دارند می‌توانید اعتبار بگیرید و به شما کارت اعتباری دهند که شما با آن کارت اعتباری خرید کنید. در حالی که پول پرداخت نمی‌کنید. اما در ایران اینگونه نیست، اگر شما بخواهید در ایران خانه یا غذا بخرید باید پول پرداخت کنید تا کالا را بگیرید. به دلیل اینکه ساختار اقتصادی ایران اینگونه است که اعتماد نسبت به اشخاص حقیقی و حقوقی کم است و اشخاص اعتبار ندارند و ما آدم‌های معتبر را برای اقتصاد کشور نساختیم و تنها تعداد محدودی بودند که نسل آن‌ها در حال انقراض است. به همین دلیل در کشور‌های دیگر این اقدامات پوپولیستی را نمی‌کنند که بخواهند لیست ابربدهکاران را منتشر کنند. مگر اینکه بحث سیاسی شود.