توزیع کالابرگ به شکست منجر می‌شود /تولید در تورم ۴۰ درصد می‌خواهد چکار کند
شاهین شایان آرانی تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با نبض بازار، درباره افزایش قیمت یارانه‌ها گفت: متاسفانه وضع اقتصادی کشور ما در حالت تلاطم است. یکی از معضلات اصلی کشور ما تورم بالایی که همه چیز را تحت شعاع قرار داده است. تورمی که در اقتصاد دیده می‌شود فضای کسب و کار و تمام متغیر‌ها و شاخص‌های اقتصادی را بسیار متلاطم کرده است. همچنین حساسیت این شاخص‌ها را در مقابل هر تصمیم و هر اتفاقی به شدت بالا برده و برروی همین حساب منجر به افزایش قیمت یارانه‌ها شد.
فضای ملتهب باعث افزیش تورم است
وی ادامه داد: با توجه به فضای ملتهبی حاکمی که در اقتصاد داریم می‌تواند تورم را تحریک کند. ولی اینکه چقدر و با چه اندازه ای، گفتن آن تا حدودی سخت است. به دلیل اینکه برروی شاخص‌های اقتصادی یک حالت عدم ثبات نسبی حاکم است که هر تصمیم و هر اتفاقی می‌تواند شاخص‌های مختلف اقتصادی من جمله تورم را تحریک کند و بهم بریزد. امیدوارم در این فضا تصمیمات عجیب و غریب گرفته نشود و مهم‌ترین کاری که باید انجام شود این است که هرطوری که شده تورم را پایین بیاورند.
شایان آرانی تصریح کرد: عامل اصلی تورم، عدم تراز دخل و خرج دولت است. یعنی کسری بودجه دولت و معنی آن این است که درآمد‌هایی که داریم به اندازه‌ای نیست که این هزینه‌ها را پوشش دهد و مجبور هستند برای کسری بودجه مدام از بانک مرکزی و جا‌های دیگر قرض کنند و پول چاپ کنند که همین امر عامل اصلی تورم در سالیان مختلف بوده که به مرور زمان نیز انباشت شده است.
رفع کسری بودجه راه‌حل جادویی نمی‌خواهد
او ادامه داد: کسری بودجه باعث شده که امروز تورم ما این وضعیت مزمن را پیدا کند و تورمی که داریم به دلیل اتفاقات امسال نیست بلکه این انباشت سالیان سال و عدم برنامه ریزی صحیح بودجه و کسری داشتن در بودجه دولت‌هاست. باید این را درست کرد و راه حل جادویی نمی‌خواهد. همه جای دنیا این مسئله را به راحتی حل کردند. در واقع هزینه‌های دولت را کاهش دادند یعنی یک دوران سخت ۴ – ۵ ساله گذراندند و هزینه‌ها را به شدت کاهش دادند تا بتوانند کسری بودجه را از بین ببرند.
این اقتصاددان تصریح کرد: در تورم ۴۰ درصد تولید را می‌خواهید چه کار کنید؟ چه چیزی می‌خواهید تولید کنید؟ شما می‌خواهید چه چیزی را تولید کنید که با قیمت سالانه، ۸۰ درصد رشد کند که ۴۰ درصد تورم را پوشش دهد. کدام تولیدی می‌تواند اینطور کار کند؟ تولید برای زمانی است که تورم ۳ یا ۴ درصدی دارید که در قبال این تورم و تولیدی که دارید بتوانید رشد ۱۰ یا ۱۲ درصدی کنید و درآمد‌های شما هم رشد می‌کند و ۷ الی ۸ درصد رشد تولید دارید. نه زمانی که تورم ۴۰ درصددر اقتصاد دیده می‌شود.
در اقتصاد باید خلق ارزش کنیم
شایان آرانی در پاسخ به این پرسش، شاهد بودیم دهه ۶۰ و ۷۰ توزیع کوپن را داشتیم که به شکست منجر شد ایا کالابرگ نیز به شکست منجر می‌شود گفت: ما در زمان جنگ تورم ۴۰ درصد نداشتیم و با وجود اینکه تورم ۴۰ درصد نداشتیم بحث کوپن با شکست مواجه شد. برای اینکه بخواهید اقتصادتان رشد کند و رفاه عمومی حاکم باشد باید به سمت رشد اقتصادی یا خلق ارزش اقتصادی بریم. وقتی می‌گویند رشد اقتصادی باید ۸ درصد باشد یعنی درآمد‌ها ۸ درصد رشد کند. درآمد‌ها چگونه رشد می‌کند؟ شما باید در اقتصادتان خلق ارزش کنید و باید رونق اقتصادی را از طریق خلق ارزش و ایجاد ارزش‌های جدید جلو ببرید که این هم فوت و فن دارد و همه جای دنیا از طرق مختلف این را پیاده می‌کنند؛ اشتغال بیشتر، جذب سرمایه گذاری خارجی، کارآفرینی و رونق پیدا کردن بخش خصوصی که همه این‌ها می‌تواند کمک کند تا حرکت رشد اقتصادی به نوعی شروع شود و اگر رشد اقتصادی شروع شود آن موقع شما می‌توانید به بحث‌های تورم و به تقسیم منابع بپردازید.
وی در ادامه پاسخ داد: به نظر من، باید قبل از رشد اقتصادی تورم را پایین بیاوریم و بعد از آن باید برروی رشد اقتصادی و خلق ارزش تاکید کنیم. بعد از اینکه تورم را پایین آوردید باید روی رشد اقتصادی، رونق اقتصادی، توسعه بخش خصوصی، جذب سرمایه گذاری خارجی، کوچک کردن دولت و.. تاکید کنید و حالا وسط این بازی می‌خواهید به بعضی‌ها یارانه دهید و به دهک‌های پایین‌تر کمک کنید که آنوقت معنی پیدا می‌کند. در حال حاضر به دهک پایین‌تر یک عالمه پول دهید با تورم ۴۰ درصد ۶ ماه دیگر نصف این از بین رفته است و هیچ فایده‌ای ندارد، چون تورم دارید.
